(NB&CL) “Đó là một năm học đầy khó khăn, thách thức khi phải đối mặt và chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. Ngành giáo dục dù gặp những lúng túng ban đầu, nhưng cuối cùng đã hoàn thành mục tiêu kép, vừa bảo đảm an toàn sức khoẻ của học sinh, giáo viên, vừa hoàn thành kế hoạch năm học”.
Những đánh giá trên về năm học 2019-2020 của Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cũng chính là mảng màu sáng của bức tranh giáo dục Việt Nam 2020, dù đáng tiếc, những mảng tối cố hữu vẫn còn tồn tại.
Thích ứng nhanh với “tình hình mới”
Cũng theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: “Đến thời điểm này, sau hai đợt dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam, gần 1,5 triệu giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục các cấp và gần 24 triệu học sinh, sinh viên cả nước đều an toàn. Các hoạt động giáo dục trong thời điểm dịch bệnh bùng phát không bị ngưng trệ, đứt gãy”.
Đặc biệt, các thầy cô, các nhà trường đã sáng tạo, linh hoạt trong phương pháp, cách dạy mới, nhất là trong dạy học trực tuyến, góp phần tạo tiền đề thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành giáo dục. Các trường đại học đã tích cực nghiên cứu và nhanh chóng đưa ra nhiều sản phẩm công nghệ phục vụ hiệu quả cho công tác phòng, chống dịch.
Và thành quả lớn nhất phải kể tới quá trình đẩy mạnh tự chủ đại học, tạo đột phá trong quản trị đại học. Ban đầu chỉ có hai Đại học Quốc gia được giao quyền tự chủ cao, thì từ năm 2014 đã có 23 cơ sở giáo dục đại học được thí điểm thực hiện tự chủ tương đối toàn diện theo Nghị quyết 77 của Chính phủ.
Cùng với hai Đại học Quốc gia, hầu hết các trường thí điểm tự chủ đã có bứt phá mạnh trong đào tạo và nghiên cứu, góp phần tạo ra diện mạo mới cho hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Lần đầu tiên, nước ta có bốn cơ sở giáo dục đại học lọt vào xếp hạng 1.000 đại học thế giới; nhiều ngành, lĩnh vực đào tạo đứng trong tốp 500 thế giới.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam mới đây cũng đã đánh giá: Một trong những kết quả nổi bật của đổi mới giáo dục là thực hiện tự chủ đại học, cùng với đó là sự phát triển đa dạng của các mô hình xã hội học tập. Giáo dục đại học từ chỗ đứng ngoài 100 nước được xếp hạng thì nay đang ở vị trí 70…
“Về năm học 2019-2020, Phó Thủ tướng đánh giá ngành giáo dục đã vượt qua rất nhiều khó khăn, thách thức và đạt được những kết quả rõ nét”, Phó Thủ tướng nói.
Ngổn ngang “cải tiến” thành… “cải lùi”
Nhưng bên cạnh điểm sáng ấy, có lẽ vị Tư lệnh ngành giáo dục không thể chối bỏ thực tế rằng, ngành giáo dục vẫn còn đầy những ngổn ngang, tồn tại. Nghiêm trọng và gây âu lo nhiều nhất chính là hàng loạt sai sót nghiêm trọng ở các bộ SGK lớp 1 bị phanh phui.
Vì sao mà phần lớn dư luận xã hội bức xúc và giận dữ? Theo ĐBQH Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên), giá trị một bộ SGK khác hoàn toàn với một sản phẩm hàng hóa thông thường. Nếu chấp nhận các bộ sách như một lốp xe đầy những mảnh chắp vá để tiếp tục vận hành thì đó là thái độ thỏa hiệp rất nguy hại, là sự xem nhẹ giá trị nhân văn... ĐBQH trông đợi các cơ quan, bộ phận có trách nhiệm cần dũng cảm nhìn thẳng sự thật, cho dừng sử dụng những bộ SGK chất lượng thấp.
