Kinh doanh tụt dốc, phải đi vay cá nhân với lãi suất khủng

Kết thúc quý II, CTCP Đầu tư Hải Phát (Hải Phát Invest, mã HPX) ghi nhận doanh thu thuần (chủ yếu là doanh thu kinh doanh bất động sản) tăng 6% cùng kỳ, đạt hơn 525 tỷ đồng, nhưng lãi ròng chỉ vỏn vẹn hơn 11 tỷ đồng, giảm gần 84% so với cùng kỳ năm trước.

Theo Hải Phát Invest, nguyên nhân lợi nhuận sụt giảm là do điều chỉnh lợi nhuận hợp nhất công ty liên kết. Trên báo cáo tài chính, Hải Phát ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính chỉ hơn 10 tỷ đồng, giảm 90% cùng kỳ, do không còn ghi nhận phần cổ tức được chia như năm trước. Dù vậy, sự sụt giảm của doanh thu tài chính chỉ là một phần của bức tranh chung khi ở chiều ngược lại, chi phí tài chính của Hải Phát Invest trong quý II tăng vọt, hơn gấp đôi cùng kỳ, chủ yếu do gánh nặng lãi vay từ trái phiếu.

Kết quả tương tự cho bức tranh hoạt động chung từ đầu năm. Lũy kế 6 tháng, Hải Phát Invest ghi nhận hơn 581 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 22%, với lãi ròng chưa tới 33 tỷ đồng, giảm 77%.

Nếu so sánh với kế hoạch kinh doanh mà Hải Phát đặt ra từ đầu năm, với doanh thu hợp nhất tối thiểu đạt 2.700 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế hợp nhất tối thiểu đạt 450 tỷ đồng, doanh nghiệp này chỉ hoàn thành một phần nhỏ. Đặc biệt là lợi nhuận nửa đầu năm chưa tới 10% mục tiêu.

Bức tranh hoạt động ảm đạm của Hải Phát một phần không nhỏ do gánh nặng tài chính. Trong đó, việc không tiếp cận được với dòng vốn ngân hàng, phải huy động trái phiếu với lãi suất cao trong hai năm gần đây đã ăn mòn lợi nhuận của nhà phát triển bất động sản có số má tại khu vực phía Bắc.

Tổng nợ phải trả của Hải Phát Invest tại thời điểm cuối quý II là gần 6.540 tỷ đồng, tăng gần 488 tỷ đồng so với đầu năm, chủ yếu tăng khoản vay và nợ thuê tài chính dài hạn. Trong đó, tổng nợ vay tại các ngân hàng và phát hành trái phiếu doanh nghiệp là 5.300 tỷ đồng, tuy nhiên, riêng khoản vay trái phiếu đã chiếm gần 4.200 tỷ đồng, tăng 8,6% so với thời điểm đầu năm (hơn 3.860 tỷ đồng).

Một câu hỏi lớn với cấu trúc tài chính của Hải Phát là doanh nghiệp này có vấn đề gì mà tỷ trọng giữa vốn vay ngân hàng - trái phiếu lại có sự chênh lệch, dẫn tới phải huy động vốn với lãi suất rất cao? Nếu xét từ thuyết minh báo cáo tài chính, các khoản huy động trái phiếu của Hải Phát Invest chịu lãi suất dao động khoảng 10,5 - 11%,5/năm, kỳ hạn trả lãi 3 - 6 tháng/lần. Trong khi đó, các khoản vay ngân hàng chỉ chịu mức lãi suất loanh quanh 6 - 7%.

Một điểm đặc biệt hơn nữa là Hải Phát còn ghi nhận khoản vay hơn 100 tỷ từ cá nhân, với mức lãi suất lên tới 15%/năm.

Chính việc phải huy động vốn với lãi suất cao khiến kết quả kinh doanh của Hải Phát ngày càng teo tóp.

Dòng tiền âm và hàng nghìn tỷ đồng trái phiếu sắp đến hạn

Cũng theo BCTC của Hải Phát Invest, phần nợ vay ngắn hạn của công ty này đến cuối quý II là gần 3.000 tỷ đồng. Trong số này, có gần 1.000 tỷ đồng là trái phiếu ngắn hạn, còn hơn 1.400 tỷ đồng là trái phiếu dài hạn đến hạn trả.

Theo thông tin công bố trên Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, tổng giá trị trái phiếu đáo hạn từ nay đến cuối năm 2022 và tháng 1/2023 của doanh nghiệp này lên đến 1.300 tỷ đồng.

Theo đó, Hải Phát Invest có 4 lô trái phiếu sẽ đáo hạn từ nay đến cuối năm. Cụ thể, mã trái phiếu HPXH2122005, Hải Phát đã huy động thành công 100 tỷ đồng sẽ đáo hạn vào ngày 16/10/2022 tới đây.

Mã trái phiếu HPXH2122010 với giá trị huy động 200 tỷ đồng đáo hạn vào ngày 9/12/2022; Mã trái phiếu HPXH2122011 với giá trị huy động 450 tỷ đồng đáo hạn vào 24/12/2022; Mã trái phiếu HPXH2122002 với giá trị huy động 100 tỷ đồng đáo hạn vào ngày 17/11/2022.

Riêng lô trái phiếu giá trị 450 tỷ đồng đáo hạn trong tháng 12 năm nay, Hải Phát Invest cho biết đã có văn bản thỏa thuận thời gian đáo hạn đến ngày 24/12/2023.

Ngoài ra, doanh nghiệp có 2 lô trái phiếu với tổng giá trị 450 tỷ đồng sẽ đáo hạn vào những ngày đầu tiên của năm 2023. Cụ thể, trái phiếu HPX2123004 với quy mô huy động 100 tỷ đồng đáo hạn vào ngày 6/1/2023 và trái phiếu HPXH2223001 với quy mô 350 tỷ đồng sẽ đáo hạn vào ngày 12/1/2023.

Áp lực nợ trái phiếu đáo hạn tăng vọt, nhưng vấn đề thanh khoản của Hải Phát Invest lại là một câu chuyện khác.

Nửa đầu năm nay, lưu chuyển tiền thuần của HPX phụ thuộc toàn bộ vào dòng tiền từ hoạt động tài chính, chủ yếu là tiền thu từ đi vay. Trong khi đó, lưu chuyển tiền thuần từ kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp này vẫn âm nặng. 6 tháng đầu năm, tiền thuần từ kinh doanh của Hải Phát âm hơn 600 tỷ đồng, còn lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư âm hơn 350 tỷ đồng.

Kết quả này khiến số dư tiền và tương đương tiền đến hết quý II chỉ ghi nhận chưa tới 280 tỷ đồng. Với hoạt động kinh doanh tiếp tục sa sút, nếu không có một giải pháp huy động vốn mang tính đột phá, Hải Phát sẽ khó có thể tìm được lời giải cho cả nghìn tỷ đồng trái phiếu sắp đáo hạn.