Nhiều điểm mới trong dự thảo quy chế đào tạo từ xa

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố để lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư ban hành quy chế đào tạo từ xa trình độ đại học; thời gian nhận ý kiến góp ý đến ngày 17/12.

So với quy định hiện hành tại Thông tư số 10/2017/TT-BGDĐT ban hành quy chế đào tạo từ xa trình độ đại học, dự thảo bổ sung một số điểm mới về yêu cầu tối thiểu để thực hiện đào tạo từ xa. Theo dự thảo, cơ sở đào tạo được thực hiện chương trình đào tạo từ xa đối với những ngành đã có quyết định cho phép mở ngành đào tạo và đã tuyển sinh tối thiểu 3 khóa liên tục theo hình thức chính quy.

Dự thảo cũng nêu rõ, cơ sở đào tạo không thực hiện đào tạo từ xa đối với các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề và nhóm ngành đào tạo giáo viên. Ngoài ra, để được tổ chức đào tạo từ xa, cơ sở đào tạo phải có trang thông tin điện tử được cập nhật thường xuyên, công bố công khai cam kết chất lượng giáo dục, công khai các điều kiện bảo đảm chất lượng, công khai học phí và các khoản thu khác từ người học.

Dự thảo cũng đã bổ sung thêm yêu cầu về đội ngũ giáo viên giảng dạy. Ngoài yêu cầu đội ngũ giảng viên, cán bộ hỗ trợ học tập, cán bộ quản lý đủ về số lượng và chất lượng; có đủ kiến thức, đã được bồi dưỡng về kỹ năng, phương pháp giảng dạy và quản lý đào tạo từ xa; dự thảo mới quy định giảng viên thỉnh giảng tham gia giảng dạy tối đa 30% nội dung, khối lượng chương trình đào tạo từ xa.

Lo lắng vì không được học online

Nếu dự thảo được thông qua, quy chế mới này sẽ là căn cứ để cơ sở đào tạo xây dựng và ban hành các quy định chi tiết về tổ chức và quản lý đào tạo từ xa trình độ đại học, cấp bằng tốt nghiệp áp dụng tại cơ sở đào tạo.

Sau khi dự thảo được đưa ra lấy ý kiến đã nhanh chóng nhận được sự chú ý của dư luận, đặc biệt là vấn đề không thực hiện đào tạo từ xa đối với các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề và nhóm ngành đào tạo giáo viên. Nhiều ý kiến cho rằng việc cấm đào tạo từ xa đối với bất cứ lĩnh vực nào trong thời đại ngày nay đều là đi ngược với xu thế chung là học trực tuyến, học trên mạng internet, học mọi lúc mọi nơi.

Trong khi đó, thực tiễn hiện nay nhiều trường đại học đã tổ chức đào tạo từ xa đối với ngành sư phạm, y khoa trong nhiều năm. Đơn cử như Trường Đại học Sư phạm Hà Nội liên tục tuyển sinh đào tạo liên thông từ trung cấp, cao đẳng lên Đại học hệ từ xa đối với sư phạm mầm non, tiểu học. Các trường như Đại học Sư phạm Huế, Đại học Vinh cũng tổ chức đào tạo liên thông từ xa cho các ngành đào tạo sư phạm.

Cô giáo Nguyễn Thị Tuyết Mai ở Bình Thuận cho rằng, đào tạo từ xa mang lại nhiều thuận lợi cho giáo viên muốn học nâng cao. Trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19 vừa qua cô Tuyết đã tham gia học liên thông hệ cử nhân sư phạm tiểu học. Vì dịch nên chương trình đa số được giảng dạy trực tuyến. “Tôi thấy, việc học trực tuyến không ảnh hưởng đến chất lượng. Ở nhà vẫn học được một cách bài bản, nghiêm túc. Người học không cần phải đi xa hàng trăm cây số để đến ngồi nghe giảng, trong khi việc này có thể làm đơn giản hơn bằng việc dạy học online hàng ngày” - cô Nguyễn Thị Tuyết Mai chia sẻ.

