Theo Tổng cục Thuế, những tháng đầu năm dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt kinh tế xã hội của nước ta, tuy nhiên, do kiểm soát tốt dịch bệnh nên tăng trưởng kinh tế vẫn ở mức dương (2,12%), chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng đầu năm tăng 3,85% so với cùng kỳ năm 2019, kéo theo số thu thuế thu nhập cá nhân tăng nhẹ 5,02% so với cùng kỳ năm 2019.

Tuy nhiên, dưới tác động của dịch Covid-19, tốc độ tăng thu thuế thu nhập cá nhân 9 tháng đầu năm 2020 đã giảm 12,69% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó, số thu thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công và số thu thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của cá nhân bị tác động mạnh nhất.

Tổng cục Thuế cho biết, trong quý 1/2020, số thu thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công tăng 19,1%; thu từ đầu tư vốn tăng 15,2%; từ hoạt động kinh doanh của hộ cá nhân tăng 6,4%; thu từ chuyển nhượng bất động sản tăng 6,1%...

Nguyên nhân của đà tăng này chủ yếu là do những nguồn thu phát sinh từ hoạt động kinh tế năm 2019 tăng khá và được nộp trong quý I/2020. Cũng do tình hình kinh tế năm 2019 tăng dẫn đến các doanh nghiệp chi trả thu nhập cho người lao động trong dịp trước và sau Tết Nguyên đán tăng cao. Thị trường bất động sản sôi động, thị trường chứng khoán khởi sắc nên thuế thu nhập cá nhân từ những nguồn này cũng tăng theo.

Tuy nhiên, từ tháng 3/2020, dịch Covid-19 bùng phát ở Việt Nam, tháng 4/2020 thực hiện giãn cách toàn xã hội khiến hoạt động kinh doanh giảm sút, nhiều doanh nghiệp cắt giảm tiền lương, tiền công. Thêm vào đó, do thực hiện gia hạn thuế thu nhập cá nhân đối với hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị định số 41/2020/NĐ-CP dẫn đến số thu thuế thu nhập cá nhân quý II giảm mạnh, chỉ bằng 92,6% so với cùng kỳ.

Đáng chú ý, từ quý 3/2020, thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản bắt đầu có dấu hiệu hồi phục nhẹ so với quý 2 nên thu thuế thu nhập cá nhân cũng tăng nhẹ. Tuy nhiên, số thu thuế thu nhập cá nhân từ tiền lương, tiền công và số thu thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của cá nhân tiếp tục giảm.

Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, những chính sách hỗ trợ người nộp thuế được ban hành thời gian vừa qua đã góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp và cá nhân vượt qua giai đoạn khó khăn, nhất là các cá nhân, người lao động bị giảm thu nhập, mất việc do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Trong đó, phải kể đến Nghị quyết số 954 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nâng mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân… có hiệu lực từ ngày 1/7/2020 và áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2020. Theo đó, mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế được nâng từ 9 triệu đồng lên 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc được nâng từ mức 3,6 lên 4,4 triệu đồng/tháng.

Ngay sau khi Nghị quyết có hiệu lực, Tổng cục Thuế cho biết, cả nước có khoảng 1 triệu người đang phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp bậc 1 sẽ không phải nộp thuế thu nhập nữa, đồng thời, người có thu nhập cao hơn ở bậc 2, bậc 3 sẽ được giảm số tiền đóng do mức giảm trừ gia cảnh được nâng lên.

Tổng cục Thuế khẳng định, việc nâng mức giảm trừ gia cảnh bắt đầu được thực hiện đã ảnh hưởng ngay đến số thu thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, số thu từ tiền lương, tiền công tháng 8/2020 chỉ bằng 93,2% cùng kỳ năm 2019 và giảm 37,2% so với số thu tháng 7/2020; số thu từ tiền lương, tiền công tháng 9/2020 bằng 92,7% cùng kỳ năm 2019 và giảm 43,3% so với số thu tháng 7/2020.

T.Toàn