(CLO) Hội nghị Thượng đỉnh BRICS bắt đầu từ ngày 22/10 tại Kazan có thể trở thành một cột mốc quan trọng trong quá trình hình thành một trật tự thế giới đa phương mới. Hội nghị quy tụ đại diện của hơn 30 quốc gia, bao gồm các nền kinh tế mạnh: Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil hay Thổ Nhĩ Kỳ. Chủ đề trọng tâm của Hội nghị là liệu BRICS có mở rộng số lượng thành viên thời gian tới?
Sức hút của BRICS
Nhiều ý kiến cho rằng, BRICS là sự tái sinh của “Phong trào không liên kết” tồn tại trong Chiến tranh Lạnh. Phong trào nổi lên vào năm 1961 và ban đầu được lãnh đạo các nước Nam Tư, Ấn Độ, Ai Cập và Indonesia khởi xướng, sau đó đã phát triển với sự hưởng ứng của khoảng 120 quốc gia đại diện cho các châu lục khác nhau.
Tuy nhiên, phong trào suy yếu dần với sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991. Đại hội cuối cùng của phong trào đã diễn ra cách đây 12 năm, song không thể phủ nhận phong trào khi đó là chỗ dựa tinh thần không thể thiếu của các nước không liên kết và đang phát triển trong quan hệ quốc tế, tham gia tích cực vào các nỗ lực gìn giữ hòa bình, đấu tranh giải trừ quân bị, chống áp đặt, bảo vệ chủ quyền quốc gia, xây dựng trật tự thế giới mới.
Điều đáng chú ý ở BRICS là xu hướng mở rộng với các “tiếp cận cộng đồng”. Đây là một hình thức liên quan đến việc thu hút sự tham gia của các nước láng giềng của nước giữ vai trò chủ tịch BRICS vào các hoạt động của nhóm. Ví dụ như năm ngoái, Nam Phi đã mời lãnh đạo tất cả các nước châu Phi đến dự hội nghị thượng định. Đến lượt Hội nghị thượng đỉnh BRICS 2024 tại Nga, có sự tham gia của đại diện các nước thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), Cộng đồng các quốc gia độc lập (CIS) và Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU).
BRICS+ là một định dạng mang tính toàn cầu hơn cho phép nhiều quốc gia đối tác tham gia vào các công việc của nhóm. BRICS hiện tập hợp 2 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (Nga, Trung Quốc), 3 cường quốc hạt nhân (Nga, Trung Quốc, Ấn Độ) và 4 quốc gia nằm trong danh sách các nền kinh tế lớn nhất hành tinh (Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil).
Và nếu nhìn rộng hơn - trong bối cảnh BRICS+ - thì số lượng các nền kinh tế mạnh còn lớn hơn nhiều. Theo thống kê, BRICS hiện đóng góp khoảng 37% GDP toàn cầu (tính theo sức mua tương đương), chiếm gần 50% dân số toàn cầu, 49% sản lượng lúa mỳ, 43% sản lượng dầu mỏ toàn cầu và 25% xuất khẩu hàng hóa của thế giới.
Năm nay, 4 quốc gia - Ai Cập, Iran, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) - đã chính thức trở thành thành viên BRICS. Ả Rập Xê Út cũng đang chờ xác nhận để trở thành thành viên chính thức. Hơn 30 quốc gia khác, bao gồm cả thành viên NATO là Thổ Nhĩ Kỳ, đã nộp đơn xin gia nhập. Mới đây nhất, nước ứng viên Liên minh châu Âu (EU) Serbia cho biết đang khám phá khả năng gia nhập BRICS thay vì EU.
Định hình trật tự thế giới đa phương mới
Trong đời sống cá nhân, việc trở thành thành viên của một "câu lạc bộ" uy tín mang lại một số lợi ích nhất định: là nơi người ta có thể tạo những mối liên hệ hữu ích, trao đổi ý kiến về các vấn đề cùng quan tâm và thậm chí chỉ cần có thời gian giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ những thành viên khác. Nếu bạn đủ may mắn để được nhận vào một câu lạc bộ cấp cao độc quyền, điều đó thậm chí có thể giúp bạn nâng cao địa vị xã hội và nghề nghiệp của mình.
