Theo tìm hiểu của phóng viên được biết, ngày 20/11/2001, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang có quyết định về việc phê duyệt Tiểu dự án Cấp nước sinh hoạt nông thôn cho 4 cụm dân cư gồm: Thị trấn Kép, huyện Lạng Giang; thị trấn Lục Nam, huyện Lục Nam, thị trấn Bích Động, huyện Việt Yên; thị trấn Thắng, huyện Hiệp Hòa với tổng dự toán 8,11 tỷ đồng, với nhiệm vụ công trình cấp nước sạch phục vụ sinh hoạt cho khoảng 29.000 người dân; chủ đầu tư là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Công trình hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2003, đến ngày 27/4/2015, UBND tỉnh có quyết định giao công trình cho Công ty CP Đầu tư kinh doanh nước Đồng Tâm. Tiếp đó, ngày 2/11/2015, UBND tỉnh Bắc Giang có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Nâng cấp, xây dựng hệ thống cung cấp nước sinh hoạt nông thôn từ nguồn nước mặt thị trấn Kép, huyện Lạng Giang. Tổng vốn đầu tư: 3,8 tỷ đồng, bằng 100% vốn tự có của nhà đầu tư là Công ty CP Đầu tư kinh doanh nước Đồng Tâm.

Dù vậy, sau nhiều năm sử dụng, hệ thống lọc nước của Công ty TNHH nước sạch Đồng Tâm thô sơ và đã xuống cấp nên chất lượng nước sạch có dấu hiệu chưa đảm bảo.

Theo khảo sát của phóng viên tại một số hộ dân tổ dân phố Kép 1, 2, 3 cho biết, trong quá trình sử dụng nước nhiều lúc có hiện tượng đục, vàng, đôi khi có mùi hôi bất thường…

Một người dân tổ dân phố số 1, thị trấn Kép bức xúc, mặc dù gia đình đã phải bỏ tiền ra mua nước sạch để sử dụng trong sinh hoạt hằng ngày, tuy nhiên lại phải sử dụng nguồn nước không đảm bảo chất lượng. Nước nhiều khi xuất hiện màu đỏ, hồng, khi để lắng có cặn màu đỏ như trộn đất hoặc bẩn như nước ao.

Cũng theo người dân, tình trạng nước có màu đục diễn ra khoảng hơn 2 năm qua.  Nhiều hộ gia đình đã có phản ánh tình trạng nước kém chất lượng nhưng đến nay phía Công ty TNHH nước sạch Đồng Tâm vẫn không có biện pháp khắc phục.

Lãnh đạo UBND thị trấn Kép, huyện Lạng Giang cũng xác nhận, phía chính quyền địa phương đã nắm được vụ việc và báo cáo các cấp có thẩm quyền để xử lý nhằm tháo gỡ, khó khăn, vướng mắc cho người dân.

Trước những bức xúc của Nhân dân thị trấn Kép, Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã vào cuộc và chỉ ra những tồn tại, sai phạm tại công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép, huyện Lạng Giang.

Theo nội dung kết luận, ngày 28/8/2023, Thanh tra tỉnh đã đề nghị Công ty CP Đầu tư kinh doanh nước Đồng Tâm cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc triển khai dự án đầu tư. Tuy nhiên, qua làm việc bà Nguyễn Thị Vân Yến - Giám đốc Công ty trình bày hiện đơn vị không còn lưu giữ bất kỳ hồ sơ, tài liệu liên quan đến công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt trên.

Tại thời điểm kiểm tra, Công ty chưa cung cấp hồ sơ thiết kế Trạm bơm nước thô, các tuyến ống nước thô, quản lý chất lượng công trình, nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng; bàn giao công trình đưa vào sử dụng và các công việc cần thiết khác theo quy định.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, hiện nay, Công ty đang mua nước sạch của Nhà máy nước sạch DNP - Bắc Giang, đấu trực tiếp vào đường ống chính dẫn vào bể chứa và bơm đến hệ thống ống cung cấp cho các hộ dân.