Về phía Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết Chính phủ đặc biệt quan tâm, đã yêu cầu Bộ GD&ĐT thực hiện tiếp thu một cách cầu thị, khoa học vấn đề sai sót SGK. Bộ trưởng đã nhìn nhận rõ có sai sót, đã có những chỉ đạo khá cương quyết như thay Chủ tịch Hội đồng thẩm định…
Tiếp đó, về cải cách giáo dục phổ thông mà “tiêu điểm” là cải cách thi tốt nghiệp THPT. Các chuyên gia cho rằng, gộp 2 kỳ thi tạo nên tình trạng “nửa dơi nửa chuột”. Cụ thể, khi Bộ ra đề dễ, điểm 10 ngập tràn, phá sản mục tiêu phân hóa. Bộ ra đề khó thì điểm 0 la liệt. Scandal sửa điểm tại các tỉnh phía Bắc là một u nhọt bị... “lộ”.
Từ đó, không ít ý kiến cho rằng Bộ GD&ĐT thay vì cố biến mình thành Ban Giám hiệu của mọi trường học, nên xem xét trao quyền tổ chức thi tốt nghiệp THPT cho địa phương, giao kỳ thi tuyển sinh ĐH-CĐ cho các trường. Khi các trường ĐH-CĐ được tự quyết, chuyện dạy và học ở cấp học dưới cũng phải thay đổi theo, hướng vào thực tiễn; người học sẽ có cơ hội học để biết, để làm, để chung sống, để khẳng định mình.
Cải tiến SGK, cải cách giáo dục phổ thông, ở khía cạnh nào đó, Bộ GD&ĐT cho thấy rõ sự lúng túng. Còn kết quả, ngành giáo dục có lẽ đang… “cải lùi”.
Cần một nguyên tắc, một triết lý
Rồi tương lai giáo dục Việt Nam sẽ về đâu? Mới đây, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã ký ban hành Chỉ thị về nhiệm vụ và giải pháp năm học 2020-2021 cho toàn ngành, tập trung vào thực hiện 9 nhóm nhiệm vụ chủ yếu, gồm: Rà soát, quy hoạch, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đào tạo, khuyến khích phát triển khối ngoài công lập; Nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý; Nâng cao chất lượng giáo dục; Nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ; Đẩy mạnh ứng dụng CNTT; Đẩy mạnh phân cấp và thực hiện tự chủ; Thúc đẩy hội nhập quốc tế; Tăng cường cơ sở vật chất; Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Ngành giáo dục những năm qua đã ghi nhiều dấu ấn về phát triển khối ngoài công lập, thúc đẩy tự chủ đại học…, và tiếp tục có kế hoạch khuyến khích phát triển các “mũi nhọn” ấy. Nhưng trong Chỉ thị nói trên, vấn đề tăng lương giáo viên đang bức thiết lại chưa là nhiệm vụ trọng tâm, một triết lý giáo dục nhân văn, khai phóng hay nguyên tắc tôn trọng người học, đặt người học vào trung tâm lại chưa được xây dựng và lấy làm “hồn cốt”, quán triệt từ trên xuống dưới?.
Chúng ta đều biết, chương trình, cách dạy và học của nền giáo dục Việt vẫn là học để… đi thi. Từ đó, đã đẩy cả giáo viên, học sinh và phụ huynh vào thế phải sống chung với học vẹt, học tủ, thậm chí thờ ơ với dối trá. Và khi cái “cốt” của giáo dục (học cách tự học, học làm người) bị lép vế so với thái độ học thực dụng (vị bằng cấp), đã khiến đất nước hôm nay dù lắm tiến sĩ, giáo sư, nhưng thưa vắng dần một đội ngũ với tri thức và nhân cách đáng kính, có năng lực dẫn dắt xã hội.
Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela từng cảnh báo: Để phá hủy bất kỳ quốc gia nào, chỉ cần hạ thấp chất lượng giáo dục và cho phép gian lận trong các kỳ thi. Sự sụp đổ của giáo dục sẽ dẫn tới sự sụp đổ của quốc gia.
