Hội thảo khoa học "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam: Thống nhất trong đa dạng”

Chủ nhật, 16/04/2023 10:36 AM - 0 Trả lời

(CLO) Hội thảo khoa học “Kiến trúc Phật giáo Việt Nam- Thống nhất trong đa dạng” diễn ra ngày 15/4 tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia. Hội thảo do Ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Viện Bảo tồn di tích và Bảo tàng Lịch sử quốc gia tổ chức.

Hội thảo khoa học “Kiến trúc Phật giáo Việt Nam: Thống nhất trong đa dạng” lần này được tổ chức trên cơ sở kết quả 3 chuyến khảo sát các cơ sở tự viện và tọa đàm về kiến trúc Phật giáo Việt Nam ở 3 miền Bắc - Trung - Nam mà Ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã thực hiện.

hoi thao khoa hoc kien truc phat giao viet nam thong nhat trong da dang hinh 1

Hòa thượng Thích Thọ Lạc, Ủy viên Thường trực Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Văn hóa Trung ương phát biểu khai mạc Hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Hòa thượng Thích Thọ Lạc, Ủy viên Thường trực Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Văn hóa Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho biết: "Sau hơn 40 năm hình thành và phát triển, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, trên phương diện kiến trúc Phật giáo, đây là giai đoạn các công trình kiến trúc Phật giáo được trùng tu, xây dựng, phục dựng,… một cách mạnh mẽ. Có thể nói chưa có một giai đoạn nào trong lịch sử dân tộc, đất nước ta có được sự phát triển mạnh mẽ của các công trình kiến trúc Phật giáo như bây giờ. Các công trình không chỉ nhiều về số lượng, lớn về quy mô, đa dạng về loại hình, hệ phái, về phong cách kiến trúc, nghệ thuật, mà còn có giá trị về nghệ thuật, thẩm mỹ,…

Tuy nhiên, kiến trúc Phật giáo Việt Nam hiện nay đang tồn tại nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc, bất cập. Nhiều ngôi chùa trải qua thời gian đã lần tu bổ, tôn tạo nhiều lần, dần mất đi "tính truyền thống" vốn có của mình. Trừ những ngôi chùa đã được xếp hạng là di tích cấp tỉnh, cấp quốc gia và quốc gia đặc biệt thì nhiều ngôi chùa được xây mới chưa tuân thủ những nguyên tắc xây dựng, chưa có tư vấn thiết kế đầy đủ,… đã vô tình làm giảm tư tưởng, triết lý Phật giáo trong kiến trúc. Mặt khác, mặc dù có nhiều ngôi chùa được xây dựng mới đã mang đặc trưng truyền thống, vùng miền,… Song, chúng ta vẫn thấy trong kiến trúc nhiều ngôi chùa vẫn chắp vá hay có nhiều trường phái kiến trúc Phật giáo trong một ngôi chùa Việt,…".

Đồng quan điểm trên, PGS.TS Chu Văn Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tôn giáo phát biểu nhấn mạnh: "Giai đoạn hiện nay là giai đoạn có nhiều nhất các công trình kiến trúc Phật giáo, với khoảng 18.000 ngôi chùa trên cả nước và có những đặc điểm riêng với nhiều điểm mới so với thời kỳ trước. Tuy nhiên, kiến trúc Phật giáo Việt Nam hiện nay cũng tồn tại những bất cập, hạn chế, cần có sự đánh giá khách quan, khoa học, toàn diện để đề xuất những giải pháp nhằm khắc phục cũng như bảo tồn giá trị kiến trúc Phật giáo trong thời gian tới. 

Ngoài ra, sự tích hợp của yếu tố cũ-mới chưa hài hoà, chưa phù hợp. Nhiều ngôi chùa sau quá trình trùng tu, hoặc xây thêm các công trình, hạng mục mới khiến cho có sự mâu thuẫn các yếu tố/hạng mục cũ với mới. Hơn nữa, nhiều công trình, tự viện chưa làm tốt việc bảo tồn, giữ gìn di sản kiến trúc Phật giáo. Có những ngôi tự viện tự ý sơn lại, dát vàng các tượng, chuông,... thậm chí khắc chữ mới lên các di vật cổ".

"Bên cạnh đó, cùng với các di sản Phật giáo được lưu giữ, bảo tồn, phát huy khá tốt tại các di tích (tự viện), bảo tàng, nhà trưng bày, sưu tập tư nhân… thì cũng còn nhiều di sản, đặc biệt là những tài sản văn hóa Phật giáo cận hiện đại chưa được xếp vào cổ vật, bảo vật quốc gia", Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tôn giáo nói thêm. 

hoi thao khoa hoc kien truc phat giao viet nam thong nhat trong da dang hinh 2

Ban chủ toạ điều hành Hội thảo khoa học "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam: Thống nhất trong đa dạng”.