Tuy nhiên, qua làm việc với UBND thị trấn Kép và khảo sát một số hộ dân tại tổ dân phố Kép 2 cho biết trong quá trình sử dụng nước nhiều lúc có hiện tượng đục, vàng; áp lực của nguồn nước còn chưa đảm bảo; đề nghị Công ty cần minh bạch trong việc cung cấp các thông tin về nguồn nước, chất lượng nước sạch đến người dân.

Theo các công văn của Sở Y tế tỉnh Bắc Giang, Công ty Đồng Tâm thực hiện không đầy đủ về tần suất thực hiện chế độ nội kiểm; không thực hiện chế độ công khai thông tin chất lượng nước sạch và chế độ báo cáo chất lượng nước định kỳ.

Bên cạnh đó, về kết quả xét nghiệm chất lượng nước sạch: Ngày 23/6/2023, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã lấy 1 mẫu nước sạch sau xử lý tại bể chứa nước thành phẩm của đơn vị, thực hiện thử nghiệm mẫu nước đối với 28 thông số chất lượng nước (bao gồm 8 thông số nhóm A và 20 thông số nhóm B). Kết quả chất lượng nước không đạt theo quy định tại Quy chuẩn QCĐP 01:2021/BG; Ngày 28/7/2023, Công ty đã thực hiện lấy mẫu nước, thử nghiệm 2 thông số nhóm (Ecoli, Coliform) nhưng kết quả cả 2 thông số đều không đạt.

Ngày 5/7/2022, Công ty Đồng Tâm có văn bản gửi UBND tỉnh với nội dung: Trong suốt thời gian 4 năm qua Công ty đã ngừng sản xuất nước để chuyển sang mua nước của Công ty CP Đầu tư hạ tầng nước DNP Bắc Giang. Tiếp đó, cuối năm 2019 và đầu năm 2021, việc cải tạo toàn bộ vỉa hè khu vực cấp nước đã làm thiệt hại bị vỡ nhiều tuyến ống dẫn đến thất thoát nước. Vì vậy, Công ty đã phải ngưng cấp nước trong một thời gian khá dài, làm cho các hộ dân có nhiều bức xúc. Vì những lý do trên khiến Công ty rơi vào khó khăn, khó có thể duy trì hoạt động tiếp và đề nghị được hoàn trả lại công trình.

Còn theo công văn của Sở Tài chính, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh nhiều lần có văn bản đôn đốc Công ty Đồng Tâm nộp NSNN tiền trích khấu hao tài sản cố định từ nguồn vốn hỗ trợ đầu tư của Nhà nước đối với công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép do Công ty quản lý, khai thác; tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, Công ty chưa nộp vào NSNN số tiền trích khấu hao tài sản cố định phải nộp từ năm 2018 đến năm 2022 là 313 triệu đồng.

Theo cơ quan thanh tra, trách nhiệm trực tiếp đối với các thiếu sót, sai phạm trong quá trình đầu tư xây dựng, quản lý và khai thác vận hành đối với Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép thuộc về Công ty CP Nước sạch Đồng Tâm.

Bên cạnh đó, có trách nhiệm của các sở, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được UBND tỉnh giao liên quan đến các quy định hỗ trợ đầu tư và quản lý, khai thác công trình cấp nước sạch tập trung trên địa bàn nông thôn…

Căn cứ vào các thiếu sót, sai phạm được phát hiện qua thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang ban hành văn bản phê bình Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn do chưa nghiêm túc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến việc không kịp thời tham mưu UBND tỉnh phương án giao và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch của công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt nông thôn thị trấn Kép.

Đồng thời, yêu cầu Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh, UBND huyện Lạng Giang nghiêm túc rút kinh nghiệm, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan đến những thiếu sót, sai phạm đã nêu.

Lạng Thương