Khoa học và Công nghệ có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội

Từ năm 2014 đến nay, Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học, của các doanh nghiệp có tinh thần đổi mới sáng tạo.

Đây còn là điểm hẹn thường niên để cộng đồng KH&CN cả nước tổ chức các sự kiện có ý nghĩa thiết thực vừa để ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành đóng góp cho kho tàng tri thức cũng như phục vụ phát triển kinh tế-xã hội. Đồng thời thảo luận, định hướng hoạt động nhằm hướng đích các mục tiêu của ngành KH&CN nói riêng, của đất nước nói chung.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là sự ghi nhận và tôn vinh đối với các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Từ năm 2014 đến nay, 14 nhà khoa học là tác giả của các công trình khoa học xuất sắc và 3 nhà khoa học trẻ đã được trao tặng Giải thưởng trong tổng số hơn 270 hồ sơ đăng ký tham dự.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu được năm 2020 được trao tặng cho 3 nhà khoa học thuộc các ngành Khoa học Y Dược, Toán học và Vật lý. Đây cũng là năm thứ 2, một nhà khoa học nữ  được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh khẳng định, trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, toàn ngành KH&CN càng quyết tâm thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ luôn nỗ lực bám sát các yêu cầu của các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, thu hút được sự tham gia của không những các nhà khoa học, các tổ chức KH&CN mà còn của các doanh nghiệp và người dân.

Trong đợt toàn dân phòng chống dịch bệnh Covid-19 vừa qua, ngành KH&CN đã tích cực huy động các chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu trong và ngoài nước, các tổ chức, doanh nghiệp KH&CN khẩn trương triển khai các nhiệm vụ KH&CN phục vụ phòng chống dịch bệnh theo phương châm “chống dịch như chống giặc”.

“Chúng ta đã đạt được những kết quả bước đầu rất đáng được ghi nhận trong việc sản xuất thành công bộ KIT phát hiện virus SARS-CoV-2 được công nhận về chất lượng để sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Các tổ chức KH&CN của Việt Nam cũng đã nuôi cấy và phân lập thành công virus SARS-CoV-2, tạo tiền đề cho việc nghiên cứu sâu hơn về virus. Nhiều ứng dụng đã được triển khai hiệu quả phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh như bản đồ vùng dịch, phần mềm khai báo y tế,…” Bộ trưởng Bộ KH&CN cho biết.

Các kết quả khả quan từ việc nghiên cứu thành công các sản phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch trong thời gian ngắn như vừa qua cho chúng ta nhiều bài học kinh nghiệm. Một mặt, với sự quan tâm đầu tư của nhà nước và xã hội, các tổ chức KH&CN và các nhà khoa học của Việt Nam đã từng bước đủ năng lực để giải quyết các bài toán lớn của đất nước.

Mặt khác, các nghiên cứu cơ bản trong thời gian dài trước đây cũng đã góp phần quan trọng vào tăng cường năng lực cho các tổ chức KH&CN và các nhà khoa học của Việt Nam. Việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ KH&CN phòng, chống dịch cũng cho chúng ta nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức các nhiệm vụ nghiên cứu chung giữa viện, trường và các doanh nghiệp để giải quyết nhu cầu cụ thể, cấp thiết của xã hội.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam chúc mừng các nhà khoa học, các đơn vị đã được cộng đồng khoa học ghi nhận những đóng góp rất cụ thể, rất thiết thực vào công cuộc chống đại dịch Covid-19 vừa qua.

Ngành KH&CN trong năm qua đã luôn nỗ lực, kế thừa những kết quả đã đạt được, tiếp tục đạt được những kết quả rất đáng mừng trong phát triển khoa học và công nghệ nước nhà. Trong đó không chỉ là số lượng các công trình nghiên cứu khoa học được đăng tải trên các tạp chí uy tín của thế giới, không chỉ các giải thưởng, không chỉ số lượng các sáng kiến hữu ích để góp phần tăng năng suất lao động, cải thiện đời sống của nhân dân. Mà còn đóng góp để xây dựng, hình thành những đề xuất, kiến nghị để đưa vào dự thảo chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm tới để trình Đại hội Đảng toàn quốc tới đây.

“Điều rất đáng nói là trong cái khó khăn, trong thách thức chúng ta đã tìm ra thời cơ và tự tạo cho mình một động lực vươn lên trong khoa học công nghệ. Đấy là trong bối cảnh đất nước cùng cả thế giới cùng phải chống dịch như thời gian vừa qua thì một mặt là những nghiên cứu khoa học, những công trình nghiên cứu và ứng dụng thì tiếp tục được triển khai. Nhưng mặt khác chúng ta đã cùng nhau tự đặt ra cho mình những bài toán, thách đố, cùng nhau giải quyết”, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đề cập.

Chưa bao giờ tất cả các lực lượng khoa học, từ những người chuyên làm nghiên cứu, các viện nghiên cứu, các doanh nghiệp tới những người bình thường cùng nhau chia sẻ, cùng nhau tìm ra giải pháp và cùng nhau làm những việc rất cụ thể.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định với sự đoàn kết cùng chung một mục tiêu cao cả là đem khoa học phục vụ nhân dân, phục vụ loài người thì nhất định khoa học, công nghệ sẽ góp phần đưa đất nước và thế giới vượt qua được những khó khăn, trong đó trực tiếp nhất là đại dịch Covid-19. Và để sao cho thế giới hoà bình, phát triển và để cho môi trường không bị huỷ hoại.