Tối 22/4, Festival Khèn Mông tỉnh Hà Giang và Lễ hội Văn hóa Ẩm thực ba miền Bắc - Trung - Nam năm 2023 được tổ chức tại TP Hà Giang, tỉnh Hà Giang.

Điểm nhấn của lễ khai mạc là chương trình nghệ thuật dài 90 phút mang chủ đề "Mùa xuân cao nguyên", quảng bá hình ảnh về mảnh đất, con người Hà Giang; giới thiệu những đỉnh núi kỳ vĩ, phong cảnh thiên nhiên đẹp đầy bản sắc, tôn vinh những sản phẩm du lịch và các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc tỉnh Hà Giang.

Đến với Hà Giang, du khách sẽ có dịp trải nghiệm, đắm chìm trong không gian văn hóa các dân tộc, tìm hiểu sự tích cây khèn Mông, thưởng thức tiếng khèn Mông nơi rẻo cao, núi đá.

Khèn, một nhạc cụ truyền thống không thể thiếu trong cuộc sống của người Mông, cũng chính là một phần quan trọng tạo nên nét đặc sắc trong văn hóa Mông.

Cây khèn là nơi gửi gắm tâm tư, tình cảm, khát vọng, gắn bó trong suốt quá trình sinh ra, lớn lên, trưởng thành cho đến hết cuộc đời của người Mông, tiếng khèn vang lên trong không gian núi rừng mênh mông để bày tỏ lòng biết ơn của sự trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, tiếng khèn gọi bạn, tiếng khèn trao duyên...

Năm 2015, Nghệ thuật khèn của người Mông tỉnh Hà Giang đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang Nguyễn Văn Sơn, lần đầu tiên sự kiện Lễ hội văn hóa ẩm thực 3 miền Bắc - Trung - Nam được tổ chức tại Hà Giang, kết hợp với Festival khèn Mông để người dân địa phương và du khách có thêm không gian trải nghiệm văn hóa của 3 miền tại mảnh đất địa đầu cực Bắc của Tổ quốc.

Với 38 gian hàng ẩm thực, giới thiệu sản phẩm du lịch ba miền, trong đó có 22 gian hàng ẩm thực và giới thiệu hàng hóa đặc trưng của các địa phương thuộc tỉnh Hà Giang, sự kiện này được kỳ vọng sẽ quảng bá rộng rãi đến du khách trong và ngoài nước những giá trị văn hóa độc đáo, đặc sắc của đồng bào các dân tộc tỉnh Hà Giang.

Trong khuôn khổ lễ hội, du khách cũng được trải nghiệm nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian ở trung tâm thành phố Hà Giang và các huyện vùng Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn.

Festival Khèn Mông tỉnh Hà Giang và Lễ hội Văn hóa Ẩm thực ba miền Bắc - Trung - Nam năm 2023 diễn ra đến ngày 24/4.

Khèn Mông có 6 ống làm từ 1 loại trúc gắn trên 1 cái bầu bằng gỗ khoét rỗng, kết nối bằng nhựa cây và vỏ cây đào rừng. Thứ duy nhất từ kim loại là lam đồng (lưỡi gà). Mọi công đoạn đều làm thủ công với những dụng cụ đồng bào tự chế.

Bầu đàn thường được làm từ loại gỗ thông như thông đá, kim giao hoặc pơmu. Chế tác khèn cũng vô cùng độc đáo, không có quy chuẩn chung. Khèn Mông độc đáo bởi hình dạng, cấu tạo và chức năng tạo âm thanh khi âm thanh được phát ra theo cả luồng hơi thổi ra, hít vào.

Các nghệ nhân làm khèn đều đo bằng tay, ngắm bằng mắt để chế tác, không có nguyên tắc chung nhưng để có được cây khèn tốt nhất, cần sự khéo léo, kiên nhẫn và kinh nghiệm.

Thế Vũ