Đây là năm thứ 12 Giải BCQG được tổ chức theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Đề án Giải BCQG và là năm thứ 4 thực hiện Quyết định số 1694/QĐ-TTg ngày 22/9/2014 Phê duyệt Đề án nâng cao chất lượng Giải BCQG. Giải BCQG lần thứ XII - 2017 là mùa Giải thứ ba trong nhiệm kỳ Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam khóa X (2015 - 2020), với nhiều thành viên mới trong Hội đồng Giải và Hội đồng Chung khảo

Toàn cảnh Lễ khai mạc vòng chấm Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XII - 2017.

Hội đồng Chung khảo có 41 đồng chí (gồm 1 đồng chí Chủ tịch và 3 đồng chí Phó Chủ tịch cùng 37 đồng chí ủy viên) đều là các nhà báo giàu kinh nghiệm, có uy tín, nhiều đồng chí đã liên tục tham gia chấm vòng Chung khảo, vừa tinh thông nghề nghiệp, vừa sắc sảo trong nghề giám khảo, thẩm định và phát hiện những tác phẩm hay, những cây bút giỏi.

Phát biểu khai mạc vòng chấm Chung khảo, đồng chí Thuận Hữu - Ủy viên T.Ư Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải BCQG, Chủ tịch Hội đồng Chung khảo Giải BCQG lần thứ XII -  năm 2017, cho biết: Qua 12 năm tổ chức, thực hiện sự chỉ đạo sâu sát của Hội đồng Giải, đến nay, Giải ngày càng được sự tham gia chủ động, tích cực của các cấp Hội, các cơ quan báo chí và hội viên nhà báo, cộng tác viên trong cả nước. Đây là năm có số lượng tác phẩm dự giải cao nhất từ trước đến nay, với 1.735 tác phẩm đủ điều kiện dự Giải (năm 2015 là 1.660 tác phẩm; năm 2016 là 1.637 tác phẩm).

Đồng chí Thuận Hữu phát biểu khai mạc vòng chấm Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XII - năm 2017.

Giải năm nay có 118 đơn vị cấp Hội và 37 cá nhân tham dự 11 loại giải theo quy định; trong đó có 55 đơn vị Liên Chi hội, Chi hội trực thuộc, 37 cá nhân gửi ảnh báo chí, 198 cộng tác viên. Đặc biệt năm nay lần đầu tiên có tất cả 63 Hội Nhà báo tỉnh, thành phố tham dự. Cùng với việc từ năm 2014, Giải thu hút trên 59 Hội Nhà báo tỉnh, thành phố tham dự, cho thấy các cấp Hội và hội viên trong cả nước đã thật sự ngày càng quan tâm đến Giải Báo chí Quốc gia

Bên cạnh đó, Chủ tịch Thuận Hữu khẳng định: “Các tác phẩm dự Giải có đề tài phong phú, đa dạng, phản ánh trung thực, kịp thời, toàn diện các sự kiện thời sự, vấn đề thời sự của đất nước, của địa phương trong năm 2017, ở tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội … Những vấn đề thời sự nóng bỏng được đề cập đậm nét như: Thiên tai, lũ lụt, ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng; nạn phá rừng; vấn đề chống tham nhũng, tiêu cực, sai phạm trong công tác cán bộ, công tác quản lí đất đai, vệ sinh an toàn thực phẩm, vấn đề cải cách hành chính, quản lý kinh tế; phản ánh quyết liệt vấn đề an ninh, quốc phòng, nhất là bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. 

Đấu tranh với các thế lực thù địch, các hoạt động sai trái chống phá Nhà nước và chế độ. Giới thiệu những nhân tố mới, gương người tốt việc tốt, điển hình tiên tiến trong hoạt động kinh tế, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và các mặt đời sống; trong xóa đói giảm nghèo ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; Vấn đề phát triển kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường; …”

Đồng chí Hồ Quang Lợi - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XII- 2017 công bố Quy chế của Hội đồng Chung khảo và thể thức bỏ phiếu. 

