Lộn xộn, nhếch nhác đến bao giờ?

Thời gian qua, nhiều dự án, công trình giao thông đã được TP. Hà Nội đầu tư xây dựng nhằm cải thiện tình trạng ùn tắc đang hết sức nhức nhối. Nhưng một bất cập tồn tại dai dẳng là thiếu các điểm đỗ xe, nhất là tại các quận trung tâm đến nay vẫn chưa tìm được giải pháp khả thi.

Nếu như năm 2015, tỷ lệ đất đô thị dành cho giao thông tại Hà Nội đạt 8,65% thì đến hết năm 2020 đã đạt 10,07%. Nhưng con số này được đánh giá vẫn là quá ít so với khoảng 7,6 triệu phương tiện gồm gần 1 triệu ô-tô và khoảng 6,5 triệu xe máy đang hoạt động trên địa bàn.

Một thực tế là trên nhiều tuyến phố của Thủ đô Hà Nội nhiều năm nay người dân phải tận dụng mọi chỗ để đỗ xe. Từ những bãi đỗ xe được cấp phép đến những bãi đỗ xe trái phép, tự phát, thậm chí cả vỉa hè dành cho người đi bộ, lòng đường cũng được tận dụng làm điểm trông giữ phương tiện.

Những bãi đỗ xe tạm đang khiến lòng đường bị thu hẹp, ảnh hưởng đến việc lưu thông của phương tiện. Điều này không chỉ gây ra tình trạng mất an ninh trật tự, an toàn giao thông mà còn khiến bộ mặt đô thị thêm nhếch nhác.

Bác Tâm (trú tại quận Hoàng Mai) chia sẻ, nhiều tuyến đường trong khu vực Linh Đàm được tận dụng hết mức để đỗ xe. Xe máy đi cả lên trên vỉa hè, phương tiện di chuyển lộn xộn nhất là vào buổi sáng với chiều rất nguy hiểm đối với người đi bộ.

Còn theo anh Bắc (trú tại quận Hoàn Kiếm), để phục vụ công việc anh cũng mua một chiếc ô tô để đi lại. Nhưng để tìm một chỗ gửi xe tại khu phố cổ không hề đơn giản, nhiều khi anh phải gửi cách nhà vài cây số, rất bất tiện.

Không chỉ anh Bắc mà hầu hết người dân sống tại các “tuyến phố lõi” đều cho rằng Hà Nội đang rất thiếu các điểm đỗ xe. Nhiều người còn khẳng định rất mệt mỏi trong việc tìm kiếm một điểm gửi xe và buộc phải gửi ở những “bãi xe chui”, phương tiện phơi mưa nắng mà giá gửi không hề rẻ.

Thống kê của Phòng Cảnh sát giao thông - Công an TP. Hà Nội, chỉ trong vòng 1 tháng (kể từ ngày 20/9 - 20/10/2022), lực lượng chức năng đã lập biên bản xử lý 3.233 trường hợp ô-tô các loại vi phạm dừng đỗ trên địa bàn.

Bên cạnh việc tăng cường kiểm tra, xử lý các trường hợp dừng đỗ phương tiện sai quy định; Hà Nội cũng đã lên kế hoạch xây dựng các dự án bãi đỗ xe ngầm; đưa vào khai thác bãi đỗ cao tầng, dịch vụ trông giữ xe thông minh IParking;... nhưng đến nay thực trạng thiếu điểm đỗ, ùn tắc giao thông do phương tiện để tràn lan vẫn hết sức nhức nhối.

Cần được quan tâm đúng mức

Đầu năm 2022, UBND TP. Hà Nội đã ban hành quyết định phê duyệt Quy hoạch chung tỷ lệ 1/10.000 không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm Thành phố đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó có quy hoạch các bãi đỗ xe công cộng ngầm bố trí tại khu vực 4 quận nội thành cũ với 78 địa điểm xây dựng có tổng diện khoảng 104ha.

