Làng văn hóa du lịch Lũng Cẩm nằm tại thôn Lũng Cẩm, xã Sủng Là, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Nơi đây còn lưu giữ nguyên vẹn nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông. Tọa lạc tại vị trí trung tâm, thung lũng Sủng Là, làng văn hóa du lịch Lũng Cẩm là nơi 3 dân tộc Lô Lô, Mông và Hán cùng sinh sống. Lũng Cẩm là một trong những ngôi làng đẹp nhất của người Mông trắng, với nhiều ngôi nhà có kiến trúc cổ kính có tuổi đời lên tới 100 năm.

Những thiết kế thôn bản, nhà cửa, trồng trọt hay phong tục tập quán ở làng văn hóa Lũng Cẩm đều toát lên những nét văn hóa truyền thống đặc trưng của người Mông ở vùng cao nguyên. Thời Pháp thuộc, người dân nơi đây chỉ trồng một vụ duy nhất trong năm và chủ yếu là cây thuốc phiện và cây bắp. Chính vì thế, thời gian đó nơi này còn có tên khác là “thung lũng thuốc phiện”.

Ở thời điểm hiện tại, làng văn hóa du lịch Lũng Cẩm không còn trồng thuốc phiện nữa mà thay vào đó là trồng lúa, ngô, tam giác mạch, các loại cây ăn trái và các loại rau các loại thực phẩm cho cuộc sống hằng ngày.

Những ngôi nhà cổ tại đây được lợp bằng ngói âm dương. Những lớp rong rêu dần bám đầy trên mái ngói của những ngôi nhà đã trải qua 100 năm lịch sử trở nên cổ kính hơn bao giờ hết. Khi tới đây, du khách sẽ được ngắm nhìn những nếp nhà trình tường vẫn còn được giữ gìn nguyên vẹn cũng như những nét tinh hóa văn hóa vẫn chưa bị mai một. 

Với những ai có niềm đam mê điện ảnh, chắc chắn sẽ nhận ra ngôi nhà của ông Mua Súa Páo được sử dụng làm bối cảnh trong phim “Nhà của Pao” - bộ phim điện ảnh đạt giải Cánh diều vàng của Hội điện ảnh Việt Nam. Hiện nay ngôi nhà truyền thống này thu hút đông đảo khách du lịch cả trong và ngoài nước ghé thăm. 

Không chỉ vậy, làng văn hóa du lịch Lũng Cẩm còn lôi cuốn bởi nét mộc mạc, đơn sơ mà thân thiện. Những tiếng khèn, tiếng trống được người dân bản xứ lưu giữ và truyền miệng từ đời này qua đời khác. Hay những giai điệu dân ca làm say đắm lòng người. Điều khiến trải nghiệm của bạn tuyệt vời hơn bao giờ hết chính là khoảnh khắc được đón bình minh ló dạng ngay sau những vách núi hùng vĩ và hít thở bầu không khí trong lành. Rồi chiêm ngưỡng cảnh hoàng hôn đang dần buông xuống những vách núi và lắng nghe tiếng sáo nhẹ nhàng đi vào lòng người.

Cùng với đó, khi du khách đi dạo trên con đường làng sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp đặc trưng của cao nguyên đá với những dãy núi nối tiếp nhau trùng điệp, những vườn hoa nghiêng mình khoe sắc xen lẫn với những cánh đồng ngô xanh. Tô điểm trong bức tranh đó là những chàng trai cô gái mặc trang phục thổ cẩm rực rỡ, lung linh sắc màu.

Thời điểm đẹp và lý tưởng nhất để ghé thăm và trải nghiệm trọn vẹn vẻ đẹp của ngôi làng này là vào mùa Xuân, từ tháng 12 đến tháng 3 và mùa Thu từ tháng 9 tới tháng 11 hàng năm. Khi tới đây vào mùa Thu, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những cánh đồng hoa tam giác mạch nở rộ, khoe sắc hồng rực rỡ cả một thung lũng. Còn vào mùa Xuân, hoa mơ, hoa mận sẽ tạo nên một khung cảnh tuyệt vời, với nét điểm xuyết nét lung linh của hoa cải vàng.

Chị Đỗ Thị Trang đến từ Hạ Long chia sẻ: “Vẻ đẹp của Làng văn hóa Lũng Cẩm thật sự hút hồn. Tôi đã ở đây 2 ngày mà chưa thể khám phá hết được phong tục tấp quán cũng như trải nghiệm những hoạt động du lịch độc đáo của người dân. Ở đây có những điểm check-in tuyệt đẹp, cùng những món ăn không thể quên. Hy vọng sang năm tới, có điều kiện tôi lại chọn nơi này cho kỳ nghỉ của gia đình mình". 

Làng văn hoá du lịch Lũng Cẩm, điểm du lịch lý tưởng dành cho những ai thích khám phá vẻ nguyên sơ của cao nguyên đá. Hòa mình vào cuộc sống thi vị của người dân cùng với cảnh sắc tuyệt đẹp của thiên nhiên và núi rừng du khách sẽ có được những kỷ niệm khó quên khi có dịp ghé thăm nơi địa đầu tổ quốc này. 

Bài và ảnh: Thanh Hoài