Theo ghi nhận của phóng viên, không chỉ ngành đào tạo giáo viên mà ngành đào tạo sức khỏe thời gian dịch bệnh cũng áp dụng dạy học trực tuyến, từ xa hiệu quả. Sinh viên ở nhà theo học các lớp học online và điều này vẫn đảm bảo được chất lượng. Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng ở Gia Lai tâm sự: “Thời gian qua, tôi tham gia học chuyên khoa 1 thì gặp dịch COVID-19. Vì vậy, gần như cả khóa học là học online. Tôi thấy chất lượng vẫn đảm bảo” - bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng chia sẻ.

Bỏ tư duy không quản được thì cấm

Trước ý kiến trái chiều về việc không tổ chức đào tạo từ xa đối với ngành sư phạm, sức khỏe, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã trao đổi với Giáo sư Phạm Tất Dong - Nguyên Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam.

Theo Giáo sư Phạm Tất Dong việc không được đào tạo từ xa đối với các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề và nhóm ngành đào tạo giáo viên là cách làm lạc hậu. Bây giờ, xu hướng là học tập trực tuyến. Xu hướng này sẽ giúp xây dựng được nhiều tài nguyên hơn cho hệ thống giáo dục mở. Cách dạy học này cũng giúp người học có nhiều nguồn tư liệu để học. Còn nếu học chỉ ở trong trường thôi là chưa đủ.

“Hiện nay thông tin mới nhất, nhiều nhất nằm trên internet chứ không phải nằm trong thư viện. Cho nên người học người ta có thể học bất cứ ở đâu, lúc nào, miễn là có tinh thần học tập. Do đó, nếu cấm đào tạo từ xa trong đào tạo giáo viên, bác sĩ là tư duy lạc hậu, lỗi thời” – Giáo sư Phạm Tất Dong nhấn mạnh.

Giải thích thêm về nhận định của mình, Giáo sư Phạm Tất Dong cho rằng, công nghệ thông tin đã giúp thay đổi nhiều lĩnh vực và giáo dục không nằm ngoài xu hướng đó. Việc học trực tuyến muốn hay không muốn thì đang là xu hướng phát triển mạnh mẽ. Thế hệ & (thế hệ đang học mẫu giáo) người ta gọi là thế hệ màn hình. Thế hệ Z là thế hệ hiện nay đang là sinh viên, phổ thông hiện cũng rất giỏi về công nghệ thông tin.

“Vậy tại sao không được học tập trên nền tảng internet. Việc học hiện nay không chỉ học trên lớp mà cần phải học tại nhà, học bất cứ đâu mà các em có thể học. Chỉ có như vậy các em mới giỏi lên được. Việc học không thể chỉ đóng khung trong lớp, trên nền tảng trực tuyến tài liệu tham khảo vô cùng nhiều đối với sinh viên. Cho nên phải khuyến khích giáo dục mở, làm thế nào để có nhiều tài nguyên mở đồng thời khuyến khích khóa học mở” - Giáo sư Phạm Tất Dong nêu quan điểm.

Một ưu điểm của học trực tuyến theo Giáo sư Phạm Tất Dong đó là giúp chi phí đào tạo giảm trong khi đào tạo trực tiếp là rất đắt. Việc người học đại học nếu không cần đến trường mà mong muốn học qua mạng thì cần tạo điều kiện. Hiện nay nhiều người chọn chương trình học nước ngoài vì ở nhà vẫn học được. “Tri thức và kỹ năng hiện nay không biên giới. Điều này càng phát huy thì người học mới càng giỏi” - ông Phạm Tất Dong chia sẻ thêm. Cuối cùng vị này nhấn mạnh, hiện nay Chính phủ đang chuyển đổi số thì giáo dục cũng cần chuyển đổi số mạnh hơn nữa.

Đồng quan điểm với Giáo sư Phạm Tất Dong, nhiều chuyên gia khi được hỏi đều cho rằng không nên quy định máy móc không được đào tạo từ xa đối với các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề và nhóm ngành đào tạo giáo viên. Vì đây là xu hướng chung của nhân loại. Còn việc kiểm soát chất lượng thì cần áp dụng nhiều biện pháp tránh việc không quản được thì cấm.

Trinh Phúc