Khu phố cổ được ví như một “viên ngọc quý” trong kho tàng di sản văn hóa đồ sộ của Thủ đô. Năm 2004, khu phố cổ Hà Nội được công nhận là di tích quốc gia. Từ đó công tác nghiên cứu đầu tư, tìm giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị được triển khai đồng bộ, bài bản hơn.

Năm 2021, TP.Hà Nội đã công bố các đồ án quy hoạch phân khu đô thị trong 4 quận nội thành gồm: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hai Bà Trưng và Đống Đa với tổng diện tích 2.709 ha.

Với việc quy hoạch được thông qua, Hà Nội đặt quyết tâm không xây dựng nhà cao tầng trong nội đô và từ nay đến năm 2030 sẽ giảm 215.000 người (từ gần 900.000 người xuống còn 672.000 người).

Các quận nội thành sẽ phát triển theo hướng hạn chế nhà cao tầng, không tăng dân số. Khu phố cổ được phép cao từ 3 - 4 tầng (12 - 16m); khu vực Hồ Gươm và phụ cận được xây công trình cao không quá 16m.

Khu phố cũ được phép xây từ 4 - 6 tầng (16 - 22m); các khu vực hạn chế phát triển được xây từ 5 - 7 tầng (20 - 25m). Không gian đô thị ở phố cổ, phố cũ của Hà Nội được xác định chủ yếu là công trình thấp tầng.

Công trình cao tầng được bố trí dọc các tuyến đường vành đai, đường hướng tâm và các khu tái thiết đô thị. Khu vực có công trình cao tầng, Hà Nội ưu tiên giảm mật độ xây dựng để bổ sung các tiện ích như cây xanh, bãi đỗ xe.

Theo các đồ án, khu vực phố cổ (thuộc quy hoạch phân khu H1-1A) được xác định là khu vực đô thị có giá trị về lịch sử và văn hóa, với các chức năng thương mại, dịch vụ, du lịch kết hợp với nhà ở, các công trình công cộng.

Khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận (thuộc quy hoạch phân khu H1-1B) là vùng thắng cảnh nổi tiếng của Hà Nội với chức năng chủ yếu là trung tâm văn hóa, hành chính, thương mại, dịch vụ, du lịch kết hợp với nhà ở.

Khi đất nước đổi mới, bước vào nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, Hà Nội vươn mình lột xác với tốc độ đô thị hóa nhanh. Khu phố cổ cũng dần thay đổi...

Ngày càng nhiều ngôi nhà 4 - 5 tầng mọc lên và thậm chí các khách sạn cao ngất ngưởng, văn phòng cho thuê với chiều cao từ 8 - 10 từ tầng, kiến trúc không giống ai cũng ồ ạt xuất hiện trên các tuyến phố và cả trong ngõ hẹp của quận Hoàn Kiếm.

Điều này khiến dân số gia tăng nhanh chóng kéo theo những hệ lụy về ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường. Việc duy tu, gìn giữ hàng trăm ngôi nhà ở khu phố cổ là bài toán hóc búa, không dễ gì giải được với cơ quan chức năng. 

Một số hình ảnh thực tế PV ghi nhận:

Thế Anh - Quang Hùng