Theo Nghị quyết 33/NG-CP năm 2019 về thí điểm tự chủ 4 bệnh viện thuộc Bộ Y tế, nhưng đến nay chỉ có 2 bệnh viện đã thực hiện thí điểm là Bệnh viện K và Bệnh viện Bạch Mai. Còn bệnh viện Chợ Rẫy và bệnh viện Việt Đức không tiến hành tự chủ theo Nghị quyết 33 mà theo tự chủ chi thường xuyên Nhóm II.

Đáng chú ý, đến nay bệnh viện Bạch Mai đã xin dừng thí điểm vì gặp nhiều khó khăn và bất cập.

Để hiểu hơn những vướng mắc, bất cập trong việc thực hiện thí điểm tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã trao đổi với Giáo sư Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K.

Y tế khó tự chủ toàn diện

Thưa ông, được biết hiện nay bệnh viện K đang thực hiện thí điểm tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33 như bệnh viện Bạch Mai. Vừa qua, bệnh viện Bạch Mai xin dừng thực hiện thí điểm với nhiều lý do, ông có quan điểm như thế nào về vấn đề này?

-Giáo sư Lê Văn Quảng: Trước hết việc tự chủ đối với sự nghiệp công lập được đánh giá là có ưu điểm trong việc nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động. Tuy nhiên, mỗi ngành nghề lại có một đặc thù riêng, việc áp dụng tự chủ phải phù hợp với từng thời điểm và ở mức độ phù hợp.

Tôi cũng đồng quan điểm với Chủ tịch Hội đồng Quản lý và Giám đốc bệnh viện Bạch Mai về những khó khăn khi thực hiện thí điểm tự chủ toàn diện.

Đề xuất của bệnh viện Bạch Mai dừng thí điểm tự chủ toàn diện là có cơ sở, bệnh viện K là bệnh viện tuyến cuối điều trị bệnh nhân ung thư thì việc tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33 cũng có những bất cập tương tự.

Trong thời gian tới, nếu bệnh viện Bạch Mai được cho phép tự chủ theo Nghị định 60 và ở nhóm II thì bệnh viện K cũng xin áp dụng như bệnh viện Bạch Mai.  

Hiện nay, có quan điểm cho rằng, trong nhiều vướng mắc thì vướng mắc về mặt pháp lý chưa thống nhất, chưa rõ ràng là vướng mắc quan trọng nhất để thực hiện tự chủ bệnh viện, quan điểm của ông như thế nào?

Nghị quyết 33 là Nghị quyết của Chính phủ có tính chất là thí điểm đề án và hiện nay mới có bệnh viện K, bệnh viện Bạch Mai thực hiện thí điểm nhưng hành lang pháp lý hướng dẫn cụ thể để thực hiện Nghị quyết này thì đang được soạn thảo, chưa hoàn thiện.

Nhiều ý kiến cho rằng tự chủ mua sắm trang thiết bị là một trở ngại khó khăn đối với bệnh viện thực hiện tự chủ toàn diện, ông có thể nói rõ hơn về vấn đề này được không?

Đối với ngành Y tế, việc có đầy đủ máy móc, thiết bị rất quan trọng trong công tác khám chữa bệnh. Hơn nữa, các máy móc, thiết bị phục vụ việc chẩn đoán, điều trị bệnh nhân ung thư thường rất đắt tiền.

Do vậy, bệnh viện sẽ khó khăn trong việc chủ động đầu tư máy móc, thiết bị này. Và trong hai năm thực hiện việc thí điểm tự chủ toàn diện, bệnh viện K chưa đầu tư được thiết bị mới nào.

Một trong thách thức để thực hiện tự chủ bệnh viện đó là việc tính phí dịch vụ y tế hiện chưa đúng, ảnh hưởng đến nguồn thu của bệnh viện, ông có thể phân tích thêm được không?

Giáo sư Lê Văn Quảng: Hiện nay, giá dịch vụ y tế chưa được tính đúng, tính đủ. Hơn nữa, giá dịch vụ theo yêu cầu phải theo khung giá nhưng đến nay khung giá cũng chưa được ban hành. Việc tính giá dịch vụ y tế phải theo qui định nên việc bệnh viện tự xây dựng giá là khó thực hiện và cần có cơ quan chức năng xây dựng, hướng dẫn cho bệnh viện.

Nhà nước cần đầu tư máy móc, thiết bị cho các cơ sở y tế công lập!

Hiện nay, bên giáo dục cũng thực hiện tự chủ đại học nhưng gặp nhiều vướng mắc liên quan đến các luật, thậm chí nhiều trường còn phải đóng thuế đất. Vậy bệnh viện có gặp khó vì rào cản của các luật hiện nay như giáo dục không?

-Tôi được biết ngành giáo dục đã có hướng dẫn về tự chủ nhưng hiện nay một số trường Đại học, Cao đẳng cũng gặp những khó khăn trong việc thực hiện. Hơn nữa, việc tự chủ của bệnh viện K mới chỉ dừng lại ở Nghị quyết nên chắc chắn cũng sẽ gặp nhiều khó khăn.

Nếu thực hiện tự chủ toàn diện thì bệnh viên phải đóng tiền sử dụng đất, nhưng chưa có qui định rõ. Do vậy, bệnh viện K cũng đang lúng túng trong việc đóng thuế đất và chưa biết xử lý thế nào.

Với thực tế như hiện nay, bệnh viện K chủ trương tiếp tục thí điểm tự chủ toàn diện hay dừng thí điểm hay như thế nào?

-Đến tháng 9 này, bệnh viện K đã đủ 2 năm thực hiện tự chủ toàn diện theo Nghị quyết 33. Bệnh viện đã họp và phân tích những ưu nhược điểm của việc tự chủ toàn diện theo và mong muốn được tự chủ theo Nghị định 60 tương tự như ý kiến của bệnh viện Bạch Mai. 

Nếu sau này có những hành lang pháp lý mở ra và giải quyết được những vấn đề khúc mắc liên quan đến vấn đề tự chủ thì tự chủ toàn diện bệnh viện có thể thực hiện được không, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

-Bệnh viện K là bệnh viện tuyến cuối chuyên ngành ung thư không chỉ cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh chuyên sâu mà còn nghiên cứu khoa học, phát triển chuyên môn kỹ thuật, chỉ đạo tuyến trên cả nước, hỗ trợ cơ sở vùng khó khăn.

Nếu thực hiện tự chủ toàn diện cũng vẫn sẽ gặp những khó khăn nhất định như bệnh nhân ung thư phải chi trả nhiều hơn, ngay cả khi có hành lang pháp lý, việc thực hiện tự chủ toàn diện cũng cần theo lộ trình.

Đối với bệnh viện K hiện cần có cơ chế như thế nào để hoạt động hiệu quả và đáp ứng được chức năng là bệnh viện tuyến cuối, phục vụ khám chữa bệnh ung thư cho nhân dân?

-Trong thời gian tới, bệnh viện K mong muốn xin được tự chủ theo Nghị định 60 và mong muốn nhà nước tiếp tục đầu tư cho bệnh viện để nâng cao hiệu quả công tác khám chữa bệnh.