Đây có lẽ là một trong những lợi giải thích dễ hiểu nhất cho lý do tại sao rất nhiều quốc gia Nam Bán cầu đang muốn trở thành thần viên BRICS. BRICS không phải là một liên minh chính trị, cũng không phải là một tổ chức an ninh tập thể, cũng không phải là một dự án hội nhập kinh tế.
Các ứng cử viên trở thành thành viên không cần phải đáp ứng nhiều tiêu chí đầu vào, trải qua quá trình ứng cử kéo dài hay chứng minh khả năng đạt được các tiêu chuẩn cao của tổ chức. Các thành viên mới có thể được hưởng tất cả các lợi ích của tư cách thành viên đầy đủ và thậm chí góp phần hình thành các nghi thức chung của khối, tạo ra những truyền thống mới và di sản tương lai.
Với tiềm lực chính trị, sức hút kinh tế của BRICS, câu hỏi được đặt ra hiện nay là liệu các thành viên của nhóm, bắt đầu cách đây một thập kỷ rưỡi, có sẵn sàng đặt ra những mục tiêu tham vọng hơn cho mình? Các nước này có hài lòng với thể thức hiện nay của nhóm hay đang tìm cách biến nhóm thành một cơ chế hợp tác được thể chế hóa và có ảnh hưởng quốc tế lớn hơn?
Tất nhiên, có thể nói rằng chính sự gia tăng về số lượng thành viên BRICS đã làm tăng thêm sự đa dạng cho nhóm, tăng tính hợp pháp và cuối cùng là tăng cường ảnh hưởng quốc tế của tổ chức.
Song theo tiến sĩ Andrei Kortunov, Giám đốc Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga (RIAC), việc gia tăng số lượng thành viên có thể dẫn đến sự chia rẽ gia tăng trong một nhóm thành viên, làm phức tạp đáng kể quá trình ra quyết định và cuối cùng, thậm chí có thể khiến nhiệm vụ đạt được sự đồng thuận về nhiều vấn đề nhạy cảm gần như không thể thực hiện được. Ngoài ra, nếu BRICS vẫn là một câu lạc bộ quốc tế với số lượng thành viên tiềm năng không giới hạn và không ngừng tăng lên thì tổ chức này sẽ dần mất đi tính độc quyền hiện tại và vị thế của một quốc gia thành viên BRICS chắc chắn sẽ suy giảm.
Với những gì đang diễn ra, ít nhất là trong nhiệm kỳ chủ tịch BRICS của Nga năm 2024, chúng ta có thể thấy mục đích rõ ràng là biến nhóm trở thành một cơ chế hợp tác đa phương mang tính toàn cầu, trong đó các thành viên của hiệp hội có thể nghiên cứu các cách tiếp cận, khái niệm, hướng dẫn và mô hình hợp tác đa phương mới, có thể được áp dụng ở cấp độ toàn cầu, trở thành những yếu tố quan trọng của trật tự thế giới trong tương lai.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các hội nghị thượng đỉnh BRICS - không chỉ hội nghị thượng đỉnh này ở Nga mà tất cả các hội nghị tiếp theo - là chuyển dần từ các tuyên bố chính trị chung chung sang các đề xuất cụ thể nhằm mang lại lợi ích cơ bản của các nước đang phát triển, vốn từ lâu đã chưa được thể hiện đúng mức trong quản lý toàn cầu và khu vực.
Cho đến nay, luật chơi cho hệ thống quốc tế về cơ bản vẫn phụ thuộc bởi các tổ chức và diễn đàn do phương Tây lãnh đạo, như IMF, Ngân hàng Thế giới hay G7 và Liên minh châu Âu. Sự độc quyền này chắc chắn đã dẫn đến những căng thẳng nghiêm trọng trong hệ thống quốc tế, làm dấy lên nghi ngờ về tính công bằng và bền vững của trật tự thế giới hiện tại.
BRICS đã thách thức sự độc quyền này của các thể chế phương Tây trong chính trị và kinh tế thế giới: Ngân hàng Phát triển Mới (NDB) của BRICS có thể được coi là một sự thay thế khả thi, mặc dù đến nay vẫn còn khiêm tốn.
