Hội nghị Thượng đỉnh BRICS: Thúc đẩy một trật tự thế giới đa phương mới

Thứ năm, 24/10/2024 11:49 AM - 0 Trả lời

(CLO) Hội nghị Thượng đỉnh BRICS bắt đầu từ ngày 22/10 tại Kazan có thể trở thành một cột mốc quan trọng trong quá trình hình thành một trật tự thế giới đa phương mới. Hội nghị quy tụ đại diện của hơn 30 quốc gia, bao gồm các nền kinh tế mạnh: Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil hay Thổ Nhĩ Kỳ. Chủ đề trọng tâm của Hội nghị là liệu BRICS có mở rộng số lượng thành viên thời gian tới?

Sức hút của BRICS

Nhiều ý kiến cho rằng, BRICS là sự tái sinh của “Phong trào không liên kết” tồn tại trong Chiến tranh Lạnh. Phong trào nổi lên vào năm 1961 và ban đầu được lãnh đạo các nước Nam Tư, Ấn Độ, Ai Cập và Indonesia khởi xướng, sau đó đã phát triển với sự hưởng ứng của khoảng 120 quốc gia đại diện cho các châu lục khác nhau.

Tuy nhiên, phong trào suy yếu dần với sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991. Đại hội cuối cùng của phong trào đã diễn ra cách đây 12 năm, song không thể phủ nhận phong trào khi đó là chỗ dựa tinh thần không thể thiếu của các nước không liên kết và đang phát triển trong quan hệ quốc tế, tham gia tích cực vào các nỗ lực gìn giữ hòa bình, đấu tranh giải trừ quân bị, chống áp đặt, bảo vệ chủ quyền quốc gia, xây dựng trật tự thế giới mới.

hoi nghi thuong dinh brics thuc day mot trat tu the gioi da phuong moi hinh 1

Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS 2024. Ảnh: Izvestia

Điều đáng chú ý ở BRICS là xu hướng mở rộng với các “tiếp cận cộng đồng”. Đây là một hình thức liên quan đến việc thu hút sự tham gia của các nước láng giềng của nước giữ vai trò chủ tịch BRICS vào các hoạt động của nhóm. Ví dụ như năm ngoái, Nam Phi đã mời lãnh đạo tất cả các nước châu Phi đến dự hội nghị thượng định. Đến lượt Hội nghị thượng đỉnh BRICS 2024 tại Nga, có sự tham gia của đại diện các nước thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) và Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU).

BRICS+ là một định dạng mang tính toàn cầu hơn cho phép nhiều quốc gia đối tác tham gia vào các công việc của nhóm. BRICS hiện tập hợp 2 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (Nga, Trung Quốc), 3 cường quốc hạt nhân (Nga, Trung Quốc, Ấn Độ) và 4 quốc gia nằm trong danh sách các nền kinh tế lớn nhất hành tinh (Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil).

Và nếu nhìn rộng hơn - trong bối cảnh BRICS+ - thì số lượng các nền kinh tế mạnh còn lớn hơn nhiều. Theo thống kê, BRICS hiện đóng góp khoảng 37% GDP toàn cầu (tính theo sức mua tương đương), chiếm gần 50% dân số toàn cầu, 49% sản lượng lúa mỳ, 43% sản lượng dầu mỏ toàn cầu và 25% xuất khẩu hàng hóa của thế giới.

Năm nay, 4 quốc gia - Ai Cập, Iran, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) - đã chính thức trở thành thành viên BRICS. Ả Rập Xê Út cũng đang chờ xác nhận để trở thành thành viên chính thức. Hơn 30 quốc gia khác, bao gồm cả thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ, đã nộp đơn xin gia nhập. Mới đây nhất, nước ứng viên Liên minh châu Âu (EU) Serbia cho biết đang khám phá khả năng gia nhập BRICS thay vì EU.

Định hình trật tự thế giới đa phương mới

Trong đời sống cá nhân, việc trở thành thành viên của một "câu lạc bộ" uy tín mang lại một số lợi ích nhất định: là nơi người ta có thể tạo những mối liên hệ hữu ích, trao đổi ý kiến về các vấn đề cùng quan tâm và thậm chí chỉ cần có thời gian giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ những thành viên khác. Nếu bạn đủ may mắn để được nhận vào một câu lạc bộ cấp cao độc quyền, điều đó thậm chí có thể giúp bạn nâng cao địa vị xã hội và nghề nghiệp của mình.

