Dân bất an vì bãi rác gây ô nhiễm

Theo tìm hiểu của PV báo Nhà Báo và Công Luận, bãi rác cũ của huyện Đăk Tô là nơi tập trung tiếp nhận rác thải của huyện từ năm 2001. Theo đó, vị trí chôn lấp chỉ là nơi tập kết chất thải rắn lộ thiên, không đảm bảo kỹ thuật đã và đang gây ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Để xử lý, khắc phục tình trạng gây ô nhiễm nghiêm trọng, UBND huyện đã cho chủ trương xây dựng bãi xử lý rác thải huyện Đắk Tô với tổng mức đầu tư hơn 21 tỷ đồng. Mục tiêu của dự án là nâng cao hiệu quả xử lý chất thải rắn trên địa bàn huyện, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và xử lý triệt để các nguồn ô nhiễm thứ cấp cùng các vấn đề môi trường do bãi rác cũ gây ra.

Theo đó, bãi rác mới được xây dựng với quy mô 58.713 m3 rác, xây dựng khu xử lý nước rỉ rác với công suất 30 m3/ngày đêm, đạt chuẩn xử lý loại A, diện tích sử dụng đất 5,3 ha với thời hạn sử dụng công trình là 11 năm. Dự án được khởi công xây dựng từ năm 2017, nghiệm thu chính thức đưa vào sử dụng vào cuối năm 2020. Dự án bãi xử lý rác thải huyện Đăk Tô được xây dựng với phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh (san gạt, chôn lấp, xử lý bằng hóa chất).

Ngay khi bãi rác mới được xây dựng, người dân rất vui mừng vì sẽ chấm dứt tình trạng ô nhiễm môi trường và có thể ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, bà con vẫn phải sống chung với mùi hôi thối từ bãi rác, họ lo sợ rằng nguồn nước sạch có khả năng bị ô nhiễm vì bãi rác lộ thiên.

Ông Lê Đình Thông, Trưởng thôn 1 (xã Tân Cảnh, huyện Đăk Tô) cho biết từ khi bãi rác được xây dựng đã được phủ một lớp bạt chống thấm lớn. Thế nhưng, mưa trong thời gian dài nước từ bãi rác tràn xuống con suối nhỏ bên cạnh rồi chảy về hướng thôn 1. Bên cạnh đó, rác theo nước mưa tràn vào nhà một số hộ dân khiến cuộc sống của bà con bị đảo lộn.

“Vừa qua, gia đình tôi mang mẫu nước đi kiểm nghiệm nhưng kết quả cho thấy không bảo đảm an toàn nên đã chuyển sang sử dụng nước bình nhằm bảo đảm sức khỏe. Trước tình trạng ô nhiễm do bãi rác gây ra, người dân thôn 1 đã nhiều lần ý kiến lên chính quyền địa phương. Bà con nơi đây mong rằng, các cấp chính quyền sẽ có biện pháp xử lý triệt để, bảo đảm sức khỏe cho người dân”, ông Thông cho hay.

Trước những lo lắng, bất an của người dân vì bãi rác nằm gần mạch nước ngầm, UBND huyện Đăk Tô đã chỉ đạo các cơ quan thực hiện đúng các quy định trong việc vận hành xử lý rác. Đặc biệt, không để xảy ra tình trạng ô nhiễm môi trường xung quanh và vùng hạ lưu của bãi xử lý rác.

Tăng cường công tác quản lý, vận hành tại bãi rác

Theo lãnh đạo UBND huyện Đăk Tô, liên quan đến bãi rác mới của huyện trước đây người dân đã có kiến nghị về mùi hôi thôi và hoạt động của bãi xử lý rác thải huyện gây ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng đến người dân. Về vấn đề này huyện cũng đã có nhiều văn bản chỉ đạo để giải quyết. Hàng năm, UBND huyện đã triển khai lấy mẫu quan trắc định kỳ, các mẫu này đều đảm bảo đạt quy chuẩn cho phép.

Mới đây, vào khoảng cuối tháng 7/2022 Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum đã phối hợp với UBND huyện Đăk Tô, UBND xã Tân Cảnh tiến hành kiểm tra thực tế tại bãi rác huyện Đăk Tô.

Qua kết quả kiểm tra thực tế, đoàn kiểm tra nhận định việc đổ thải hiện nay tại bãi rác là chưa đúng quy trình kỹ thuật. Có thể gây ra các hiện tượng nước mưa cuốn theo rác thải và nước rỉ rác sẽ chảy về mương thoát nước mưa xung quanh bãi rác. Lượng nước này chảy ra suối gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của người dân xung quanh khu vực.

Bãi xử lý rác thải huyện Đăk Tô đã đi vào vận hành nhưng chưa lập thủ tục cấp giấy phép môi trường theo quy định. Chủ đầu tư chưa thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ theo báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

Tại thời điểm kiểm tra, ông Đặng Quang Hải – Phó chủ tịch UBND huyện Đăk Tô đã chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thành san gạt toàn bộ lượng rác hiện có trên đường bao xung quang hố chôn lấp rác vào ô chôn lấp theo đúng quy định; hoàn thiện thủ tục cấp giấy phép môi trường cho bãi xử lý rác thải huyện Đăk Tô theo đúng quy định. Đồng thời, thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường trong quá trình vận hành xử lý bãi rác thải theo báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt.

Bên cạnh đó, lãnh đạo UBND huyện Đăk Tô cũng yêu cầu các đơn vị liên quan tăng cường việc thực hiện đúng quy trình đổ rác, đúng vị trí chôn lấp rác và giám sát việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường tại bãi rác. UBND huyện đã yêu cầu Trung tâm Môi trường và Dịch vụ đô thị chỉ đạo công nhân trực, vận hành hệ thống xử lý nước rỉ rác theo đúng quy trình, không để nước rỉ rác thải ra môi trường mà chưa được xử lý.

Đơn vị cần quản lý, vận hành bãi xử lý rác đảm bảo các yêu cầu, không để phát sinh ô nhiễm môi trường. Trong trường hợp vận hành bãi xử lý rác không đảm bảo các yêu cầu mà để xảy ra ô nhiễm môi trường khu vực xung quanh và hạ lưu thì Giám đốc Trung tâm phải chịu trách nhiệm trước UBND huyện.

Ông Đặng Quang Hải yêu cầu Trung tâm Môi trường và Dịch vụ đô thị bàn giao lại hệ thống camera giám sát cho Phòng Tài nguyên và Môi trường để quản lý hoạt động đối với bãi xử lý rác thải. Phòng Tài nguyên và Môi trường, có nhiệm vụ kiểm tra công tác quản lý, vận hành, bảo đảm môi trường của Trung tâm tại bãi xử lý rác thải. Ngoài ra, phối hợp với các đơn vị chức năng khảo sát, lắp đặt thêm hệ thống camera giám sát tại nhà điều hành và khu vực xử lý rác.

Bài và ảnh: Trần Hiền