Bất chấp một số tín hiệu đáng mừng cuối năm 2022 như đà tăng lạm phát hạ nhiệt, tình hình kinh tế vĩ mô trong nước được kiểm soát nhưng theo nhiều chuyên gia thì lãi suất cho vay trong năm 2023 sẽ vẫn có thể tiếp tục gia tăng.

Cụ thể thì theo báo cáo cập nhật triển vọng mặt bằng lãi suất năm 2023 của FiinGroup thì lãi suất được coi là yếu tố chi phối thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2023, gây ảnh hưởng nhiều tới thị trường chứng khoán cả về triển vọng lợi nhuận lẫn thanh khoản thị trường.

Lãi suất huy động có thể tăng khoảng 5 điểm so với nửa đầu năm, đạt mức 9-10% đối với kỳ hạn 12 tháng. Lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp sẽ bình quân ở mức 10,3% ở khối Ngân hàng Thương mại nhà nước và 13%-15% ở các Ngân hàng Thương mại cổ phần.

Việc lãi suất cho vay tăng cao sẽ gây áp lực lớn lên đa số các ngành nghề kinh doanh, trong đó đáng chú ý nhất là ngành Bất động sản, Xây dựng, Thép, Điện tử, Thực phẩm, Bán lẻ, Than... Thêm vào đó, triển vọng tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp thuộc nhóm ngành này đang không hề cao trong khi tỷ lệ đòn bẩy tài chính lại tương đối lớn khiến rủi ro hệ thống tăng cao.

Lãi suất cho vay tăng mạnh được cho là hệ quả của việc FED liên tục tăng lãi suất cơ bản. Bên cạnh đó, những khó khăn về dòng tiền trong nước sau một loạt biến động vốn là hệ lụy của những sự vụ tiêu cực trong thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng đã góp phần gây ra tình trạng này.

Về triển vọng năm 2023, FiinGroup cho rằng trên thị trường quốc tế, lạm phát vẫn đang ở mức cao nên FED sẽ vẫn có thể tiếp tục tăng lãi suất và duy trì ở mức 5% cho đến cuối năm 2023. Đồng thời cơ quan này cũng sẽ tiếp tục thắt chặt định lượng làm tăng rủi ro suy thoái cho nhiều quốc gia.

Còn với thị trường trong nước, hoạt động cho vay đang gặp nhiều khó khăn, những vướng mắc trong thị trường Trái phiếu doanh nghiệp và Bất động sản chưa được tháo gỡ khiến tình trạng "nghẽn" thanh khoản chưa thể sớm được cải thiện. Do đó lãi suất cho vay sẽ khó có thể giảm trong thời gian ngắn hạn sắp tới.

Về xu hướng của lãi suất cho vay trong năm 2023, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng cho rằng sẽ vẫn có sự gia tăng về lãi suất của các Ngân hàng Trung ương thế giới ít nhất cho tới tháng 6 năm 2023.

Mặc dù sau sự kiện ngân hàng SCB, Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định ưu tiên đối với việc đảm bảo thanh khoản, giữ ổn định an toàn hệ thống nhưng môi trường không thuận lợi khiến cho lãi suất vẫn có thể tiếp tục gia tăng. Các ngân hàng thương mại cổ phần vừa và nhỏ sẽ buộc phải giữ mức lãi suất cao để đảm bảo nhu cầu huy động. VCBS dự báo lãi suất huy động sẽ đạt đỉnh trong 6 tháng đầu năm với mức tăng từ 1-1,5%.

Ngoài ra VCBS còn cho rằng lãi suất huy động có thể đạt đỉnh trong nửa đầu 2023 nhưng lãi suất cho vay sẽ ghi nhận mức tăng thấp hơn so với lãi suất huy động. Khả năng tiếp cận vốn của các doanh nghiệp sẽ vẫn khó khăn hơn khi tỉ lệ hoàn vốn nội bộ đủ lớn để thực hiện dự án tăng lên. Rủi ro nợ xấu tăng lên cũng sẽ khiến cho các NHTM tỏ ra thận trọng, lựa chọn đối tượng cho vay kỹ càng hơn.

Trong năm 2023, NHNN cũng đã ra Chỉ thị số 01/CT-NHNN về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng trong năm 2023. Qua đó, NHNN yêu cầu các ngân hàng tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp; cắt giảm chi phí hoạt động, khuyến khích trả cổ tức bằng cổ phiếu để tăng vốn điều lệ, nâng cao năng lực tài chính và khả năng cấp tín dụng cho nền kinh tế, ổn định mặt bằng lãi suất thị trường.

Phó Thống đốc thường trực Đào Minh Tú cũng từng cho biết: “Việc điều hành lãi suất và tỷ giá của NHNN trong năm 2023 này trước hết là tính toán từ những con số, thông số đó để xác định một chính sách ổn định, tiếp tục duy trì sự ổn định của lãi suất cũng như tỷ giá hiện nay. Nếu như trong thời gian tới điều kiện có những thuận lợi cho ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát thì NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo, vận động các NHTM tiếp tục cắt giảm chi phí để giảm bớt lãi suất so với mức giảm lãi suất đã cam kết đồng thuận vào cuối năm 2022 vừa qua, thêm một lần nữa, tạo điều kiện hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân, cho nền kinh tế vay vốn với mức lãi suất thấp hơn” .