Đây có lẽ là một trong những lợi giải thích dễ hiểu nhất cho lý do tại sao rất nhiều quốc gia Nam Bán cầu đang muốn trở thành thần viên BRICS. BRICS không phải là một liên minh chính trị, cũng không phải là một tổ chức an ninh tập thể, cũng không phải là một dự án hội nhập kinh tế.

Các ứng cử viên trở thành thành viên không cần phải đáp ứng nhiều tiêu chí đầu vào, trải qua quá trình ứng cử kéo dài hay chứng minh khả năng đạt được các tiêu chuẩn cao của tổ chức. Các thành viên mới có thể được hưởng tất cả các lợi ích của tư cách thành viên đầy đủ và thậm chí góp phần hình thành các nghi thức chung của khối, tạo ra những truyền thống mới và di sản tương lai.

hoi nghi thuong dinh brics thuc day mot trat tu the gioi da phuong moi hinh 2

Cuộc gặp mặt bên lề giữa các lãnh đạo tham gia Hội nghị. Ảnh: Izvestia

Với tiềm lực chính trị, sức hút kinh tế của BRICS, câu hỏi được đặt ra hiện nay là liệu các thành viên của nhóm, bắt đầu cách đây một thập kỷ rưỡi, có sẵn sàng đặt ra những mục tiêu tham vọng hơn cho mình? Các nước này có hài lòng với thể thức hiện nay của nhóm hay đang tìm cách biến nhóm thành một cơ chế hợp tác được thể chế hóa và có ảnh hưởng quốc tế lớn hơn?

Tất nhiên, có thể nói rằng chính sự gia tăng về số lượng thành viên BRICS đã làm tăng thêm sự đa dạng cho nhóm, tăng tính hợp pháp và cuối cùng là tăng cường ảnh hưởng quốc tế của tổ chức.

Song theo tiến sĩ Andrei Kortunov, Giám đốc Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga (RIAC), việc gia tăng số lượng thành viên có thể dẫn đến sự chia rẽ gia tăng trong một nhóm thành viên, làm phức tạp đáng kể quá trình ra quyết định và cuối cùng, thậm chí có thể khiến nhiệm vụ đạt được sự đồng thuận về nhiều vấn đề nhạy cảm gần như không thể thực hiện được. Ngoài ra, nếu BRICS vẫn là một câu lạc bộ quốc tế với số lượng thành viên tiềm năng không giới hạn và không ngừng tăng lên thì tổ chức này sẽ dần mất đi tính độc quyền hiện tại và vị thế của một quốc gia thành viên BRICS chắc chắn sẽ suy giảm.

Với những gì đang diễn ra, ít nhất là trong nhiệm kỳ chủ tịch BRICS của Nga năm 2024, chúng ta có thể thấy mục đích rõ ràng là biến nhóm trở thành một cơ chế hợp tác đa phương mang tính toàn cầu, trong đó các thành viên của hiệp hội có thể nghiên cứu các cách tiếp cận, khái niệm, hướng dẫn và mô hình hợp tác đa phương mới, có thể được áp dụng ở cấp độ toàn cầu, trở thành những yếu tố quan trọng của trật tự thế giới trong tương lai.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các hội nghị thượng đỉnh BRICS - không chỉ hội nghị thượng đỉnh này ở Nga mà tất cả các hội nghị tiếp theo - là chuyển dần từ các tuyên bố chính trị chung chung sang các đề xuất cụ thể nhằm mang lại lợi ích cơ bản của các nước đang phát triển, vốn từ lâu đã chưa được thể hiện đúng mức trong quản lý toàn cầu và khu vực.

Cho đến nay, luật chơi cho hệ thống quốc tế về cơ bản vẫn phụ thuộc bởi các tổ chức và diễn đàn do phương Tây lãnh đạo, như IMF, Ngân hàng Thế giới hay G7 và Liên minh châu Âu. Sự độc quyền này chắc chắn đã dẫn đến những căng thẳng nghiêm trọng trong hệ thống quốc tế, làm dấy lên nghi ngờ về tính công bằng và bền vững của trật tự thế giới hiện tại.

BRICS đã thách thức sự độc quyền này của các thể chế phương Tây trong chính trị và kinh tế thế giới: Ngân hàng Phát triển Mới (NDB) của BRICS có thể được coi là một sự thay thế khả thi, mặc dù đến nay vẫn còn khiêm tốn.

Quỹ dự trữ dự phòng BRICS cung cấp các dịch vụ mà trước đây chỉ IMF mới có thể cung cấp. Hai tổ chức này cần được bổ sung bởi một nền tảng thanh toán kỹ thuật số để tạo thuận lợi cho các giao dịch thương mại và tài chính giữa các nước thành viên và giảm tác động tiêu cực của các lệnh trừng phạt đơn phương từ bên ngoài.