Các sự kiện chính trị lớn của đất nước trong năm 2017 được  phản ánh kịp thời, đậm nét như: tiếp tục thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Nghị quyết 04 về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Đặc biệt là đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí; các nghị quyết, chính sách điều hành kinh tế - xã hội của Chính phủ trong năm 2017 theo tinh thần xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo, hành động; các hoạt động đối ngoại của Nhà nước Việt Nam trong năm APEC Việt Nam 2017 và tuần lễ cấp cao APEC tại Việt Nam... Nhiều tác phẩm đi sâu phản ánh các lĩnh vực xây dựng Đảng, xây dựng và củng cố hệ thống chính trị, xây dựng nông thôn mới, v.v...

Đồng chí Mai Đức Lộc - Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XII - năm 2017 báo cáo kết quả chấm Sơ khảo.

Tại lễ khai mạc, báo cáo kết quả của vòng chấm Sơ khảo, đồng chí Mai Đức Lộc- Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo Giải BCQG năm 2017 cho biết: Đây là mùa Giải có số lượng tác phẩm dự cao nhất từ trước đến nay.

Giải tiếp tục được các cơ quan báo chí, các cấp Hội hưởng ứng tích cực, tác phẩm gửi dự thi nhiều, đúng hạn, hình thức bảo đảm đúng theo quy định. Các cấp Hội trên toàn quốc tham gia tương đối đầy đủ, là năm đầu tiên có tất cả 63 Hội Nhà báo tỉnh, thành phố tham dự… cho thấy sức hút, uy tín của Giải được tiếp tục lan rộng và giá trị được khẳng định vững chắc, được hội viên cả nước và xã hội quan tâm sâu sắc.

Đồng  chí Thuận Hữu - Chủ tịch Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia, Chủ tịch Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XII - năm 2017 phát biểu điều hành.

Nhận định về chất lượng các tác phẩm dự Giải năm nay, nhà báo Mai Đức Lộc nêu rõ: Theo đánh giá của Hội đồng Sơ khảo, các tác phẩm dự Giải đã phản ánh đầy đủ diện mạo, khách quan tình hình đất nước, những nỗ lực của cả hệ thống chính trị thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, sự điều hành của Chính phủ. Ngày càng có nhiều cấp Hội có tác phẩm dự Giải có chất lượng tốt, có sức ảnh hưởng xã hội, hình thức thể hiện có tính chuyên nghiệp cao, bài bản (nhất là tác phẩm truyền hình, báo in). Khoảng cách giữa báo chí Trung ương và địa phương ngày càng được thu hẹp.

Mặt bằng chất lượng chung các tác phẩm dự Giải đồng đều hơn, nhất là sự vươn lên của các HNB tỉnh, thành phố. Khối phát thanh và truyền hình, theo đánh giá của các Tiểu ban, khoảng cách về chất lượng giữa báo chí TƯ và địa phương ngày càng rút ngắn. Nhiều đài địa phương có sự vượt trội, nhiều năm liền có tác phẩm PT-TH chất lượng tốt, như Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Ngãi, Đồng Nai, TP. HCM, Hà Nội, Vĩnh Long,… hay một số tỉnh miền núi như Lào Cai, Yên Bái, Lâm Đồng, Hà Giang, v.v…

Khối báo in, báo điện tử, các tiểu ban sơ khảo ghi nhận chất lượng ở top trên của các báo tỉnh, thành phố: Hà Nội, TP. HCM, Đồng Nai, Cần Thơ, Quảng Ngãi, Vĩnh Long, Thái Bình, … Đặc biệt, nhiều địa phương vùng khó khăn, miền núi lần đầu tiên đã có tác phẩm được chọn vào chung khảo, cho thấy sự tiến bộ về chất lượng.

