Phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã có cuộc trao đổi với ông Hồ Đình Chung - Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả về những khó khăn cũng như quyết tâm của đơn vị trong việc thực hiện dự án trọng điểm quốc gia này.

+ Thưa ông, đại dịch COVID-19, giá nguyên vật liệu, xăng dầu tăng cao đã gây ra những áp lực gì với Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả trong quá trình thi công các gói thầu thuộc dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông?

- Hiện Tập đoàn Đèo Cả đang tham gia nhiều dự án trọng điểm trong cả nước với một loạt các dự án từ Bắc vào Nam. Phía Bắc có Mai Sơn - Quốc lộ 45 hay Nghi Sơn - Diễn Châu, miền Trung có Cam Lâm - Vĩnh Hảo, miền Nam có dự án cầu Mỹ Thuận 2 và cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận vừa xong, đang thực hiện dự án Mỹ Thuận - Cần Thơ.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai thi công Tập đoàn gặp không ít khó khăn. Đại dịch COVID-19 bùng phát cuối năm 2020, đây cũng là thời điểm Tập đoàn Đèo Cả ký kết các hợp đồng cao tốc như Mai Sơn - Quốc lộ 45 (tháng 10/2020), Nghi Sơn - Diễn Châu (tháng 6/2021).

Điều này dẫn tới hạn chế trong công tác huy động nhân lực, vật tư thiết bị, tổ chức thi công tại công trường. Doanh nghiệp vừa đảm bảo tiến độ thi công vừa phải đảm bảo phòng chống dịch.

Ngoài ra thống kê của Tập đoàn Đèo Cả, tình hình “bão giá” vật liệu xây dựng bắt đầu khoảng từ quý I/2021. Thời điểm lập giá dự thầu của cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu, giá thép chỉ khoảng 14.000 đồng/kg; cao điểm tháng 4/2022, giá thép lên tới 20.000 đồng/kg.

Đến nay giá thép giảm nhẹ nhưng vẫn còn 18.000 đồng/kg nhưng dù cộng cả hợp đồng gốc với sự trượt giá do các địa phương công bố vẫn chưa thể bù đắp được. Không chỉ thép mà các vật liệu khác như đất đắp, xăng dầu, xi măng,... đều tăng khiến giá thành dự án bị vượt khoảng 18 - 30% so với hợp đồng gốc.

+ Khó khăn, thách thức là vậy; đâu là giải pháp mà Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả đưa ra để các dự án về đích đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng như kỳ vọng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và nhân dân?

- “Bão giá” là thách thức nhưng cũng là cơ hội để nhận ra nhà thầu có năng lực, nhà thầu nào yếu kém để năm 2022 Nhà nước có thể chỉ định những nhà thầu vừa đảm bảo về mặt kỹ thuật và kinh tế.

Mặc dù biến động giá vật liệu đang khiến cho làn sóng đầu tư công có dấu hiệu chững lại, Tập đoàn Đèo Cả ít bị ảnh hưởng do có những khoản lợi nhuận trong hoạt động kinh doanh được tích lũy từ việc tổ chức con người hợp lý. Đẩy nhanh tốc độ khấu hao máy móc thiết bị và kiểm soát chi phí chặt chẽ từ nhiều năm này.

Phát triển dựa trên thế mạnh của mình, Tập đoàn Đèo Cả đang xây dựng một hệ sinh thái theo mô hình “Đèo Cả One” với sự kết hợp chặt chẽ với các đối tác, nhà thầu, nhà cung cấp vật tư, vật liệu trên tinh thần chia sẻ lợi nhuận và rủi ro.

Khi bước vào triển khai một dự án, Tập đoàn Đèo Cả đã liên kết với các đơn vị cung cấp vật tư, vật liệu bằng những ký kết hợp tác cụ thể về việc cung ứng và hỗ trợ qua lại khi có biến động giá. Tại Dự án Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Tập đoàn Đèo Cả đã tận dụng nguồn vật liệu đá từ việc khoan hầm, tận dụng máy móc thiết bị từ các dự án đã hoàn thành để giảm tổng mức đầu tư xuống gần 1.000 tỷ đồng.

+ Cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo là một trong ba dự án của cao tốc Bắc - Nam do Tập đoàn Đèo Cả thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP), ông có những suy nghĩ gì về dự án này?

- Dự án cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo dài 78,5km với tổng mức đầu tư 8.925 tỷ đồng do liên danh Tập đoàn Đèo Cả - Công ty 194 làm chủ đầu tư. Đây là dự án ký hợp đồng BOT sau cùng trong 3 dự án PPP cao tốc Bắc - Nam nhưng là dự án đầu tiên thu xếp đủ nguồn vốn và triển khai thành công.

Trong quá trình thực hiện, Tập đoàn Đèo Cả gặp không ít khó khăn do thiếu hụt mỏ đất đắp và giá nguyên vật liệu tăng phi mã.

Các mỏ vật liệu tư vấn thiết kế dự kiến thực tế không có khả năng khai thác, Tập đoàn đã cùng với địa phương để tìm kiếm các mỏ vật liệu khác thay thế, đến nay cơ bản đảm bảo nguồn cung cấp cho dự án.

Nhưng do dịch bệnh COVID-19 và chiến tranh Nga - Ukraine nổ ra làm giá nhiên liệu và các loại vật liệu thiết yếu như xi măng, sắt thép, xăng dầu, vật liệu nổ,... tăng đột biến vượt qua dự phòng của dự án.

+ Ngoài những nỗ lực từ nội tại, Tập đoàn Đèo Cả có những kiến nghị gì tới cơ quan quản lý nhà nước để các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông về đích đảm bảo tiến độ, chất lượng?

- Để hoàn thành, đưa các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông vào khai thác sẽ còn nhiều khó khăn và rất cần sự hỗ trợ, giải quyết các vướng mắc từ phía các cơ quan chức năng liên quan. Trong đó vấn đề cấp thiết hiện nay là điều chỉnh chỉ số giá phù hợp với thực tế.

Đối với hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, đề nghị Chính phủ giao UBND các tỉnh, thành phố chủ động tổ chức kiểm tra, rà soát, đánh giá tổng thể việc công bố giá, chỉ số giá vật liệu xây dựng trên địa bàn quản lý từ năm 2021 trở lại đây. Khắc phục hạn chế nguyên nhân chủ quan, khách quan từ công tác này.

Các địa phương tiếp tục rà soát, công bố giá nguyên vật liệu kịp thời theo diễn biến thị trường, khảo sát kỹ thị trường để mức giá công bố phù hợp với biến động; đặc biệt là vật tư, vật liệu phổ biến có tại địa phương để kịp thời rà soát, bổ sung danh mục.

Quốc hội xem xét thống nhất cho phép các dự án PPP được điều chỉnh giá trong trường hợp chỉ số giá xây dựng trong thời gian thực hiện dự án lớn hơn chỉ số giá để tính dự phòng trong tổng mức đầu tư được duyệt, tương tự các dự án đầu tư công. Bổ sung nội dung trên vào hợp đồng dự án và kinh phí Nhà nước không bố trí thêm cho dự án mà Nhà đầu tư bỏ ra cho khoản trượt giá này và sẽ được điều chỉnh thời gian thu phí tương ứng.

+ Xin chân thành cảm ơn ông!

Hoàng Lan (Thực hiện)