Việc biến BRICS từ một nhóm nhỏ các quốc gia thành viên trở thành một cơ chế hợp tác đa phương có ảnh hưởng toàn cầu sẽ đòi hỏi ý chí chính trị to lớn. Và Hội nghị Thượng đỉnh BRICS ở Kazan có thể trở thành một bước quan trọng hướng tới mục tiêu này.

Hà Anh

Tin mới

Quảng Bình: Trụ sở UBND phường gần 15 tỷ xây dựng dang dở rồi… “bỏ hoang”!

Quảng Bình: Trụ sở UBND phường gần 15 tỷ xây dựng dang dở rồi… “bỏ hoang”!

(NB&CL) Công trình trụ sở UBND phường Quảng Thọ, thị xã Ba Đồn (Quảng Bình) có tổng vốn đầu tư 15 tỷ đồng đang trong quá trình hoàn thiện, bất ngờ dừng thi công hơn 1 năm nay, gây lãng phí, khiến người dân địa phương bức xúc.

Điều tra
Thu phí cao tốc Nhà nước đầu tư để tạo nguồn lực

Thu phí cao tốc Nhà nước đầu tư để tạo nguồn lực

(NB&CL) Việc thu phí trên các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư sẽ góp phần giảm áp lực về nguồn vốn duy tu, bảo trì tuyến đường hiện hữu cũng như tạo nguồn lực để đầu tư các tuyến cao tốc mới.

Giao thông
Tạo khung pháp lý, giảm quy định và thủ tục để đầu tư xanh

Tạo khung pháp lý, giảm quy định và thủ tục để đầu tư xanh

(CLO) Để đạt mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045, có 2 vấn đề đó là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giải quyết các vấn đề môi trường và xã hội với phương châm phát triển bền vững, phát triển bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía. Đầu tư tạo tác động chính là một trong những giải pháp giúp Việt Nam giải quyết song hành hai vấn đề đó.

Kinh tế vĩ mô
Bắc Giang: Nổ lớn tại nhà dân, 2 vợ chồng bị thương nặng

Bắc Giang: Nổ lớn tại nhà dân, 2 vợ chồng bị thương nặng

(CLO) Người dân phát hiện vụ nổ lớn làm bật nóc và cháy nhà tại xã Ngọc Lý, huyện Tân Yên, Bắc Giang làm 2 người bị thương nặng phải đưa đi cấp cứu.

Đời sống
Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, áp dụng công nghệ số

Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, áp dụng công nghệ số

(CLO) Ngày 24/10, tại Hà Nội, Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức Lễ kỷ niệm và Hội thảo khoa học Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông 30 năm xây dựng và phát triển (1994-2024).

Nghề báo
Hà Tĩnh: Thi thể hai nam sinh đuối nước trôi dạt vào bờ biển sau 2 ngày mất tích

Hà Tĩnh: Thi thể hai nam sinh đuối nước trôi dạt vào bờ biển sau 2 ngày mất tích

(CLO) Thi thể hai nam sinh lớp 8 ở huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) được người dân tìm thấy trên bãi biển sau hai ngày mất tích.

Đời sống
Căn hộ cao cấp và hạng sang tiếp tục 'bùng nổ' cuối năm 2024 và năm 2025

Căn hộ cao cấp và hạng sang tiếp tục 'bùng nổ' cuối năm 2024 và năm 2025

(CLO) Theo Trung tâm Nghiên cứu thị trường và Am hiểu khách hàng OneHousing, phân khúc căn hộ cao cấp và hạng sang tiếp tục chiếm chủ yếu nguồn cung trong cuối năm 2024 và 2025.

Kinh tế vĩ mô
Trục vớt thêm một quả bom 'ngủ quên' nặng hơn 1,3 tấn gần cầu Long Biên

Trục vớt thêm một quả bom 'ngủ quên' nặng hơn 1,3 tấn gần cầu Long Biên

(CLO) Quả bom nặng hơn 1,3 tấn, dài 210 cm cách cầu Long Biên khoảng 200m về phía hạ lưu được quân đội trục vớt và di dời.

Đời sống
Người dân lo lắng về sự xuống cấp của lan can bảo vệ bờ sông Tô Lịch

Người dân lo lắng về sự xuống cấp của lan can bảo vệ bờ sông Tô Lịch

(CLO) Lan can rỉ sét, nứt vỡ và biến mất cả một đoạn dài. Đây là tình trạng của hàng lan can bảo vệ ven sông Tô Lịch đoạn chảy qua địa phận quận Hoàng Mai.

Công luận 24H
Đảm bảo không phát sinh 'bất công bằng' giữa các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế

Đảm bảo không phát sinh 'bất công bằng' giữa các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế

(CLO) Thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, Ủy ban Xã hội của Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo chỉ điều chỉnh mức hưởng, phạm vi được hưởng với một số nhóm đối tượng khi đã đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện; bảo đảm bình đẳng về quyền lợi giữa các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế có tính chất tương đồng.

Tin tức
Lãi suất trái phiếu Mỹ tăng cao, đồng đô la tăng mạnh trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ

Lãi suất trái phiếu Mỹ tăng cao, đồng đô la tăng mạnh trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ

(CLO) Lợi suất trái phiếu Mỹ chạm đỉnh 4,26%, đồng đô la mạnh lên, báo hiệu biến động lớn trước thềm bầu cử tổng thống 5/11.

Thị trường - Doanh nghiệp
Bảo vệ khẩn cấp bảo vật quốc gia sau vụ cháy chùa Phổ Quang

Bảo vệ khẩn cấp bảo vật quốc gia sau vụ cháy chùa Phổ Quang

(CLO) Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có văn bản yêu cầu các đơn vị liên quan bảo vệ khẩn cấp bảo vật quốc gia sau vụ cháy chùa Phổ Quang.

Công luận 24H
Mexico công bố kế hoạch lương thực 'tự cung tự cấp' như thời những năm 1980

Mexico công bố kế hoạch lương thực 'tự cung tự cấp' như thời những năm 1980

(CLO) Vào ngày thứ Ba vừa qua, tân Tổng thống Claudia Sheinba của Mexico đã công bố một kế hoạch nông nghiệp, có khả năng sẽ đưa cách sản xuất và phân phối thực phẩm của đất nước giống như những năm 1980.

Thế giới 24h
Gần 20 người từ Đồng Nai vác hung khí đến Bình Thuận giải quyết mâu thuẫn

Gần 20 người từ Đồng Nai vác hung khí đến Bình Thuận giải quyết mâu thuẫn

(CLO) Do mâu thuẫn trong mua bán hải sản, nhóm thanh niên 19 người mang hung khí chạy ôtô từ Đồng Nai đến Bình Thuận để chuẩn bị đánh nhau.

Công luận 24H
Trương Mỹ Lan sắp hầu phúc thẩm vụ án bị tuyên tử hình

Trương Mỹ Lan sắp hầu phúc thẩm vụ án bị tuyên tử hình

(CLO) Tòa án nhân dân cấp cao tại TPHCM sắp mở phiên tòa phúc thẩm, xem xét kháng cáo của bị cáo Trương Mỹ Lan và đồng phạm trong vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 1.

Công luận 24H
Microsoft chuẩn bị ra mắt “nhân viên AI” vào tháng tới: Bước ngoặt trong cách mạng công nghệ

Microsoft chuẩn bị ra mắt “nhân viên AI” vào tháng tới: Bước ngoặt trong cách mạng công nghệ

(CLO) Microsoft đang chuẩn bị giới thiệu “nhân viên AI” vào tháng tới, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào các hoạt động kinh doanh hàng ngày. Sự kiện này hứa hẹn sẽ thay đổi cách các doanh nghiệp vận hành, đồng thời định hình tương lai của nhiều ngành nghề.

Sức sống số
Bình Luận

Tin khác

Tiếp tục khẳng định mạnh mẽ tinh thần chủ động, tích cực, trách nhiệm của Việt Nam trong giải quyết các vấn đề chung của nhân loại

Tiếp tục khẳng định mạnh mẽ tinh thần chủ động, tích cực, trách nhiệm của Việt Nam trong giải quyết các vấn đề chung của nhân loại

(NB&CL) Từ ngày 23 - 24/10/2024, Hội nghị các nhà lãnh đạo BRICS mở rộng diễn ra tại thành phố Kazan, Liên bang Nga. Đây là hội nghị quan trọng trong khuôn khổ hợp tác giữa BRICS với các nước đang phát triển. Theo lời mời của Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin, nước Chủ tịch BRICS năm 2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự hội nghị với tư cách khách mời.

Tiêu điểm Quốc tế
Những chủ đề sẽ được họp bàn tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS

Những chủ đề sẽ được họp bàn tại Hội nghị Thượng đỉnh BRICS

(CLO) Việc kết nạp các thành viên mới, hợp tác kinh tế, các hiệp định thương mại và những thách thức mà các nước thành viên BRICS phải đối mặt sẽ là những chủ đề chính.

