Hàng trăm mẫu ruộng 2 lúa đã bị thu hồi làm mặt bằng cho nhà đầu tư xây dựng nhà máy, xí nghiệp. Tuy nhiên đã 10 năm trôi qua, những cánh đồng màu mỡ ngày nào giờ trở thành bãi đất hoang và nơi chứa rác thải.

Tình trạng ô nhiễm môi trường thì ngày càng trầm trọng và không được giải quyết triệt để. Đó là những gì đang diễn ra tại KCN Trung Thành (thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên).

Những ngày gần đây, trước sự xuất hiện của dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn thị xã Phổ Yên, người dân xã Trung Thành (thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên) vô cùng lo lắng vì ô nhiễm rác thải, nguy cơ lây lan, phát tán dịch bệnh ở khu công nghiệp Trung Thành.

Dòng kênh thủy lợi dẫn nước từ hồ Núi Cốc chảy qua địa phận nhiều xã, phường, thị trấn của thành phố Thái Nguyên, TP Sông Công, thị xã Phổ Yên đã mang rác thải, xác động vật chết từ mọi nơi đổ về đây. Mùi rác thối, mùi xác chết bốc lên nồng nặc, theo gió bay khắp xóm, làng.

Tình trạng ô nhiễm môi trường nặng nề này bắt nguồn từ việc, 10 năm trước, để triển khai Dự án Khu công nghiệp Trung Thành (thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên), nhiều diện tích đất ruộng canh tác của người dân đã bị thu hồi.

Thế nhưng cả chục năm qua, Khu công nghiệp mênh mông chỉ có vài cơ sở sản xuất mọc lên dang dở. Dần dần, nơi đây ngoài cỏ dại mọc tràn còn trở thành bãi rác thải công cộng ngày càng phình to.

Mùi xú uế nồng nặc theo gió bay xa hàng km, trở thành nỗi ám ảnh của hững người dân sống xung quanh. Ruồi nhặng, giòi bọ sinh sôi nảy nở từ bãi rác bay tứ tung khắp nơi.

Ông Trần Văn Sỹ, trưởng xóm Phú Thịnh, xã Trung Thành, thị xã Phổ Yên vừa bịt mũi, nhăn mặt vì mùi rác thối cho biết: “người dân chúng tôi rất bức xúc vì tình trạng ô nhiễm môi trường ở đây, nhiều năm không được giải quyết triệt để.

Trước đây, cánh đồng lúa thì không khí trong lành. Bây giờ có khu công nghiệp, gần chục năm nay dân chịu khổ vì ô nhiễm. Xót xa hơn là mấy chục ha đất ruộng của dân bị thu hồi xong chẳng thấy xây dựng gì.

Lời hứa trả nốt tiền hỗ trợ cho dân chưa thấy thực hiện, hứa giải quyết việc làm cho người dân cũng không. Đất tốt để bỏ cỏ mọc xanh, nhìn mà xót ruột quá. Nếu chủ đầu tư không thực hiện lời hứa trước đây với người dân thì trả lại đất cho chúng tôi cấy trồng”…

Dự án KCN Trung Thành (thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên) nhiều năm qua “cựa mình” rất chậm, ít nhà đầu tư "dòm ngó", lựa chọn vào đầu tư. “Đất vàng” phục vụ cho KCN thì bỏ hoang cho cỏ mọc và trở thành bãi rác ô nhiễm môi trường trầm trọng, trong khi người nông dân ngàn đời gắn bó với đất đai thì lại không có đất để sản xuất.

Nhìn những bờ xôi, ruộng mật bỏ hoang, người dân không khỏi chạnh lòng. Mặc dù có vị trí khá "đắc địa", thế nhưng suốt 10 năm qua, KCN Trung Thành vẫn trong tình trạng dang dở.

Người dân địa phương không có đất sản xuất, người chạy chợ, kẻ tha hương...dù ngay trước mắt họ, những tấc đất vàng bỏ cho cỏ mọc và trở thành bãi chứa rác ô nhiễm nặng.

Trách nhiệm của đơn vị chủ quản dự án này cần phải được làm rõ?! Đồng thời, đây cũng là bài học lớn cho địa phương khi lựa chọn nhà đầu tư yếu năng lực (Công ty TNHH Đầu tư Phát triển hạ tầng  Lệ Trạch - Đài Loan) để thực hiện đầu tư tại địa bàn.

Trước sự thờ ơ đến im lặng của Công ty TNHH Đầu tư Phát triển hạ tầng  Lệ Trạch (Đài Loan), chính quyền tỉnh Thái Nguyên đã có chỉ đạo giao cho Ban quản lí các khu công nghiệp tỉnh vào cuộc. Thế nhưng cho đến nay đã nhiều năm trôi qua, sự chuyển động của khu công nghiệp Trung Thành vẫn rất chậm.

Không chỉ có khu công nghiệp Trung Thành rơi vào tình trạng trì trệ như vậy. Ở thị xã Phổ Yên còn có dự án nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô Vinaxuki cũng đắp chiếu nhiều năm nay không hoạt động. Nhà xưởng, văn phòng, trạm điện…đã dựng sẵn nhưng không “cựa quậy”. Tất cả đã, đang bắt đầu xuống cấp, hoen gỉ theo thời gian.

Trường trung cấp nghề Cienco 8 cũng rơi vào tình trạng tương tự như nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô Vinaxuki. Tiền đền bù GPMB đã trả xong. Các khoản tiền hỗ trợ khác cho dân theo Nghị định 69 thì vẫn chưa có.

Hơn 10 ha đất bỏ hoang. Chủ đầu tư “lặn” bặt tăm hơi. Người dân dài cổ ngóng chờ chủ đầu tư thực hiện lời hứa về dự án mà nhiều năm không thấy hồi âm. Điều này đã tạo ra sự lãng phí đất rất lớn.

Dưới đây là một số hình ảnh phóng viên ghi lại tại KCN Trung Thành và Nhà máy lắp ráp ô tô Vinaxuki (thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên):

Hoàng Thao - Đức Nam