Quỹ dự trữ dự phòng BRICS cung cấp các dịch vụ mà trước đây chỉ IMF mới có thể cung cấp. Hai tổ chức này cần được bổ sung bởi một nền tảng thanh toán kỹ thuật số để tạo thuận lợi cho các giao dịch thương mại và tài chính giữa các nước thành viên và giảm tác động tiêu cực của các lệnh trừng phạt đơn phương từ bên ngoài.
Việc biến BRICS từ một nhóm nhỏ các quốc gia thành viên trở thành một cơ chế hợp tác đa phương có ảnh hưởng toàn cầu sẽ đòi hỏi ý chí chính trị to lớn. Và Hội nghị Thượng đỉnh BRICS ở Kazan có thể trở thành một bước quan trọng hướng tới mục tiêu này.
(CLO) Nhằm hưởng ứng kỷ niệm 120 năm ngày thành lập quận Hà Đông, tối 30/11, UBND Phường Vạn Phúc (Hà Đông, Hà Nội) tổ chức chương trình khai mạc Tuần Văn hóa - Du lịch - Thương mại làng nghề Vạn Phúc năm 2024 với sự tham dự của đông đảo quần chúng nhân dân và du khách.
(CLO) Ngày 29/11, 5 công ty truyền thông tin tức của Canada đã đệ đơn kiện chống lại chủ sở hữu ChatGPT là OpenAI, cáo buộc công ty trí tuệ nhân tạo này thường xuyên vi phạm bản quyền và các điều khoản sử dụng trực tuyến.
(CLO) “Hình ảnh của các đồng chí sẽ lan tỏa trên thế giới! Những cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam thể hiện sức mạnh của mình, sức mạnh để bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới được thể hiện trong Triển lãm Quốc phòng lần này...”, Đại tướng Phan Văn Giang nhấn mạnh.
(CLO) Trong khuôn khổ của Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội năm 2024, sáng 30/11 tại Công viên Thống Nhất đã diễn ra hành trình Roadshow quảng bá Phở Hà Nội thông qua các di sản tại Thủ đô Hà Nội.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thuỷ văn, ngày 1/12, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đêm không mưa, sáng sớm có nơi có sương mù; ngày nắng, đêm và sáng trời rét. Các khu vực khác có mưa rào và dông vài nơi.
(CLO) Bộ Giáo dục và Đào tạo thông tin, đối với thí sinh, dù ở giai đoạn xét tuyển sớm hay giai đoạn xét tuyển theo kế hoạch chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thí sinh vẫn có thể tham gia xét tuyển bằng các phương thức xét tuyển khác nhau đã và đang chuẩn bị.
(CLO) Dự án “Việt Nam - hành trình trở thành 'Kinh đô ẩm thực' mới của thế giới” sẽ kết nối các nguồn lực, phát huy giá trị văn hóa ẩm thực Việt Nam, đưa ẩm thực Việt vươn xa hơn trên bản đồ ẩm thực toàn cầu.
(CLO) Ngày 30/11, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) thông báo kế hoạch bán vé các trận đấu sân nhà của tuyển Việt Nam tại vòng bảng ASEAN Cup 2024. Theo đó, VFF bán vé có 3 mệnh giá là 100.000 đồng, 200.000 đồng, 300.000 đồng. Đây là giá vé được đánh giá khá rẻ và phù hợp với mọi đối tượng.
(CLO) Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng, chênh lệch điểm trúng tuyển một cách bất hợp lý giữa các phương thức, tổ hợp môn xét tuyển, đồng thời đẩy điểm chuẩn của phương thức xét tuyển theo điểm thi tốt nghiệp THPT lên rất cao do chỉ tiêu dành cho phương thức này không còn nhiều.
(CLO) Sau chuyến thăm Gaza, một quan chức Liên hợp quốc cho biết nhiều nhóm phụ nữ và trẻ em tại vùng đất này đang phải tìm kiếm thức ăn từ những đống rác.
(CLO) Căng thẳng tôn giáo gia tăng ở Bangladesh sau vụ bạo lực liên quan đến vụ bắt giữ một nhà lãnh đạo tôn giáo Hindu ở thành phố Chittagong, phía nam nước này.
(CLO) Ngày 30/11, ông Đinh Ích Hiệp, Hạt Trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Ia Grai (Gia Lai) thông tin, kết quả kiểm tra hiện trường vụ phá rừng tự nhiên tại xã Ia Găng, huyện Ia Grai xác định có 124 cây rừng tự nhiên bị cưa hạ trái phép. Ngành chức năng tiếp tục điều tra, xác minh làm rõ đối tượng vi phạm để xử lý theo quy định pháp luật.
(CLO) Trong tháng 12/2024, loạt chính sách mới có hiệu lực như: Quy định về lập quỹ xã hội, quỹ từ thiện; Quy định chi tiết về hoạt động thương mại biên giới; Chỉ những tài khoản đã xác thực mới được đăng tải thông tin...
(NB&CL) Theo BBT tờ TIME, như thông lệ thường niên, các BTV ảnh của tạp chí lại cùng ngồi lại để lựa chọn, đánh giá những hình ảnh mà họ cho là có sức ảnh hưởng, lan toả, ấn tượng hơn cả trong một năm vừa trôi qua. Với họ, đây là công việc không dễ dàng, bởi trải qua 12 tháng trong năm, thế giới luôn ăm ắp sự kiện và các phóng viên ảnh khắp nơi trên thế giới dường như hiếm khi bỏ lỡ các hình ảnh đắt giá. Dưới đây là một số trong top 100 bức ảnh vừa được TIME lựa chọn và công bố.
(CLO) Khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng, thuế quan có thể sẽ một lần nữa đóng vai trò quan trọng trong chương trình nghị sự chính sách của ông.
(NB&CL) “Đại dịch trong bóng tối” là cách mà Liên Hợp Quốc gọi tên vấn nạn bạo lực bùng lên khủng khiếp đối với phụ nữ hồi tháng 11/2021 bởi sự giãn cách và cách ly xã hội trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đang hồi ác liệt. Nhưng đến nay, sau 3 năm, trong khi đại dịch Covid-19 đã hạ nhiệt thì vấn nạn bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái không những không thuyên giảm mà có phần còn diễn tiến ngày càng đáng quan ngại, nhức nhối.
(CLO) Trong nỗ lực gia tăng sức mạnh quân sự, Ukraine muốn gia nhập nhóm các quốc gia có khả năng sản xuất tên lửa đạn đạo. Nhưng quá nhiều yếu tố đang làm khó đối với chương trình tên lửa của Kiev.
(CLO) Các nhà lãnh đạo Trung Quốc tin rằng họ phải là một siêu cường công nghệ để "nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và ứng phó với các rủi ro bên ngoài".
(CLO) Trung Quốc đã phô trương công nghệ quân sự tiên tiến bằng cách trình làng một loạt thiết bị quân sự hiện đại tại triển lãm hàng không lớn nhất đất nước.
(CLO) Một ngày sau khi có thông tin Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép, Ukraine đã bắn tên lửa tầm xa ATACMS vào khu vực Bryansk, nằm cách 379 km về phía tây nam Moscow.
(CLO) Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Brazil đã ra tuyên bố của các nhà lãnh đạo vào thứ Hai (18/11), kêu gọi "hành động" giải quyết nhiều cuộc khủng hoảng mà toàn cầu đang phải đối mặt, như xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu và các vấn đề lớn khác.
(CLO) Theo số liệu thống kê chính thức của Chính phủ Indonesia, gần 10 triệu người đã rời khỏi tầng lớp trung lưu của nước này kể từ năm 2019 cho đến nay.
(CLO) Trong nhiều năm, con người đã suy ngẫm về viễn cảnh tận thế của thế giới, gồm cả các nhà tiên tri, nhà khoa học vĩ đại cho đến các tổ chức nghiên cứu vũ trụ như NASA. Và không thể không lo lắng khi những nguy cơ mà họ đưa ra đều đang dần hiện hữu.