Được biết, hội thảo lần này đón nhận hơn 70 bài viết của Tăng Ni, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu khắp nơi gửi về, tập trung đề cập đến 3 chủ đề: Kiến trúc Phật giáo Việt Nam trong lịch sử, kiến trúc Phật giáo Việt Nam hiện nay, định hướng giải pháp kiến trúc Phật giáo Việt Nam. Các tham luận sẽ được các đại biểu trình bày trong 2 phiên làm việc của hội thảo.

Các đại biểu tham gia Hội thảo khoa học "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam: Thống nhất trong đa dạng” đã đưa ra những quan điểm để làm rõ về lịch sử kiến trúc Phật giáo Việt Nam từ những giai đoạn đầu khi mới du nhập cho đến giai đoạn hiện nay.

Đặc biệt, nhiều ý kiến đã chỉ ra hạn chế, bất cập, yếu tố phi truyền thống trong kiến trúc Phật giáo Việt Nam hiện nay như thiếu quy hoạch tổng thể; trùng tu, xây dựng làm mất đi yếu tố truyền thống; nhiều công trình lai căng, không kế thừa giá trị di sản kiến trúc truyền thống; các yếu tố, hạng mục trong tổng thể công trình không hài hòa, phá vỡ tổng thể; nhiều yếu tố hoa văn, hoạ tiết, trang trí không phù hợp; không gian cảnh quan bị thu hẹp, công tác bảo tồn, phát huy có rất nhiều sai sót, bất cập…

Trên cơ sở đó, đã có nhiều đề xuất, kiến nghị, giải pháp nhằm khắc phục hạn chế, bất cập cũng như định hướng cho kiến trúc Phật giáo Việt Nam trong thời gian tới. Nhiều ý kiến cho rằng cần xây dựng các nguyên tắc, quy chuẩn, tiêu chí hay các tài liệu hướng dẫn… đối với hoạt động xây dựng, trùng tu, phục dựng các công trình kiến trúc Phật giáo; xây dựng, thiết kế biểu tượng thống nhất của kiến trúc Phật giáo Việt Nam như biểu tượng bánh xe chuyển pháp luân gắn trên các công trình kiến trúc và trụ kinh chuyển pháp luân. Đặc biệt, lưu ý việc kiến thiết, xây dựng các công trình cần được quản lý bởi các cơ quan chuyên môn, tuân thủ các nguyên tắc, định hướng, hướng dẫn…, tránh tình trạng mạnh ai nấy làm như hiện nay.

Bên cạnh hội thảo, chương trình có diễn ra triển lãm "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam" trưng bày gần 300 tư liệu, hình ảnh, trong đó chủ yếu là hình ảnh từ kết quả của 3 đợt khảo sát và tư liệu của Bảo tàng Lịch sử quốc gia, Viện Bảo tồn di tích.

Triển lãm tập trung giới thiệu 3 nội dung: giới thiệu một số hình ảnh hiện vật kiến trúc Phật giáo hiện lưu giữ tại BTLSQG; đặc trưng tiêu biểu của kiến trúc Phật giáo Việt Nam: giới thiệu các hình ảnh, tư liệu bản vẽ (không gian cảnh quan, bố cục mặt bằng, các công năng chính…) kiến trúc Phật giáo của từng hệ phái, vùng, miền; một số hình ảnh kiến trúc Phật giáo Việt Nam được xây dựng trong những năm gần đây: chùa ở đô thị; chùa được quy hoạch, xây dựng lại trên nền/vị trí chùa cũ; chùa xây dựng mới…

Triển lãm "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam" diễn ra đến hết ngày 15/5 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (số 25 Tôn Đản, Q.Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội).