Tiêu điểm Quốc tế
Khủng hoảng kinh tế, Nam Sudan đánh thuế cả các đoàn xe viện trợ

Khủng hoảng kinh tế, Nam Sudan đánh thuế cả các đoàn xe viện trợ

(CLO) Sau khi bị tàn phá bởi nội chiến, giờ đây Nam Sudan lại đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ đến mức đã áp dụng thuế đối với nguồn sống duy nhất của mình: các đoàn xe viện trợ quốc tế.

Tiêu điểm Quốc tế
Điện Kremlin vung 'thanh gươm' hạt nhân để sẵn sàng bảo vệ nước Nga

Điện Kremlin vung 'thanh gươm' hạt nhân để sẵn sàng bảo vệ nước Nga

(CLO) Năm nay, Tổng thống Vladimir Putin đã nhiều lần vung “thanh gươm” hạt nhân, nhắc nhở rằng Điện Kremlin có kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, trong bối cảnh phương Tây đang có ý định cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine để tấn công sâu vào lãnh thổ nước Nga.

Tiêu điểm Quốc tế
'Trục kháng chiến' ở Trung Đông suy yếu, Iran sẽ phải thay đổi chiến lược?

'Trục kháng chiến' ở Trung Đông suy yếu, Iran sẽ phải thay đổi chiến lược?

(CLO) Kể từ khi chiến sự bùng phát khắp Trung Đông, Israel liên tục thực hiện các cuộc tấn công nhằm làm suy yếu đáng kể “Trục kháng chiến” do Iran dẫn dắt. Vậy tiềm năng hiện nay của “Trục kháng chiến” trong cuộc đối đầu với Israel như thế nào và có thể mong đợi gì từ Iran?

Tiêu điểm Quốc tế
Ly kỳ đến đáng sợ về kế hoạch Israel 'gài' máy nhắn tin phát nổ vào bộ máy Hezbollah

Ly kỳ đến đáng sợ về kế hoạch Israel 'gài' máy nhắn tin phát nổ vào bộ máy Hezbollah

(CLO) Những viên pin gài thuốc nổ trong máy nhắn tin được gửi đến Lebanon vào đầu năm nay vô cùng tinh vi. Và hành trình để đưa chúng đến tay các chiến binh Hezbollah thì ly kỳ một cách đáng sợ.

Tiêu điểm Quốc tế
6 thập kỷ trở thành siêu cường hạt nhân của Trung Quốc và cam kết “không sử dụng trước”

6 thập kỷ trở thành siêu cường hạt nhân của Trung Quốc và cam kết “không sử dụng trước”

(CLO) Cách đây 60 năm, Trung Quốc đã tiến hành vụ thử vũ khí nguyên tử đầu tiên của mình, khởi đầu cho hành trình trở thành một siêu cường hạt nhân.

Tiêu điểm Quốc tế
UAV, nỗi sợ lớn nhất của hệ thống phòng không Israel

UAV, nỗi sợ lớn nhất của hệ thống phòng không Israel

(CLO) Lực lượng Hezbollah mới đây đã tấn công một căn cứ quân sự của Israel bằng máy bay không người lái (UAV), giết chết 4 binh sĩ và làm bị thương hàng chục người. Vụ việc cho thấy, hệ thống phòng không được ca ngợi của Israel dường như chưa được chuẩn bị cho thách thức mang tên UAV.

Tiêu điểm Quốc tế
Xu hướng căng thẳng leo thang trên Bán đảo Triều Tiên

Xu hướng căng thẳng leo thang trên Bán đảo Triều Tiên

(CLO) Trong bối cảnh cuộc xung đột quân sự Nga - Ukraine tiếp tục diễn biến phức tạp, “chảo lửa” Trung Đông bất ngờ bị “đẩy nóng”, cộng đồng quốc tế lại ghi nhận những tín hiệu xấu trên Bán đảo Triều Tiên. Liệu căng thẳng giữa Seoul và Bình Nhưỡng có thể dẫn đến một cuộc chiến lớn trong bối cảnh hiện nay?

Tiêu điểm Quốc tế
Hệ thống chống tên lửa THAAD có giá hơn 1 tỷ USD là gì và tại sao Mỹ gửi đến Israel?

Hệ thống chống tên lửa THAAD có giá hơn 1 tỷ USD là gì và tại sao Mỹ gửi đến Israel?

(CLO) Các nhà phân tích cho biết Mỹ muốn thử nghiệm xem hệ thống THAAD tiên tiến và có giá tới hơn 1 tỷ USD của mình có hữu ích trong việc chống lại tên lửa đạn đạo siêu thanh mới của Iran hay không.

Tiêu điểm Quốc tế