Dự buổi họp báo có đại diện lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy cùng các sở, ngành liên quan và các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương.

Tại buổi họp báo, ông Lê Ngọc Hà- Phó Chủ tịch UBND huyện đã báo cáo một số thông tin cơ bản về chủ trương, quy trình, thủ tục kế hoạch khai thác vật liệu (cát) tại thôn Mỹ Yên, xã Cẩm Mỹ phục vụ xây dựng Dự án Đường bộ cao tốc Bắc - Nam đoạn qua huyện Cẩm Xuyên.

Theo đó, mỏ cát tại thôn Mỹ Yên, xã Cẩm Mỹ là mỏ vật liệu xây dựng được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 431/QĐ-UBND ngày 06/02/2014; đồng thời được tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Hà Tĩnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo Quyết định số 1363/QĐ-TTg ngày 08/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ.

Mỏ cát thôn Mỹ Yên cũng được UBND tỉnh phê duyệt bổ sung khu vực khai thác vật liệu xây dựng thông thường vào khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn Hà Tĩnh tại Quyết định số 1602/QĐ-UBND ngày 06/7/2023.

Mỏ cát tại thôn Mỹ Yên được khoanh định quy mô 3,479 ha; thuộc loại đất trồng cây hằng năm của 86 hộ dân (gần 1,7 ha) và đất do UBND xã Cẩm Mỹ quản lý (hơn 1,7 ha). Trữ lượng mỏ cát dự kiến khai thác gần 90.000 m3. Độ sâu khai thác ngang với mặt đáy sông hiện trạng (cosd -0,1m).

Về mục đích khai thác, mỏ cát tại thôn Mỹ Yên chỉ phục vụ dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam. Phương pháp khai thác chỉ được phép sử dụng máy múc và xe vận chuyển, không sử dụng phương pháp hút cát.

Mỏ cát sẽ được khai thác từ 7h - 17h, không khai thác ban đêm. Thời gian khai thác 1 năm khoảng 10 tháng (từ 1/12 - 30/9). Từ 1/10-30/11 ngừng mọi hoạt động khai thác theo quy định; đồng thời phải thu dọn, vận chuyển máy móc, thiết bị phục vụ khai thác trên khu vực mỏ.

Về lộ trình, khối lượng khai thác, năm 2023, địa phương dự kiến khai thác khoảng 11.490m3; năm 2024 khoảng 68.940 m3 và năm 2025 khoảng 8.766 m3. Nếu quá trình khai thác đủ số lượng thì có thể sẽ dừng sớm hơn so với lộ trình đề ra.

Lãnh đạo UBND huyện Cẩm Xuyên cũng làm rõ các nội dung liên quan đến việc lo lắng tác động, ảnh hưởng đến chân đập hồ Kẻ Gỗ, tại văn bản số 1804/SNN-TL ngày 30/6/2023, Sở NN&PTNT Hà Tĩnh xác định mỏ khai thác cát cách tràn xả lũ hồ Kẻ gỗ 1,5 km về phía hạ du, nằm ngoài hành lang bảo vệ tràn Dốc Miếu, hồ Kẻ Gỗ; trong khu vực lân cận mỏ cát không có công trình thuỷ lợi và công trình đê điều nào khác.

Đối với việc lo lắng sẽ có tác động, ảnh hưởng đến chân Quốc lộ 8C, tại văn bản số 1476/SGTVT-KH2 ngày 30/6/2023, Sở GTVT xác định vị trí khai thác mỏ cát nằm ở bờ phải tuyến sông Ngàn Mọ, có khoảng cách cách xa chân Quốc lộ 8C và không ảnh hưởng đến hành lang Quốc lộ 8C.

Đối với băn khoăn, lo ngại việc sạt lở diện tích đất canh tác, quá trình khảo sát, cơ quan chuyên môn Sở TN&MT đã thẩm định, thống nhất các biện pháp cụ thể để chống sạt lở như khai thác theo phương án giật cấp mái taluy, đóng hệ thống cọc tre sâu 5-6 m, đóng dày dọc tuyến khai thác, những điểm xung yếu sử dụng rọ đá, cọc bê tông để gia cố.

Đồng thời, văn bản của UBND tỉnh khẳng định nếu quá trình khai thác có dấu hiệu sạt lở, không an toàn thì bắt buộc phải dừng thi công, đến khi có biện pháp đảm bảo, được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì mới được tiếp tục.

Tại cuộc họp báo, đại diện các tờ báo của Trung ương và địa phương đã có một số câu hỏi lo ngại rằng, những luận cứ nói về tính an toàn của địa điểm khai thác mỏ cát  Mỹ Yên đang trên lý thuyết  Trong thực tế, Cẩm Xuyên là vùng thuờng chịu thiệt hại về thiên tai lũ lụt rất lớn, nên khả năng khi mỏ cát bước vào khai thác, sẽ ảnh hưởng đến khu vực xung quanh. Năm đầu có thể không vấn đề nhưng các năm  tiếp theo sẽ có khả năng ảnh hưởng nhất định.  Nên đề nghị huyện, tỉnh nghiên cứu và có giải pháp, kỹ thuật trong khai thác, đảm bảo không để xảy ra về mất an toàn.

Trả lời các câu hỏi tại cuộc họp báo đại diện lãnh đạo, phòng chuyên môn của Sở Tài nguyên & Môi trường, Chi cục thủy lơi của Sở NN và PTNT nhấn mạnh: Sở Tài nguyên và môi trường trong quá trình thẩm định hồ sơ sở đã phối hợp với các sở, ngành đã tham mưu tỉnh khảo sát, xem xét kỹ; khu vực mỏ cát Cẩm Mỹ gần Quốc lộ 8c và hạ lư hồ Kẻ Gỗ, Sở đã phối hợp với Sở Giao thông - Vận  tải, khoanh định lại khu vực mỏ cát nên không ảnh hưởng đến các công trình liên quan. Chi cục Thủy lợi cũng khẳng định: Qua kiểm tra, từ mỏ cát đến chân đập hồ Kẻ Gỗ, đã nằm ngoài hành lang bảo vệ của công trình hồ Kẻ Gỗ; trong quá trình khai thác nếu sạt lở sẽ dừng lại và có biện pháp gia cố kịp thời.

Đại diện lãnh đạo UBND huyện, chủ trì cuộc họp báo cũng đã trả lời và giải thích đầy đủ các nội dung mà các nhà báo, cơ quan báo chí quan tâm đến việc khai thác mỏ cát tại thôn Mỹ Yên, xã Cẩm Mỹ. Kỹ thuật khai thác sẽ khai thác lộ thiên, không lấn sâu lòng sông, việc khai thác mỏ cát phục vụ công trình trọng điểm Quốc gia nếu có sự cố phải dừng lại để gia cố kịp thời. Năm 2014 tỉnh làm thủ tục cấp phép; lần này phục vụ công trình trọng điểm Quốc gia sẽ đưa vào khai thác, huyện đã khảo sát cùng tỉnh, Sở Tài nguyên & Môi trường về trữ lượng và có đầy đủ các thủ tục pháp lý. Từ khi chủ trương của tỉnh lãnh đạo huyện đã có 5 cuộc tiếp xúc, làm việc với thôn Mỹ Yên; một bộ phận bà con Nhân dân do có sự kích động lôi kéo của kẻ cấu không đồng ý với chủ trương khai thác cát làm đường cao tốc, huyện sẽ có báo cáo với tỉnh để có biện pháp xử lý.

Tiếp thu, giải trình các kiến nghị tại buổi họp báo, Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Xuyên Lê Ngọc Hà cho biết: Khai thác mỏ cát phục vụ thi công dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam là nhiệm vụ chính trị. Thời gian tới, đề nghị các cơ quan báo chí truyền thông đồng hành cùng địa phương để thông tin kịp thời chủ trương khai thác mỏ cát tại thôn Mỹ Yên, xã Cẩm Mỹ nhằm phục vụ tốt dự án; cùng cấp ủy, chính quyền tuyên truyền, vận động bà con để sớm đưa mỏ cát vào khai thác; đồng thời góp phần theo dõi, giám sát, góp ý để việc khai thác mỏ được thực hiện nghịêm túc, đúng quy định.