Cây xuất hiện ở hầu hết các khu vực trên trái đất, tuy nhiên nhiều người sống trong khu vực của Quận Nagqu có thể chưa bao giờ nhìn thấy một vài cây trong đời của họ. Trong hàng nghìn năm qua, không một loài cây nào có thể tồn tại và bén rễ trên vùng đất Nagqu kỳ lạ này.

Tại sao Quận Nagqu không thể trồng cây?

Quận Nagqu, thuộc vùng Nagqu của Tây Tạng, là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa,  giao thông, thông tin và liên lạc của miền bắc Tây Tạng, Trung Quốc. Độ cao trung bình của Quận Nagqu là trên 4.450 mét, với tổng diện tích là 160.000 km vuông.

Nagqu nằm ở phía bắc của Tây Tạng, giữa dãy núi Tanggula và dãy núi Nyainqentanglha. Trong vùng Nagqu rộng lớn, có rất nhiều loài động vật hoang dã, quý hiếm như linh dương và thiên nga. Vùng đất này còn có những loài thực vật quý như đông trùng hạ thảo, sen tuyết. Đồng thời, nơi đây còn có nhiều tài nguyên khoáng sản quý.

Ở đây, người ta có thể dễ dàng phóng tầm mắt nhìn thấy những ngọn núi trập trùng và cánh đồng cỏ rộng lớn. Nhiều con sông lớn cũng chảy qua đây. Người ta cũng có thể tìm thấy nhiều thứ tại Nagqu, nhưng họ chẳng thể tìm nổi 1 loài cây nào sống tại đây.

Có nhiều lý do giải thích cho việc các loài cây có thể sinh sống ở Nagqu. Nguyên lý thông thường, cây muốn cao lớn thì phải có rễ chắc. Nagqu nằm ở khu vực có độ cao lớn rất lớn, nhưng phía dưới có một lớp đất mỏng đóng băng được phân bố ở khu vực này. Khi mùa Đông đến, nhiệt độ ở Nagqu thay đổi, đất đóng băng và trở nên cứng hơn bao giờ hết. Với kiểu khi hậu quá lạnh giá, băng khó tan chảy khiến cây không có thể sinh sống.

Đó là 1 nguyên nhân. Lý do tiếp theo tới từ việc Nagqu có nhiều đồi núi cao nguyên và những cơn gió dữ dội thường xuất hiện tại đây. Mỗi khi tới mùa lạnh, vùng đất Nagqu luôn phải hứng chịu những gió mạnh hoành hành, và các lối đi tự nhiên hình thành giữa các ngọn núi càng khiến gió khó có thể kiểm soát.

Khi băng khó tan, gió lớn đên mức có thể hất tung người thì chẳng cây cối nào chịu được loại thời tiết khắc nghiệt đó. Các cây non dù có chịu được nền đất cứng cũng không thể sống vì gió mạnh. Vì vậy, cây khó bén rễ và phát triển.

Thứ 3 là từ nước. Nước là nguồn gốc của sự sống, và sự phát triển của cây cối đương nhiên không thể tách rời nước. Chỉ là đất ở Nagqu không thể giữ nước, đó là một lý do quan trọng khiến không có cây ở đây. Ngoài ra, dưới tác động của nhiều yếu tố khác nhau như ánh sáng cũng là một yếu tố quan trọng trong việc cây có thể sinh tồn ở Nagqu.

Quyết tâm phủ xanh Nagqu

Sự bất lực trong việc không thể trồng cây ở Nagqu không chỉ từ các yếu tố đơn giản như ánh sáng và nước, mà còn do nhiều yếu tố khác của môi trường. Tuy nhiên, người dân Nagqu vẫn không tin vào sự thực này.

Chính quyền thành phố mong muốn tìm ra 1 cách để giải quyết tình trạng này. Họ thậm chí còn treo thưởng tới 300.000 NDT (hơn 1 tỷ đồng) cho ai trồng thành công 1 cây xanh ở Nagqu.

Xuất phát từ mong muốn trên, các nhà nghiên cứu khoa học Trung Quốc đã cùng thực hiện 1 dự án trồng cây tại đây. Trước tiên, họ đã trồng thử nghiệm trên 2 mẫu đất. Họ đã chọn ra các loại cây có thể chịu được lạnh và gió như cây sơn liễu, cây bách, cây sa mu, vân sam để trồng.

Sau những thử nghiệm thất bại ban đầu, các nhà khoa học đã xây các tấm năng lượng mặt trời để sản xuất điện truyền xuống mạng lưới dây đồng được đặt trên mặt đất nhằm sinh nhiệt. Nhiệt độ của đất tăng lên giúp cho lớp băng tan chảy để kích thích mọc rễ cây. Cuối cùng chúng đã được lai tạo thành công.

Theo thống kê, tỷ lệ sống của những cây giống ở cơ sở khảo nghiệm tại Nagqu đã đạt tới 75%. Hiện nay, số lượng cây giống ở Nagqu đã lên tới hơn 300.000 cây. Với người dân Nagqu thì đây đúng là "kỳ tích ngàn năm có một”.

Linh Chi (Theo tops-article)