Hình ảnh tại triển lãm và Hội thảo khoa học "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam: Thống nhất trong đa dạng”

hoi thao khoa hoc kien truc phat giao viet nam thong nhat trong da dang hinh 3

Quang cảnh Hội thảo khoa học "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam: Thống nhất trong đa dạng”.

hoi thao khoa hoc kien truc phat giao viet nam thong nhat trong da dang hinh 4

Các đại biểu lắng nghe tham luận tại hội thảo. Ảnh: phatgiao

hoi thao khoa hoc kien truc phat giao viet nam thong nhat trong da dang hinh 5

Cũng trong sáng 15/4, Ban Văn hóa Trung ương cắt băng khai mạc triển lãm "Kiến trúc Phật giáo Việt Nam" tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia (số 25 Tôn Đản, quận Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội). Ảnh: toquoc

hoi thao khoa hoc kien truc phat giao viet nam thong nhat trong da dang hinh 6

Các đại biểu, các hòa thượng thưởng lãm những hình ảnh về các công trình Kiến trúc Phật giáo Việt Nam được trưng bày tại triển lãm. Ảnh: phatgiao

Đình Trung

Tin mới

Đại tướng Phan Văn Giang chào xã giao Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia, Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen

Đại tướng Phan Văn Giang chào xã giao Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia, Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen

(CLO) Ngày 26/11, tại thủ đô Phnom Penh, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã tới chào xã giao Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia (CPP), Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen.

Tin tức
Apple Intelligence và bài toán khó tại Trung Quốc

Apple Intelligence và bài toán khó tại Trung Quốc

(CLO) Apple đối mặt thách thức lớn khi muốn ra mắt AI tại Trung Quốc, với yêu cầu hợp tác cùng công ty địa phương để vượt qua các rào cản pháp lý và chính sách kiểm soát nghiêm ngặt.

Sức sống số
Tạm giữ nghịch tử đánh bố đẻ tử vong ở Bắc Giang

Tạm giữ nghịch tử đánh bố đẻ tử vong ở Bắc Giang

(CLO) Ngày 26/11, thông tin từ Công an tỉnh Bắc Giang cho biết, đang tạm giữ hình sự đối với Nguyễn Văn Long (SN 1991, quê ở xã Đan Hội, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang) để điều tra về hành vi "Giết người".

Vụ án
Omoda C5 chính thức ra mắt tại Việt Nam, giá bán từ 589 triệu đồng

Omoda C5 chính thức ra mắt tại Việt Nam, giá bán từ 589 triệu đồng

(CLO) Mẫu xe gầm cao cỡ B nhập khẩu Indonesia chính thức ra mắt thị trường Việt Nam với 2 phiên bản, giá bán lẻ 589-669 triệu đồng, thấp hơn đa số đối thủ cùng phân khúc.

Xe
Đường Hồ Chí Minh trên biển được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Đường Hồ Chí Minh trên biển được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

(CLO) 4 địa phương được cấp Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt “Đường Hồ Chí Minh trên biển” là Hải Phòng, Phú Yên, Bà Rịa - Vũng Tàu và Cà Mau.

Đời sống văn hóa
Xử phạt tài xế điều khiển ô tô đi lùi tại lối ra cao tốc

Xử phạt tài xế điều khiển ô tô đi lùi tại lối ra cao tốc

(CLO) Với vi phạm lùi xe ở đường một chiều, nam tài xế N.V.Q. bị xử phạt 800.000 đồng đến 1 triệu đồng, tước bằng lái 2-4 tháng.

Đời sống
Hơn 9 năm tù cho nghịch tử đánh bố gãy tay để đòi tiền mua xe máy

Hơn 9 năm tù cho nghịch tử đánh bố gãy tay để đòi tiền mua xe máy

(CLO) Ngày 26/11, tại UBND xã Sơn Trung, TAND huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với VKSND cùng cấp mở phiên xét xử sơ thẩm lưu động, tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Hiệp (SN 1985, trú xã Sơn Trung, huyện Hương Sơn) 9 năm 6 tháng tù về tội "Cướp tài sản".

Vụ án
Dự báo thời tiết ngày 27/11: Bắc Bộ có mưa vài nơi, trời rét

Dự báo thời tiết ngày 27/11: Bắc Bộ có mưa vài nơi, trời rét

(CLO) Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, ngày 27/11, Bắc Bộ có mưa vài nơi, trời rét. Khu vực từ Thanh Hóa đến Quảng Bình có mưa, mưa rào rải rác.

Tin tức
Người dân làng Tứ Liên 'rục rịch' chăm sóc quất cảnh cho dịp Tết 2025

Người dân làng Tứ Liên 'rục rịch' chăm sóc quất cảnh cho dịp Tết 2025

(CLO) Thời điểm này, các nhà vườn tại làng Tứ Liên (quận Tây Hồ, TP Hà Nội) đang tất bật chăm sóc, cắt tỉa những cây quất để kịp phục vụ nhu cầu chơi cây của người dân, dù trước đó bị thiệt hại nặng nề do bão Yagi (bão số 3) gây ra.

