Ngày 30/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2025. Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội 2 chuyên đề để xem xét, lựa chọn 1 chuyên đề giám sát tối cao gồm:

Chuyên đề 1: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành (dự kiến giao Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường chủ trì tham mưu về nội dung).

Chuyên đề 2: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao (dự kiến giao Ủy ban Văn hóa, Giáo dục chủ trì tham mưu về nội dung).

Thảo luận tại phiên họp, đa số các đại biểu Quốc hội cho rằng, xác định đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt, do đó, ngay từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quan tâm chỉ đạo và tổ chức triển khai toàn diện, đồng bộ hoạt động giám sát, đạt được nhiều kết quả quan trọng, được cử tri và Nhân dân đánh giá cao.

Đối với chương trình giám sát năm 2025, các đại biểu Quốc hội đánh giá cao việc trình ra Quốc hội 2 chuyên đề để xem xét, quyết định lựa chọn; cho rằng, đây đều là những vấn đề rất quan trọng, được cử tri và Nhân dân quan tâm.

Lựa chọn giám sát chuyên đề 1, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cho rằng, đây là vấn đề cần thiết phải giám sát tối cao. Bởi ô nhiễm môi trường đang là vấn đề nóng và được đông đảo cử tri hết sức quan tâm. Tình trạng ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước nói riêng đã được nhiều đại biểu đề cập đến. Trên thực tế việc thực hiện chính sách pháp luật về bảo vệ môi trường đang có nhiều khó khăn. Đưa nội dung trên vào giám sát là đúng thời điểm và trúng vấn đề nóng.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị, năm 2025 Quốc hội tiếp tục xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về chất vấn và giám sát chuyên đề để đánh giá sự chuyển biến sau chất vấn và giám sát chuyên đề. Đây là hình thức tái giám sát hiệu quả cao và là cơ sở cho các đại biểu đánh giá việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát, về chất vấn, và các lời hứa của các thành viên Chính phủ.

Cùng chọn chuyên đề 1, nhưng đại biểu Phạm Đình Thanh (đoàn Kon Tum) đề nghị, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội quan tâm giám sát kết quả việc trả lời kiến nghị cử tri. Qua báo cáo kết quả giám sát thấy tỷ lệ kiến nghị cử tri gửi tới Kỳ họp thứ 6 được trả lời đạt 99,7%. Nhưng số kiến nghị được giải quyết rất thấp chỉ 4,3%. Nội dung trả lời kiến nghị của cử tri được tổng hợp báo cáo chủ yếu là đã được cơ quan Nhà nước giải trình, cung cấp thông tin. Theo đại biểu, số liệu này rất cần được giám sát và làm rõ.

Tán thành với nội dung Chuyên đề 2 đối với Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) nhấn mạnh, đây là gốc rễ của tất cả vấn đề.

Đại biểu cho rằng nếu chọn việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao thì Nhân dân sẽ tán dương.

Theo đó, nguồn nhân lực và nhân lực chất lượng cao có 2 nhóm lĩnh vực. Đó là nhóm lành nghề, thạo việc, biết quy trình quy phạm vận hành công việc đúng theo chức năng nhiệm vụ được giao và nhóm nhân tài. Nhân tài có 5 yếu tố gồm: Nhân tài trong lãnh đạo; trong quản lý, quản trị; trong lĩnh vực chuyên gia, lành nghề thạo việc và có sáng kiến; nhóm khoa học và nhân tài trong văn hoá giáo dục.

“Phải giám sát quá trình phát hiện, bồi dưỡng, trọng dụng đối xử với nhân tài trong 5 lĩnh vực này, tiến hành tổng rà soát công tác bổ nhiệm, tuyển dụng cán bộ. Nếu như làm được điều này sẽ chuyển biến căn bản cho cả hệ thống chính trị, đại biểu Lê Thanh Vân nhấn mạnh.

Theo đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (đoàn Lạng Sơn), chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố quyết định đối với năng suất lao động. Năng suất lao động cao là chìa khóa dẫn đễn sự thịnh vượng của Quốc gia. Tuy nhiên, 3 năm gần đây chúng ta không đạt chỉ tiêu tăng năng suất lao động do Quốc hội giao. Nếu không có giải pháp tổng thể, toàn diện để bảo vệ, duy trì và phát huy lợi thế của nguồn nhân lực trong thời kỳ dân số vàng thì nước ta sẽ phải đối mặt với hàng loạt hệ lụy về an sinh xã hội trong tương lai; nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình là hiện hữu và chúng ta sẽ có lỗi với các thế hệ mai sau khi bỏ lỡ cơ hội dân số vàng.

Vì vậy, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đề nghị Quốc hội giám sát tối cao đối với Chuyên đề 2: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Kết quả giám sát chuyên đề này sẽ là căn cứ thực tiễn cho việc hoàn thiện thể chế, xác định giải pháp tiếp tục thực hiện đột phá chiến lược về nội dung này trong Nhiệm kỳ tới.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, trên cơ sở các phát biểu và kết quả phiếu xin ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội phối hợp với các cơ quan nghiên cứu tiếp thu tối đa các ý kiến để hoàn chỉnh và trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về chương trình giám sát năm 2025.