Kỳ vọng đến năm 2025, Hà Nội sẽ xây dựng 204 dự án bãi đỗ xe công cộng, tập trung tại khu vực nội đô với tổng mức đầu tư khoảng 29.872 tỷ đồng. Tuy nhiên nhiều ý kiến cho rằng thành phố phải có quy hoạch hợp lý và khoa học, siết chặt lại kỷ cương trật tự xây dựng đô thị.

Chuyên gia giao thông TS. Nguyễn Xuân Thủy nhìn nhận, chủ trương Hà Nội phát triển giao thông tĩnh trong đó có các bến xe, các bãi đỗ xe cho những loại phương tiện đã có từ nhiều năm nay. Thành phố cũng đã định dành ra phần diện tích rất lớn để làm các bãi đỗ xe.

Chủ trương đã có như vậy, tuy vậy những năm qua, nhiều vị trí quy hoạch đã biến thành những tòa nhà cao tầng. Nhiều mảnh “đất vàng” đáng lý làm bãi đỗ xe thì giờ biến thành nhà cao tầng và chưa ai phải chịu trách nhiệm về việc này.

Để hiện thực và thực hiện được việc xây dựng các bãi đỗ xe ngầm, Hà Nội cần phải có quy hoạch chỉnh chu, hợp lý và khoa học. Ngoài các hạ tầng, kiến trúc thì phải nghĩ đến điểm đỗ xe, coi giao thông tĩnh quan trọng gần như giao thông động, phải dành lượng diện tích nhất định để xây dựng bãi đỗ xe.

Tiếp theo là phải có chính sách, đối với các doanh nghiệp, nhà thầu làm bãi đỗ xe phải ưu tiên như giảm thuế đất , giảm lãi suất ngân hàng, tạo điều kiện cấp giấy phép sớm,... TS. Nguyễn Xuân Thủy đề cập.

Đánh giá về tình trạng “khát” điểm đỗ xe, KTS. Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, sau khi đồ án đô thị được duyệt rồi nhưng vẫn chưa rõ trách nhiệm để giám sát. Do đó có hiện tượng nhiều khu vực làm bãi đỗ xe đã bị lấn chiếm, sử dụng làm việc khác. Nếu không xử lý kịp thời thì vấn nạn này vẫn tồn tại và tình trạng “khát” chỗ đỗ xe là điều tất yếu dễ xảy ra.

Ngoài ra việc điều chỉnh quy hoạch, các chủ đầu tư chỉ đang chú trọng đến những công trình sinh lời chứ không quan tâm đến những công trình xã hội. Như ở Hà Nội cũng đã ra một cơ chế đặc thù để khuyến khích các doanh nghiệp tư nhân đầu tư bãi đỗ xe, kể cả bãi đỗ xe thông minh.

Tuy nhiên hiện nay các dự án mới dừng lại trên giấy, chưa tạo điều kiện thuận lợi, chưa rõ ưu tiên nguồn vốn như thế nào, có ưu đãi cho doanh nghiệp vay hay không; doanh nghiệp tham gia đầu tư thì giảm thuế ra sao, phải rõ ràng ra chứ hiện nay đang còn mập mờ.

Về phía các nhà đầu tư, nhiều đơn vị còn chưa mặn mà thực hiện các dự án điểm đỗ xe trên địa bàn Hà Nội nói riêng và các đô thị lớn nói chung bởi những vướng mắc về thủ tục và chính sách đầu tư, đặc biệt là cơ chế thu hồi vốn từ các dự án này khi kinh phí bỏ ra là không hề nhỏ.

Thông tin từ bà Nguyễn Thị Thúy Hương - Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội cho biết, một đơn vị bỏ tiền vốn ra đầu tư cho bãi đỗ xe thì cần kèm theo cơ chế làm dịch vụ. Ví dụ như trong một bãi đỗ xe họ có thể được khai thác rất nhiều các dịch vụ khác từ cây xăng cho đến nhà hàng cho đến ki-ot bán hàng,... tóm lại là tất cả các mảng thương mại khác có thể làm được.

Bảo Ngọc