Đời sống văn hóa
Chính thức 'chốt' áp thuế suất 5% đối với phân bón

Chính thức 'chốt' áp thuế suất 5% đối với phân bón

(CLO) Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) quy định, mức thuế suất 5% áp dụng đối với phân bón, quặng để sản xuất phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và chất kích thích tăng trưởng vật nuôi theo quy định của pháp luật…

Tin tức
Ngọc Trinh xúc động trở lại màn ảnh sau biến cố

Ngọc Trinh xúc động trở lại màn ảnh sau biến cố

(CLO) Chiều 26/11, diễn viên kiêm người mẫu Ngọc Trinh đã tham dự buổi ra mắt phim "Chị dâu" của đạo diễn Khương Ngọc tại TP HCM. Người đẹp quê Trà Vinh không giấu được xúc động khi chia sẻ về hành trình trở lại sau biến cố.

Giải trí
Xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, bảo đảm xây dựng được bộ máy tinh gọn

Xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, bảo đảm xây dựng được bộ máy tinh gọn

(CLO) Nhấn mạnh yêu cầu đặt ra về xây dựng bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nêu rõ, các bộ, địa phương cần đặc biệt quan tâm xây dựng, kiện toàn đội ngũ cán bộ, bảo đảm xây dựng được bộ máy tinh gọn; tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực cán bộ thực thi, tuyển chọn được những người thực sự có tâm, có năng lực, hiểu biết, có tinh thần trách nhiệm cao trong thực thi nhiệm vụ.

Tin tức
Hà Tĩnh: Xe ô tô đang dừng bên đường bỗng nhiên bốc cháy

Hà Tĩnh: Xe ô tô đang dừng bên đường bỗng nhiên bốc cháy

(CLO) Chiếc xe ô tô kéo theo rơ-moóc đang dừng ở bên đường tại thôn Mai Sơn, xã Xuân Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) thì bỗng nhiên bốc cháy, thiêu rụi hoàn toàn phần đầu xe; một số hàng hóa là lúa cũng bị cháy.

Giao thông
Chậm nhất 15 ngày kể từ khi được phê duyệt, phải công khai quy hoạch đô thị và nông thôn

Chậm nhất 15 ngày kể từ khi được phê duyệt, phải công khai quy hoạch đô thị và nông thôn

(CLO) Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn quy định rõ, chậm nhất là 15 ngày kể từ ngày quy hoạch đô thị và nông thôn được phê duyệt, nội dung của quy hoạch phải được công bố công khai; đối với những nội dung thuộc bí mật nhà nước phải bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước.

Tin tức
Vẫn còn một số cơ sở giáo dục đại học chưa kiểm định chất lượng lần nào

Vẫn còn một số cơ sở giáo dục đại học chưa kiểm định chất lượng lần nào

(CLO) Theo ông Hùng Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, nhóm các trường đặc thù như nghệ thuật, văn hóa, hay một số trường mới mở, liên kết quốc tế hiện chưa được kiểm định chất lượng.

Giáo dục
Thủ tướng phê chuẩn ông Phạm Thành Ngại giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau

Thủ tướng phê chuẩn ông Phạm Thành Ngại giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau

(CLO) Thủ tướng Chính phủ phê chuẩn kết quả bầu chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau nhiệm kỳ 2021-2026 đối với ông Phạm Thành Ngại, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Cà Mau nhiệm kỳ 2020-2025.

Tin tức
Bình Luận

Tin khác

Đường Hồ Chí Minh trên biển được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Đường Hồ Chí Minh trên biển được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

(CLO) 4 địa phương được cấp Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt “Đường Hồ Chí Minh trên biển” là Hải Phòng, Phú Yên, Bà Rịa - Vũng Tàu và Cà Mau.

Đời sống văn hóa
Người dân làng Tứ Liên 'rục rịch' chăm sóc quất cảnh cho dịp Tết 2025

Người dân làng Tứ Liên 'rục rịch' chăm sóc quất cảnh cho dịp Tết 2025

(CLO) Thời điểm này, các nhà vườn tại làng Tứ Liên (quận Tây Hồ, TP Hà Nội) đang tất bật chăm sóc, cắt tỉa những cây quất để kịp phục vụ nhu cầu chơi cây của người dân, dù trước đó bị thiệt hại nặng nề do bão Yagi (bão số 3) gây ra.

Đời sống văn hóa
13 biệt thự cổ độc bản tại TP HCM đang được bảo tồn thế nào?

