Khi ký Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) năm 1992, các bên tham gia đã nỗ lực phân biệt giữa các quốc gia giàu có gây ra phần lớn hiện tượng nóng lên toàn cầu và các quốc gia nghèo hơn phải chịu ảnh hưởng không cân xứng từ hiện tượng này.

Nói cách khác, các cuộc đàm phán được xây dựng xung quanh ý tưởng rằng các quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ ​​quá trình công nghiệp hóa phải chịu trách nhiệm lớn nhất trong việc giải quyết tình trạng nóng lên toàn cầu do quá trình này gây ra.

Việc giải quyết sự mất cân bằng này trở nên khó khăn hơn khi nền kinh tế các nước đang phát triển tăng trưởng và các nước giàu phải giải quyết nhiều chi phí cạnh tranh, bao gồm cả chiến tranh.

Trước thềm hội nghị thượng đỉnh COP29 tuần này, các nhà khoa học tin rằng những thảm họa thiên nhiên đang xảy ra thường xuyên hơn vì khí hậu của chúng ta đang có những thay đổi lớn khi lượng khí thải từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch tiếp tục tăng.

Theo báo cáo mới đây của Liên hợp quốc, năm 2024 có thể sẽ là năm ấm nhất trong lịch sử, với nhiệt độ trung bình toàn cầu dự kiến ​​sẽ tăng hơn 1,5 độ C so với mức trước thời kỳ công nghiệp. Mức tăng này cũng không có khả năng dừng lại trong tương lai gần.

Liên hợp quốc đã kêu gọi hành động khẩn cấp tại COP29. Báo cáo cũng kêu gọi các quốc gia đưa ra những cam kết mạnh mẽ hơn tại COP29 và các hội nghị sau đó, bao gồm tăng cường tài trợ cũng như chuyển đổi bản chất của nguồn tài trợ thích ứng từ các sáng kiến ​​dựa trên dự án ngắn hạn sang các khoản đầu tư mang tính chiến lược và dự đoán.

Điều này sẽ giúp giải quyết khả năng phục hồi lâu dài, đặc biệt là đối với các khu vực dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu.

Liên hợp quốc đề xuất “các yếu tố hỗ trợ” có thể tìm kiếm nguồn tài trợ từ cả khu vực công và tư nhân, chẳng hạn như việc thành lập các quỹ và cơ sở tài chính, lập kế hoạch tài chính khí hậu, ngân sách khí hậu và kế hoạch đầu tư thích ứng.

Tuy nhiên, việc đạt được các mục tiêu về khí hậu không phải là điều dễ dàng và sẵn sàng được cam kết, ngay cả đối với các nước chủ nhà. Một quan chức của Azerbaijan, nước chủ trì COP29 vào tuần tới, dường như đã đề nghị tạo điều kiện thuận lợi cho các thỏa thuận về việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Dầu mỏ và khí đốt chiếm gần một nửa nền kinh tế của Azerbaijan và 90% kim ngạch xuất khẩu của nước này.

Năm ngoái, các tài liệu rò rỉ do Trung tâm Báo cáo Khí hậu thu được cho thấy nước chủ nhà COP28, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), đã lên kế hoạch thảo luận về khí đốt tự nhiên và các thỏa thuận thương mại khác trước các cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc. Vào thời điểm đó, Chủ tịch COP28 Sultan Al Jaber, đại diện cấp cao của UAE, đã phủ nhận các cáo buộc.

Ngọc Ánh (theo Reuters)