Có tình trạng né trách nhiệm, đùn đẩy, gây nhiều chi phí, mất thời gian

Theo đó, các ý kiến cho rằng, cần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giảm thủ tục hành chính, phối hợp linh hoạt chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa để tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn và phát triển trong thời gian tới.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, hiện nay, thị trường thế giới và trong nước còn khó khăn, lạm phát có xu hướng giảm nhưng còn ở mức cao… Do nhu cầu ít nên đơn hàng thiếu, dẫn đến các doanh nghiệp đang phải cắt giảm lao động, cắt giảm giờ làm, tình hình khó khăn này dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài trong thời gian tới, vì vậy cần có giải pháp kịp thời, quyết liệt giải quyết vấn đề này.

Về mặt bằng lãi suất, trong báo cáo có nêu các động thái giảm lãi suất, nhưng thực tế, các doanh nghiệp phản ánh vẫn phải vay với lãi suất cao, thủ tục hành chính, thủ tục cho vay còn phức tạp, tiếp cận với tín dụng của doanh nghiệp còn khó khăn, trải qua hơn 2 năm chống chịu với đại dịch Covid-19, sức khỏe doanh nghiệp bị bào mòn. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng những khó khăn này cần được phản ánh cụ thể trong báo cáo.

Cùng với đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng, cần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính để đáp ứng yêu cầu nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm thời gian và nguồn lực. Trong báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng đã phản ánh, hiện nay có tình trạng né trách nhiệm, đùn đẩy, vòng vo, làm phát sinh thêm quy trình thủ tục, gây nhiều chi phí, mất thời gian.

Đặc biệt, một số quy chuẩn, tiêu chuẩn hoạt động đã ban hành không đảm bảo tính khả thi trong thực tế, nhất là về lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, khiến nhiều doanh nghiệp không thể tuân thủ đúng, dẫn đến đình trệ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, trong thời gian sắp tới cần tháo gỡ cho doanh nghiệp về các tiêu chí, tiêu chuẩn, cụ thể như về phòng cháy, chữa cháy để nhiều doanh nghiệp, dự án có thể đáp ứng được các tiêu chí, tiêu chuẩn, sớm đi đưa vào hoạt động, sản xuất.

Bên cạnh đó, vấn đề khó tiếp cận tín dụng của các doanh nghiệp vẫn là bài toán lớn chưa được giải đáp triệt để. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng Chính phủ cần có biện pháp cụ thể, hợp lý để vừa xử lý nghiêm các trường hợp sai phạm, vừa khuyến khích doanh nghiệp tiếp tục mở rộng sản xuất, phục hồi nền kinh tế.

Thủ tục hành chính rườm rà, thị trường bị thu hẹp

Cùng quan tâm đến vấn đề này, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng, một số những khó khăn, thách thức xuất hiện vào cuối năm 2022, trong đó tập trung vào vấn đề lãi suất ngân hàng tăng cao, lãi suất huy động đầu vào tăng dẫn đến lãi suất đầu ra cho vay tăng mạnh. Xuất khẩu sụt giảm, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng thiếu đơn hàng, sản xuất cầm chừng và tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, giá xăng dầu, nguyên, vật liệu tăng mạnh, bên cạnh đó vấn đề trái phiếu doanh nghiệp và khó khăn trong lĩnh vực bất động sản đã tạo ra những áp lực lớn.

Đánh giá triển vọng phát triển những tháng tiếp theo của năm 2023, Trưởng Ban Công tác đại biểu cho rằng, phục hồi của doanh nghiệp sau đại dịch COVID còn rất nhiều khó khăn, đặc biệt là liên quan đến các yếu tố như tiếp cận vốn, vấn đề về đất đai, thủ tục hành chính. Hiện, giải ngân Chương trình hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội thì hiệu quả đạt thấp, khả năng khó hoàn thành mục tiêu đặt ra. Thủ tục hành chính rườm rà, thị trường bị thu hẹp. Các thị trường bất động sản, vốn trái phiếu doanh nghiệp vào thời điểm phải đáo nợ, đáo hạn sẽ gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần phải tiếp tục tháo gỡ. Việc giải ngân đầu tư công triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc chưa đạt kết quả như mong muốn. Công tác cải cách hành chính và kỷ cương thì chưa hiệu quả.

Trưởng Ban Công tác đại biểu cho rằng, trong bối cảnh này, vai trò của Nhà nước, cụ thể là vai trò của Chính phủ, các bộ, ngành trong việc thực hiện các nguyên tắc, những giải pháp hữu hiệu về quản lý nhà nước về kinh tế càng cần được chú trọng.

Trưởng Ban Công tác đại biểu nhấn mạnh, cần phối hợp điều hành linh hoạt chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, các chính sách phải đảm bảo có trọng tâm, trọng điểm, tập trung hỗ trợ doanh nghiệp, người dân để giảm áp lực chi phí đầu vào, thúc đẩy sản xuất, thu hút đầu tư, giải ngân vốn đầu tư công, giảm thuế, thúc đẩy giải ngân chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, 3 chương trình mục tiêu quốc gia và chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí và phấn đấu hạ mặt bằng lãi suất cho vay về dưới mức 10%/năm nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển kinh tế.

Đồng thời, cần điều hành tín dụng tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, ưu tiên và tập trung cho các động lực tăng trưởng; có giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp, người dân; điều hành tỷ giá phù hợp và bảo đảm an toàn hệ thống của ngân hàng; tiếp tục quan tâm đến việc xử lý tồn tại, vướng mắc trong hoạt động đầu tư trái phiếu, trái phiếu doanh nghiệp; ổn định lại thị trường và khởi động lại, tạo điều kiện để cho thị trường bất động sản, từng bước củng cố và lấy lại niềm tin của nhà đầu tư; hết sức quan tâm đến việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương.

Ngoài ra, Trưởng Ban Công tác đại biểu cho rằng cần tiếp tục rà soát những khó khăn để tháo gỡ cho phát triển kinh tế - xã hội, trong đó đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu, gắn với tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực; khẩn trương ban hành Nghị định quy định về khuyến khích bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung.