Du lịch ẩm thực (Foodtour) là loại hình nhằm tìm kiếm và thụ hưởng sự độc đáo và đáng nhớ từ những trải nghiệm về đồ ăn và thức uống. Theo Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), du khách thường chi trung bình 1/3 chi phí chuyến đi cho ẩm thực. Ðồng thời, có tới hơn 80% số đơn vị, tổ chức du lịch khi được điều tra đều xác định, du lịch ẩm thực là yếu tố chiến lược đối với điểm đến, là động lực quan trọng cho phát triển du lịch.

Tại Lạng Sơn với lợi thế sở hữu món ăn độc đáo cùng cách chế biến rất riêng như: lợn quay, vịt quay mác mật; bánh chưng đen, bánh ngải, coóng phù, khau nhục, phở chua, bánh cuốn trứng… cùng những loại gia vị nổi tiếng như: măng ớt, mác mật, chanh rừng…, đã tạo điều kiện vô cùng thuận lợi cho việc hình thành các Foodtour.

Foodtour Lạng Sơn mặc dù chưa phải là một sản phẩm du lịch độc lập riêng biệt nhưng đã được nhiều du khách biết tới và được nhắc đến với tần suất cao trên nhiều phương tiện truyền thông và các trang mạng xã hội. Nếu làm một phép thử trên Google, tại thời điểm giữa tháng 4/2023 sẽ có gần 50.000 kết quả cho từ khóa “Foodtour Lạng Sơn”.

Foodtour Lạng Sơn được giới thiệu đa dạng từ các website đến nền tảng youtube và các trang mạng xã hội như facebook, tiktok… Tiêu biểu: Website “nghienbep.com” có giới thiệu chủ đề “Foodtour Lạng Sơn, du lịch ăn uống với Lạng Sơn” thu hút trên 1.230 lượt truy cập; hay trang youtube “Hôm nay ăn gì” có đăng bài với chủ đề “Foodtour Lạng Sơn siêu tốc” thu hút 62.000 lượt xem; kênh tiktok “beptruongreview” có đăng tải chủ đề “Foodtour Lạng Sơn” chia thành 3 phần với gần 10.000 lượt theo dõi.

Do đó, việc phát triển và nâng cao giá trị ẩm thực, hình thành các Foodtour thu hút khách du lịch đã và đang là một trong những nội dung quan trọng mà ngành du lịch tỉnh Lạng Sơn triển khai thời gian qua. Cùng với các địa phương khác trong cả nước, Foodtour Xứ Lạng cũng manh nha hình thành dưới dạng lồng ghép trong các tour du lịch trải nghiệm.

Ông Nguyễn Phúc Hà, Giám Đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết: Những năm qua, ngành VHTTDL tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp thiết thực để phát huy những nét đẹp văn hóa ẩm thực Xứ Lạng, hướng tới xây dựng sản phẩm du lịch ẩm thực như: tổ chức các hội thi ẩm thực, tăng cường quảng bá, giới thiệu đến du khách những món ăn ngon, nét độc đáo của ẩm thực Xứ Lạng; mời nghệ nhân đưa các sản phẩm ẩm thực của tỉnh tham gia trình diễn, trưng bày, triển lãm tại các sự kiện lớn ở trong và ngoài tỉnh. Chú trọng tuyên truyền, tập huấn, nâng cao nhận thức của người dân về việc phát huy giá trị của các sản phẩm đặc sản truyền thống. Đồng thời, nghiên cứu và xây dựng sản phẩm du lịch ẩm thực…

Theo đó, công tác tuyên truyền được ngành văn hóa quan tâm thực hiện. Từ năm 2018 đến nay, hằng năm, các đơn vị chuyên môn của ngành du lịch đã xây dựng các video clip, phát hành hàng vạn ấn phẩm quảng bá du lịch, trong đó lồng ghép quảng bá ẩm thực. Bên cạnh đó, Trung tâm Xúc tiến Du lịch tỉnh tham gia các sự kiện hợp tác, xúc tiến, quảng bá du lịch trong nước và quốc tế, trung tâm đều dành riêng 1 gian để trưng bày, quảng bá về ẩm thực Xứ Lạng. Trong năm 2022, trung tâm đã xuất bản trên 500 cuốn sách sản vật và ẩm thực Xứ Lạng.

Nắm bắt được du lịch ẩm thực đang là xu hướng được nhiều du khách lựa chọn khi đến Xứ Lạng nên các cấp, ngành đã chú trọng hướng dẫn người dân nâng cao chất lượng sản phẩm ẩm thực tại các điểm du lịch. Tiêu biểu, trong quý I/2023, Ban Quản lý Công viên địa chất Lạng Sơn đã tổ chức 2 hội nghị tập huấn cho các hộ làm du lịch cộng đồng trên địa bàn các huyện Hữu Lũng, Bình Gia, Bắc Sơn về kỹ năng trang trí món ăn, pha chế nước sốt, kỹ năng phục vụ du khách dựa trên các nguyên liệu có sẵn tại bản địa. Theo đó, nhiều gia đình làm du lịch cộng đồng đã tích cực tìm hiểu, đưa thêm các món ăn đặc sản truyền thống của địa phương vào thực đơn, đồng thời chuẩn bị nguyên liệu, trình diễn, hướng dẫn để du khách trực tiếp trải nghiệm, tự tay chế biến.

Ngoài ra, Ban Quản lý công viên địa chất Lạng Sơn đã tổ chức “Hội thảo ẩm thực – Sản vật tiêu biểu vùng Công viên địa chất Lạng Sơn”,  thực hiện ký kết với một số đơn vị nhà hàng, khách sạn, tạo tiền đề hình thành các tuyến du lịch trải nghiệm ẩm thực mới trên địa bàn tỉnh.

Đơn cử như tại thành phố Lạng Sơn, để biến ẩm thực thành sản phẩm du lịch đặc sắc, thời gian qua, các cấp, ngành liên quan của thành phố đã tích cực quảng bá, giới thiệu đến du khách nét độc đáo của ẩm thực Xứ Lạng thông qua việc tổ chức các hội thi, festival ẩm thực. Cụ thể, từ năm 2017 đến nay,  hằng năm UBND thành phố đều tổ chức hội thi “Hương sắc ẩm thực Xứ Lạng” lồng ghép trong các lễ hội xuân, trong đó mời các nghệ nhân ẩm thực trên địa bàn thành phố và các huyện tổ chức các phần thi quay lợn, gói bánh…

Được biết, nhằm kết nối thị trường cho ẩm thực, sản vật tiêu biểu vùng công viên địa chất Lạng Sơn, vào dịp nghỉ lễ 30/4 – 01/5/2023, Ban Quản lý công viên địa chất Lạng Sơn sẽ phối hợp với UBND một số huyện, thành phố tổ chức Foodtour khám phá vùng công viên địa chất với sự tham gia của một số nhà hàng, siêu thị, cửa hàng nông sản trên địa bàn thành phố Lạng Sơn.

Bà Đặng Thùy Lan, Trưởng Phòng Quản lý du lịch, Sở VHTTDL cho biết: Để khai thác tiềm năng, tiếp tục phát triển loại hình du lịch ẩm thực mới này, thời gian tới, phòng tiếp tục tham mưu cho sở thực hiện tốt công tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực về chế biến và phục vụ ẩm thực bài bản và chuyên nghiệp hơn. Đồng thời tạo điều kiện cho các công ty du lịch tổ chức nghiên cứu và học tập kinh nghiệm phát triển du lịch từ các điểm đến du lịch ẩm thực, từ đó phát huy, vận dụng trong thực tế của địa phương để từng bước hình thành các tour du lịch ẩm thực. Cùng đó tổ chức đoàn khảo sát mời các đơn vị, doanh nghiệp, người nổi tiếng trải nghiệm ẩm thực Lạng Sơn để quảng bá.

Với thế mạnh về du lịch và tiềm năng phát triển du lịch ẩm thực của tỉnh, cùng với sự phối hợp của các công ty du lịch và cộng đồng, hy vọng rằng trong tương lai gần, du lịch ẩm thực Xứ lạng sẽ được hình thành và phát triển phong phú, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm.