Ngày 4/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp trực tiếp và trực tuyến toàn quốc về Chương trình mục tiêu về chấn hưng, phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam (Chương trình). 

Đầu tư cho văn hóa chính là đầu tư lâu dài cho tương lai

Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng cho biết, mục tiêu tổng quát của Chương trình là: Huy động, tập trung nguồn lực đầu tư cho phát triển văn hóa, tương xứng với vai trò, vị trí của ngành văn hóa trong điều kiện phát triển chung của đất nước, hướng tới mục tiêu đầu tư cho văn hóa chính là đầu tư lâu dài cho tương lai; tạo bước chuyển biến mạnh mẽ và toàn diện trong chấn hưng, phát triển văn hóa, xây dựng con người, hoàn thiện nhân cách, bản sắc và bản lĩnh Việt Nam; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; hoàn thiện thể chế, thiết chế cho hoạt động văn hóa từ Trung ương đến cơ sở; nâng cao chất lượng công tác giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, các ngành công nghiệp văn hóa; tiếp thu những thành tựu khoa học, công nghệ tiên tiến vào trong lĩnh vực hoạt động văn hóa.

Đến năm 2030, 100% đơn vị hành chính cấp tỉnh có đủ 3 loại hình thiết chế chế văn hóa, cấp huyện, cấp xã có trung tâm văn hóa hóa-thể thao; 95% di tích quốc gia đặc biệt và khoảng 70% di tích quốc gia được tu bổ, tôn tạo; ít nhất 75% người dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được hưởng thụ và tham gia các hoạt động văn hóa, nghe, xem các kênh phát thanh, kênh truyền hình của quốc gia và địa phương; 85% các địa phương, cơ quan, đơn vị đạt được các danh hiệu văn hóa.

Hằng năm có từ 10-15 công trình nghiên cứu lý luận phê bình văn hóa, nghệ thuật chất lượng được công bố; có 2 tác giả đạt giải thưởng văn học ASEAN và khoảng 20-30 tác phẩm, công trình văn hóa, văn học nghệ thuật về lịch sử dân tộc, lịch sử đấu tranh cách mạng và công cuộc đổi mới của đất nước. Các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP.

Sớm xây dựng, ban hành các quy chuẩn, giá trị văn hoá, con người Việt Nam

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, để thực hiện mục tiêu chấn hưng văn hóa, cần tiếp cận tổng thể, đồng bộ nhưng tập trung vào những mục tiêu, nhiệm vụ cấp bách, ưu tiên nhất. Chương trình sẽ mở đường, định hướng, khơi thông, xác định những nhiệm vụ, lĩnh vực Nhà nước sẽ dẫn dắt, cùng với hệ thống chính trị, các lực lượng xung kích về quản lý văn hoá, văn nghệ, giáo dục-đào tạo, những người hoạt động văn hoá, tạo động lực và cơ hội cho mỗi cá nhân tham gia đóng góp cho phát triển văn hoá.

"Chương trình cần tập trung vào những nhiệm vụ cấp bách trong một giai đoạn ngắn nhằm xoay chuyển tình hình, thể hiện nỗ lực cao nhất của Nhà nước trong đầu tư, chấn chỉnh, khơi thông, hoàn thiện chính sách, nguồn lực, nhằm giải quyết những hạn chế, yếu kém, tồn tại nổi cộm trong văn hoá, chủ yếu do nguyên nhân chủ quan", Phó Thủ tướng nói.

Chương trình tiếp tục triển khai các chủ trương phát triển văn hoá đã có với mục tiêu tạo động lực phát triển kinh tế-xã hội, bồi đắp các phẩm chất, giá trị cho xã hội, con người, đồng thời mang lại những giá trị vật chất thông qua công nghiệp văn hoá; hình thành những giá trị văn hoá mới trong dòng chảy thời đại gắn với kinh tế tri thức, đạo đức môi trường, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số…

Phó Thủ tướng cũng lưu ý vai trò quan trọng của doanh nhân hoạt động trong ngành công nghiệp văn hoá, cần có cách thức quản lý phù hợp với đặc thù của sản phẩm nghệ thuật và chính sách khuyến khích, tôn vinh để lực lượng này tiếp tục phát huy trí tuệ, nhiệt huyết, năng lực sáng tạo để phát triển văn hoá.

Về một số vấn đề cụ thể, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tập trung đầu tư cho công tác nghiên cứu lý luận, truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp lãnh đạo và người dân về tầm quan trọng của văn hoá, ý nghĩa của các giá trị văn hoá truyền thống với tiếp thu tinh hoa văn hoá trong dòng chảy thời đại.

Chương trình cũng phải định hướng hoạt động cung cấp kiến thức phổ cập về văn hoá, nghệ thuật, mỹ thuật trong hệ thống giáo dục phổ thông, quy hoạch mạng lưới đào tạo chuyên sâu về văn hoá, nghệ thuật…; xác định những giá trị văn hoá vật thể, phi vật thể quan trọng cần tập trung bảo tồn, gìn giữ, phát huy; xây dựng tiêu chí, cơ chế phân bổ nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, thiết chế văn hoá tại các địa phương, nhất là vùng sâu, vùng xa; sớm xây dựng, ban hành các quy chuẩn, giá trị văn hoá, con người Việt Nam, văn hoá công sở, văn hoá trong đảng, văn hoá doanh nhân…; tăng cường năng lực, hiện đại hoá công tác quản lý, ứng dụng công nghệ số phục vụ quản lý, quảng bá và bảo tồn các giá trị văn hoá.

"Chúng ta cần thay đổi cơ bản, thể chế hoá đầy đủ các chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác quản lý văn hoá. Trong đó, phân định rõ vai trò quản lý, đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước và cơ chế, chính sách động viên, huy động nguồn lực xã hội trong bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá, mang lại lợi ích thiết thực, gắn với đời sống, sinh hoạt hàng ngày của người dân", Phó Thủ tướng nói và nhấn mạnh "xã hội hoá, nhưng Nhà nước phải giữ vai trò chủ đạo, bảo đảm đạt được các mục tiêu đặt ra".