"Chúng tôi đã đạt được thỏa thuận", quan chức trong Văn phòng Tổng thống Pháp ngày 13/6 tiết lộ với AFP, đề cập đến sáng kiến tận dụng lợi nhuận từ tài sản bị đóng băng của Nga để thế chấp cho khoản vay khoảng 50 tỷ USD viện trợ Ukraine trong năm 2024.

Thỏa thuận viện trợ cho các chương trình tái thiết Ukraine sẽ được lãnh đạo 7 nước Mỹ, Canada, Pháp, Anh, Italy, Đức và Nhật Bản công bố tại hội nghị thượng đỉnh G7 tuần này ở Puglia.

Ngân sách viện trợ được huy động bằng cách vay các tổ chức tài chính, dùng lãi suất từ khối tài sản khoảng 325 tỷ USD bị đóng băng của Nga để thế chấp.

Brussels lập luận rằng họ không thể đưa ra một sự đảm bảo chắc chắn rằng các biện pháp trừng phạt của họ - nhằm thu lợi nhuận từ tài sản của Nga trị giá khoảng 3 tỷ euro mỗi năm và được gia hạn sáu tháng một lần - sẽ có hiệu lực vô thời hạn, do đó mỗi quốc gia sẽ cần phải chấp nhận một phần rủi ro.

Hai người quen thuộc với cuộc đàm phán cho biết Ngân hàng Thế giới dự kiến sẽ đóng một vai trò trong việc giải ngân phần gói cho vay của Mỹ.

Sau khi Nga phát động chiến sự ở Ukraine, Mỹ cùng đồng minh phương Tây đã áp hàng loạt biện pháp trừng phạt, trong đó có đóng băng tài sản của ngân hàng trung ương Nga ở nước ngoài, hầu hết là ở châu Âu và một phần nhỏ ở Mỹ. Nhiều tài sản của cá nhân, tổ chức Nga cũng bị đóng băng.

"Ý tưởng của phía Mỹ là hoán đổi tiền lãi từ khối tài sản của Nga bị phong tỏa thành tiền thanh toán khoản vay cho Ukraine", quan chức Pháp cho biết. "Nếu tài sản Nga được gỡ phong tỏa hoặc không đủ để thế chấp khoản vay, các nước sẽ cân nhắc phương án san sẻ trách nhiệm".

Khoản tài trợ này sẽ được giải ngân “thông qua nhiều kênh hướng tới các nhu cầu về quân sự, ngân sách và tái thiết của Ukraine”.

Tuyên bố cho biết thêm, tài sản của Nga sẽ vẫn bất động cho đến khi Nga kết thúc cuộc chiến chống Ukraine và hoàn trả những thiệt hại mà họ đã gây ra.

Các quan chức phương Tây cho biết, thỏa thuận cung cấp hỗ trợ bổ sung cho Ukraine bằng cách sử dụng tài sản bị phong tỏa sẽ là dấu hiệu cho thấy các nhà lãnh đạo G7 vẫn đoàn kết trong việc bảo vệ Kiev cũng như các ưu tiên chính sách đối ngoại rộng lớn hơn của họ.

Lê Na (Theo FT)