Tại Hội nghị trực tuyến Toàn quốc ngành giáo dục 2020 - Hội nghị không chỉ nhìn lại giáo dục Việt Nam trong một năm qua mà còn khái quát lại chặng đường hơn 6 năm thực hiện Nghị quyết 29/NQ-TƯ khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã nhấn mạnh: Chừng nào người dân còn quan tâm đến giáo dục, chừng đó ngành giáo dục còn may mắn, đất nước còn hồng phúc. Phó Thủ tướng cũng nhắc nhở: Giáo dục có phát triển, đất nước mới có tương lai.
Vậy, Bộ GD&ĐT sẽ hành động như thế nào để đáp lại sự may mắn ấy? Cầu thị, quyết tâm thay đổi mạnh mẽ, hay mặc kệ tương lai đất nước lung lay dữ dội?
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
Ngày 20/11, tại Phân hiệu Hoành Bồ (thành phố Hạ Long, Quảng Ninh), Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt nam đã long trọng tổ chức Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) và 64 năm Ngày truyền thống của Trường (20/11/1960 - 20/11/2023) nhằm ôn lại truyền thống tốt đẹp và tri ân các thầy cô giáo.
(CLO) Gần 70 năm xây dựng và phát triển các thế hệ thầy, cô giáo nhà trường đã đem trí tuệ, tâm huyết, tài năng để cống hiến cho sự nghiệp “trồng người”. Đến nay, Trường Tiểu học Xuân Du (Như Thanh) ngày càng khẳng định được vị thế, uy tín, thương hiệu của nhà trường trong công tác giáo dục và đào tạo trên địa bàn huyện Như Thanh nói riêng, tỉnh Thanh Hóa nói chung.
(CLO) Những năm học vừa qua chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường luôn đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Vị thế của nhà trường từng bước được khẳng định, đáp ứng kịp thời yêu cầu đổi mới của sự nghiệp giáo dục trong thời kỳ đất nước hội nhập và nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương, góp phần xây dựng xã Hợp Thành đạt xã nông thôn mới nâng cao.
(NB&CL) Những giáo viên người địa phương đang ngày càng trở thành lực lượng nòng cốt trong việc dạy học ở những nơi vùng cao, vùng xa. Lực lượng này ngày một dồi dào và chính họ là những người truyền cảm hứng cho học trò của mình vượt khó, vươn lên để học tập tốt.
(CLO) Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn đã có những chia sẻ xung quanh quá trình xây dựng, những điểm đáng chú ý và mong mỏi đối với Luật Nhà giáo - một dự án Luật dự kiến khi ban hành sẽ khẳng định và giữ vững vị thế, nâng cao vị trí của nhà giáo.
(CLO) Chưa bao giờ, ngành giáo dục được quan tâm nhiều như bây giờ, nhưng cũng chưa bao giờ trách nhiệm đặt lên vai cho thầy cô lớn như bây giờ. Trách nhiệm đó chính là nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao làm điểm tựa để xây dựng đất nước bước vào kỷ nguyên mới, hướng tới kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, 100 năm ngày thành lập nước.
(CLO) Sáng nay (20/11), Tập đoàn Giáo dục Quốc tế Nam Việt đã tổ chức chương trình “Lễ kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam” với nhiều hoạt động tri ân và vinh danh đầy ý nghĩa.
(CLO) Từ năm 2021 đến nay, có 17 lượt học sinh dự thi và đoạt huy chương, trong đó có 7 học sinh đoạt huy chương Quốc tế (gồm 3 huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc, 3 Huy chương Đồng) - dẫn đầu các tỉnh, thành phố cả nước về số lượng huy chương đạt được.
(NB&CL) Dạy học là một nghề vất vả, dạy học miền núi lại vất vả hơn bội phần. Thế nhưng đã có những người thầy người cô từ bỏ phố thị, đồng bằng lên vùng cao dạy học và gắn bó với những điểm trường lẻ hàng chục năm trời. Câu chuyện dạy học của họ thực sự mang lại cho mỗi chúng ta những câu chuyện truyền cảm hứng, minh chứng cho quan điểm: “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình!”.
(CLO) Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng: “Chúng ta cùng chúc nhau 20/11 thật vui, có thêm sự động viên, nghị lực, tình cảm, từ đó giúp chúng ta mạnh mẽ trong giải quyết công việc và vững chãi, tự tin trong cuộc sống”.