Mới đây, UBND Hà Nội đã có công văn, chỉ đạo Cục Thuế tăng cường quản lý thuế trong hoạt động kinh doanh cho thuê nhà, cho thuê căn hộ trên địa bàn thành phố. 

Đồng thời, nếu Cục Thuế phát hiện người cho thuê nhà không thực hiện đăng ký tạm trú, không kê khai và nộp thuế, cơ quan thuế sẽ xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo quy định, chủ nhà cho thuê sẽ bị chịu mức thuế 10% tổng giá thuê nhà mỗi tháng. Trong đó, 5% là thuế thu nhập cá nhân (TNCN), 5% còn lại là thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Với mức thuế 10%, giá thuê là càng đắt đỏ, thì mức thuế phải nộp càng cao. Do đó, tại Hà Nội, chủ mặt bằng tại các tuyến phố lớn, đặc biệt là khu vực phố cổ Hà Nội là đối tượng bị truy thuế cao nhất.

Theo khảo sát, một ngôi nhà cổ 2 tầng, 60 m2 mặt đường phố Hàng Đào được chủ nhà cho thuê với giá 180 triệu đồng/tháng, và phải đóng 6 tháng hoặc một năm. Như vậy, nếu áp dụng mức thuế 10%, thì chủ nhà này phải nộp thêm 18 triệu đồng/tháng, tương đương 216 triệu đồng/năm.

Cách đó không xa, một ngôi nhà 70 m2 khác trên phố Mã Mây, trước đây chủ nhà cho thuê với giá 150 triệu đồng/tháng, tương đương 1,8 tỷ đồng/năm. Nếu áp dụng mức thuế 10%, chủ nhà sẽ nộp 15 triệu đồng/tháng, tương đương 180 triệu đồng/năm.

Không chỉ tại khu vực phố cổ Hà Nội, những ngôi nhà cho thuê, homestay xung quanh Hồ Tây, nhất là khu vực Quảng Bá, Quảng An, Xuân Diệu cũng phải chịu mức thuế rất cao, bởi giá thuê nhà ở đây không hề dễ chịu.

Đơn cử, một ngôi nhà 50 m2, 4 tầng mặt đường Tô Ngọc Vân, có giá cho thuê là 120 triệu đồng/tháng, thì chủ nhà phải đóng thuế 12 triệu đồng/tháng, tương đương 144 triệu đồng/năm;....

Trao đổi với PV Báo Nhà báo và Công luận, chị Việt Hà, chủ ngôi nhà cho thuê tại Tô Ngọc Vân không phản đối việc cơ quan quản lý Nhà nước thu thuế với hoạt động cho thuê nhà, cho thuê căn hộ. Tuy nhiên, thời điểm này chưa thích hợp cho hành động này.

Chị Hà giải thích: “Trong suốt 1 năm qua, do ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19, nên chúng tôi rất khó tìm khách thuê mới. Ngay cả khi đã giảm giá thuê nhà, thậm chí là miễn phí trong 3 tháng đầu, nhưng vẫn khó tìm khách thuê. Do đó, việc cơ quan thuế thu 10% thuế ờ thời điểm này là gây khó khăn cho chủ nhà”.

Đồng tình với quan điểm của chị Hà, nhiều chủ nhà tại phố cổ Hà Nội mong muốn, lãnh đạo thành phố lùi thời hạn thu thuế thuê nhà sang giai đoạn thích hợp hơn, có thể là sau khi đại dịch COVID-19 bị đẩy lùi.

Ông Đinh Thế Hiển, chuyên gia kinh tế cho rằng: Việc Nhà nước áp dụng mức thuế 10% trong tổng doanh thu là hợp lý. Tuy nhiên, các địa phương cần có lộ trình đánh thuế để người dân tự động thích nghi.

“Có thể thời điểm đầu, các thành phố đánh thuế từ 3% - 5%, sau đó, theo thời gian sẽ tăng dần mức thuế lên cho tới khi đạt 10%”, ông Hiển nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Trung Tuấn, chuyên gia bất động sản lo ngại các chủ nhà cho thuê sẽ lách luật bằng cách ký hợp đồng một giá, nhưng khi thu tiền lại một giá khác để trốn thuế.

Ví dụ, trong hợp đồng thuê nhà, thuê căn hộ, hai bên thống nhất giá thuê là 90 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, thực tế khi thu tiền, chủ nhà lại yêu cầu bên thuê phải đóng 120 triệu đồng/tháng. Việc khai gian giá thuê trong hợp đồng là hành động trốn thuế.

Do đó, ông Tuấn kiến nghị, cơ quan thuế của Hà Nội nên liên kết với các đơn vị môi giới, ngân hàng, văn phòng công chứng hoặc với cả khách thuê nhà, để minh bạch giá thuê. Tránh trường hợp chủ nhà lợi dụng lỗ hổng nhằm trốn thuê.