Nhiều mỏ cát vẫn không lắp trạm cân, lắp chỉ để “trang trí”

Thời gian qua, UBND tỉnh Kon Tum đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động khai thác khoáng sản. Tuy nhiên, công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác ở một số địa phương còn chưa hiệu quả.

Theo đó, một số tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản chưa thực hiện nghiêm túc việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát theo quy định. Ngoài ra, công tác phối hợp kiểm tra giám sát của các cơ quan chức năng vẫn còn hạn chế, chưa kiểm soát chặt chẽ sản lượng khoáng sản khai thác thực tế… dẫn đến nguy cơ gây thất thoát tài nguyên và thất thu ngân sách nhà nước.

Nhằm ghi nhận về thực trạng trên, PV Báo Nhà báo và Công luận đã có chuyến đi thực tế tại các mỏ khoáng sản (cát) trên địa bàn tỉnh Kon Tum như: Ngọc Hồi, Đăk Tô, TP Kon Tum…

Điển hình tại huyện Ngọc Hồi, đến nay vẫn còn tình trạng các mỏ cát không lắp đặt trạm cân, camera giám sát hoặc lắp cũng chỉ để “đối phó”. Cụ thể, theo ghi nhận tại mỏ cát sỏi của HTX Vạn Thành xã Đăk Nông (huyện Ngọc Hồi), được cấp giấy phép khai thác từ năm 2019, tuy nhiên hiện tại vẫn chưa có trạm cân. Hằng ngày, từng đoàn xe vẫn ồ ạt vận chuyển cát ra ngoài trái quy định.

Ngoài mỏ cát không lắp đặt trạm cân trên, nhiều mỏ cát khác trên địa bàn huyện Ngọc Hồi có lắp nhưng cũng chỉ để “trang trí”. Điển hình là mỏ cát của Công ty Lĩnh Vũ Ngọc Hồi tại xã Đăk Nông đã thực hiện lắp đặt trạm cân nhưng không hoạt động.

Tương tự huyện Ngọc Hồi, việc lắp đặt trạm cân tại các mỏ cát trên địa bàn huyện Đăk Tô cũng chỉ theo hình thức “đối phó”, lắp cho có. Theo đó, mặc dù trạm cân của Công ty TNHH Hoàng Long Hưng, xã Ngọc Tụ (huyện Đăk Tô) được bố trí lắp đặt ngay đường ra vào mỏ cát, tuy nhiên trạm cân này lại không hoạt động. Nhiều xe tải hạng nặng sau khi chất đầy cát liền di chuyển thẳng, vô tư vận chuyển ra ngoài tiêu thụ mà không hề đi qua trạm cân.

Trao đổi với PV về thực trạng trên, bà Lê Thị Thu Thủy - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đăk Tô - cho hay: “Trên địa bàn có 13 mỏ cát, hiện có 5 mỏ đã hết giấy phép. Thời gian qua, đơn vị thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra, đôn đốc các doanh nghiệp về việc lắp đặt trạm cân và camera giám sát.

Chúng tôi cũng thường xuyên nhắc nhở các chủ mỏ sau khi khai thác khoáng sản nguyên khai rời khỏi khu vực phải đi qua trạm cân. Tuy nhiên, do lực lượng mỏng không thể túc trực ở mỏ cát thường xuyên nên không thể triệt để. Cùng với đó, hiện vẫn chưa có hướng dẫn về việc kết nối đường truyền để cơ quan chức năng quản lý xe qua trạm cân và chưa có chế tài xử lý các trường hợp né trạm cân nên công tác quản lý khoáng sản còn nhiều khó khăn bất cập”.

Xe chở cát có dấu hiệu quá khổ, quá tải “cày nát” đường dân sinh

Bên cạnh sự chây ỳ, bất chấp quy định pháp luật của các chủ mỏ, thì việc buông lỏng quản lý của chính quyền địa phương và các ngành chức năng liên quan cũng là nguyên nhân để xảy ra tình trạng trên.

Việc không lắp đặt trạm cân, camera giám sát hay tình trạng “bỏ quên” không vận hành trạm cân không chỉ gây thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản, thất thu ngân sách mà đây còn là tác nhân chính gây ra tình trạng hư hỏng đường sá, mất an toàn giao thông…

Cụ thể, theo ghi nhận của PV, thời gian qua tại các tuyến đường giao thông nông thôn trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, Đăk Tô, TP Kon Tum liên tục bị “đe dọa” bởi từng đoàn xe chở cát hạng nặng. Theo đó, chỉ trong 1 buổi sáng, tuyến đường giao thông nông thôn trên địa bàn xã Đăk Nông (huyện Ngọc Hồi) và xã Ngọc Tụ (huyện Đăk Tô) tấp nập các xe tải hạng nặng ra vào chở cát đi tiêu thụ.

Một người dân trú tại xã Ngọc Tụ lo lắng nói: “Mỗi ngày, hàng chục chiếc xe ô tô tải trọng lớn nối đuôi nhau chở cát lưu thông trên các tuyến đường làng không chỉ gây bụi bặm, hư hỏng đường sá mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Xe lớn, đường hẹp nên mỗi lần như vậy, chúng tôi đều phải né sát lề đường, lo lắng nhất là giờ cao điểm khi học sinh tan trường. Không ít xe tải chở cát có dấu hiệu quá khổ quá tải, không che chắn vẫn phóng “bạt mạng” khiến tai nạn giao thông luôn rình rập, người đi đường rất bất an”.

Liên quan đến tình trạng xe chở cát hạng nặng “giày xéo” đường giao thông nông thôn tại thôn Đăk Tông, UBND xã Ngọc Tụ đã nhiều lần đề nghị doanh nghiệp cấm tuyệt đối không được cho xe có trọng tải lớn di chuyển trên tuyến đường. Tuy nhiên, chỉ một vài ngày sau, đâu lại vào đó, tình trạng trên lại tái diễn.

Theo ông Võ Thanh Hải - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum, Sở thường xuyên phối hợp với UBND huyện kiểm tra và yêu cầu các tổ chức và cá nhân phải lắp đặt trạm cân và camera, nếu cố tình không thực hiện sẽ tham mưu xử lý theo đúng quy định.

“Đối với các mỏ hết thời hạn khai thác nhưng còn trữ lượng mà chưa lắp đặt trạm cân thì Sở sẽ cương quyết không tham mưu để cấp gia hạn. Đồng thời, Sở sẽ đề nghị UBND tỉnh thu hồi giấy phép nếu doanh nghiệp cố tình chây ì, không lắp đặt trạm cân khi đã nhắc nhở nhiều lần. Riêng việc theo dõi truyền dữ liệu và kinh phí để thực hiện, chúng tôi đã có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn…”, ông Hải nhấn mạnh.

Bài và ảnh: Trần Hiền