13 biệt thự cổ độc bản tại TP HCM đang được bảo tồn thế nào?

(CLO) Các biệt thự cổ độc bản có giá trị cao về nghệ thuật kiến trúc, lịch sử, văn hóa đang được chính quyền TP HCM lên các phương án bảo tồn nhằm gìn giữ và phát huy giá trị của các biệt thự này.

Đời sống văn hóa
Những cây quất mộc căn sở hữu bộ rễ 'khủng' có giá hàng chục triệu đồng

Những cây quất mộc căn sở hữu bộ rễ 'khủng' có giá hàng chục triệu đồng

(CLO) Những năm gần đây, các chủ vườn quất tại làng Tứ Liên (quận Tây Hồ, TP Hà Nội) đã đầu tư, sáng tạo hơn với nhiều kiểu dáng để thu hút khách hàng. Trong đó, quất mộc căn là loại cây cảnh đang được nhiều người dân săn lùng để chơi vào dịp Tết Nguyên đán 2025.

Đời sống văn hóa
Huyện Định Hoá, Thái Nguyên: Chắp cánh cho du lịch đồng bào dân tộc thiểu số bay cao

Huyện Định Hoá, Thái Nguyên: Chắp cánh cho du lịch đồng bào dân tộc thiểu số bay cao

Nhiều dân tộc thiểu số cùng chung sống lâu đời đã tạo nên nét văn hóa đặc sắc, những lễ hội truyền thống rộn ràng. Người dân có cuộc sống giản dị, thật thà; biết chế biến những món ăn mộc mạc, mang hương vị của núi rừng; gìn giữ tập quán sản xuất nông nghiệp, nếp sống lâu đời; thiên nhiên trùng điệp với đồi núi xanh bát ngát - những điều đó hòa quyện vào nhau, có sức hút đối với du khách, là lợi thế để huyện Định Hóa, Thái Nguyên phát triển du lịch cộng đồng, trải nghiệm.

Đời sống văn hóa
Sun Group được vinh danh với 03 giải thưởng tại World Travel Awards lần thứ 31

Sun Group được vinh danh với 03 giải thưởng tại World Travel Awards lần thứ 31

Tối 24/11, tại Bồ Đào Nha, Lễ trao Giải thưởng Du lịch thế giới - World Travel Awards (WTA) lần thứ 31 đã vinh danh Sun Group tại 3 hạng mục giải thưởng danh giá, và 2 trong số đó được trao tặng cho các công trình của tập đoàn này ở Phú Quốc.

Đời sống văn hóa
Vì sao điện Thái Hòa 'mặc áo mới' nhưng vẫn được đánh giá cao?

Vì sao điện Thái Hòa 'mặc áo mới' nhưng vẫn được đánh giá cao?

(CLO) Công trình trùng tu điện Thái Hòa nhận được nhiều khen ngợi bởi sự hoàn mỹ, cẩn trọng của công tác trùng tu di tích tại cố đô Huế.

Đời sống văn hóa
Viettel Y- Fest 2024 đốt cháy phố đi bộ Hà Nội với dàn nghệ sỹ và công nghệ trình diễn đỉnh cao

Viettel Y- Fest 2024 đốt cháy phố đi bộ Hà Nội với dàn nghệ sỹ và công nghệ trình diễn đỉnh cao

Siêu nhạc hội Viettel Y- FEST 2024 chính thức diễn ra tại quảng trường Cách mạng tháng 8 – Phố đi bộ Hồ Gươm với sự góp mặt của nhiều ngôi sao ca nhạc như Sơn Tùng M-TP, ISSAC, SOOBIN, Hòa Minzy, HIEUTHUHAI, Orange, Dương Domic, DJ KS, MC Quang Bảo…

Đời sống văn hóa
Vườn bưởi Diễn vàng ươm thu hút số đông du khách tới chụp hình

Vườn bưởi Diễn vàng ươm thu hút số đông du khách tới chụp hình

(CLO) Những ngày này, một số vườn bưởi ở phường Phúc Diễn (quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) bắt đầu bước vào mùa thu hoạch, hàng nghìn quả bưởi ngả vàng ươm tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, là điểm check-in lý tưởng thu hút số đông người dân Thủ đô và du khách.

Đời sống văn hóa
Ngắm hồ Bến En từ độ cao 1.000m

Ngắm hồ Bến En từ độ cao 1.000m

(CLO) Vườn Quốc gia Bến En là một trong những thắng cảnh nổi tiếng với hệ sinh thái phong phú, đa dạng.

Đời sống văn hóa