Các tác phẩm được chọn vào Chung khảo là những tác phẩm tiêu biểu về nội dung và hình thức, có tính định hướng dư luận xã hội, nhiều tác phẩm đã cho thấy hiệu quả tác động xã hội tốt, được các cơ quan chức năng tiếp thu, giải quyết, dư luận xã hội đánh giá cao về vai trò phát hiện, phản biện, đấu tranh phê phán cũng như biểu dương, xây dựng của báo chí.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo cũng đã nêu một số điểm đáng lưu ý của các tác phẩm tham dự Giải năm nay. Bên cạnh những ưu điểm, vẫn còn những hạn chế, cần khắc phục, nhất là về chất lượng. Về báo in, còn nhiều bài trùng lặp đề tài, chưa có nhiều sáng tạo, đột phá. Nhóm bình luận, các tạp chí khối Đảng tham gia tương đối ít, còn thiếu dấu ấn, đặc biệt trong các bài chính luận; Về phát thanh, chất lượng các tác phẩm TƯ và địa phương là đồng đều. Tuy nhiên, chưa có nhiều tác phẩm có tính phát hiện Chủ đề người tốt việc tốt còn ít (có những Tiểu ban không có tác phẩm)…Và băn khoăn lớn nhất là vẫn chưa có tác phẩm thực sự xuất sắc, nổi trội...

Hội đồng Chung khảo gồm các nhà báo giàu kinh nghiệm, có uy tín sẽ phát huy tinh thần trách nhiệm, khách quan, công tâm và trí tuệ lựa chọn được những tác phẩm xuất sắc nhất để trao Giải.

Đánh giá về công tác chấm giải, Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo Giải BCQG lần thứ XII Mai Đức Lộc cho rằng: Các Ban giúp việc của Hội đồng Giải đã nỗ lực triển khai các công việc sơ khảo với tiến độ sớm hơn gần 1 tháng và đúng yêu cầu của quy trình tổ chức Giải; Hội đồng Sơ khảo đã thực hiện đúng quy chế chấm Giải, làm việc với tính chuyên nghiệp và tinh thần trách nhiệm cao, thẩm định, chấm tác phẩm theo các tiêu chí về chất lượng nội dung và hình thức thể hiện, đã lựa chọn và trình lên Hội đồng Chung khảo danh sách 150 tác phẩm thuộc 11 loại giải, được lựa chọn từ 1.735 tác phẩm đủ điều kiện dự Giải (năm 2015 là 1.660 tác phẩm; năm 2016 là 1.637 tác phẩm).

Các giám khảo biểu quyết thông qua Quy chế của Hội đồng Chung khảo và thể thức bỏ phiếu.

Để công tác chấm Giải được bảo đảm khách quan, chính xác, đồng chí Thuận Hữu- Chủ tịch Hội  đồng Chung khảo Giải BCQG lần thứ XII - năm 2017 nhấn mạnh: Thay mặt Hội đồng Giải, tôi trân trọng đề nghị các đồng chí thành viên Hội đồng Chung khảo, với tinh thần trách nhiệm cao nhất trước một Giải thưởng Quốc gia dành cho báo giới nước nhà, hãy tham gia tích cực, cống hiến kinh nghiệm và nhiệt huyết, phát huy tinh thần trách nhiệm, khách quan, công tâm và trí tuệ để chọn cho được những tác phẩm xuất sắc nhất trong tổng số 150 tác phẩm vào Chung khảo, vừa đảm bảo đúng đắn về nội dung, có tính phát hiện và tính định hướng tư tưởng, chính trị… vừa tiêu biểu về mặt nghiệp vụ thể hiện, nêu cao được tính cách mạng và tính chuyên nghiệp trong hoạt động báo chí, để trao giải vào đúng dịp kỷ niệm 93 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/2018).

Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XII sẽ tiếp tục chương trình làm việc và công bố kết quả trong ngày mai (3/6/2018).

Bài: Ngọc Lành 

 Ảnh: Nguyễn Mạnh