Lễ hội cầu ngư Làng Cam Lâm là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thứ năm, 22/02/2024 06:39 AM - 0 Trả lời

(CLO) Ngày 21/2/2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quyết định đưa Lễ hội truyền thống, Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ hội cầu ngư Làng Cam Lâm (xã Xuân Liên, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Cụ thể, theo Quyết định số 389/QĐ-BVHTTDL ngày 21/02/2024 do Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng ký, Lễ hội truyền thống, Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ hội cầu ngư Làng Cam Lâm, xã Xuân Liên, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Trước đó, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh xây dựng hồ sơ khoa học trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xem xét, công nhận Lễ hội cầu ngư Làng Cam Lâm là loại hình văn hóa phi vật thể quốc gia.

le hoi cau ngu lang cam lam la di san van hoa phi vat the quoc gia hinh 1

Sau khi làm lễ, người dân tiến hành rước thần ngư ra biển để cầu cho năm mới mưa thuận gió hòa, mùa biển bội thu

Tục thờ Cá Ông tại làng Cam Lâm - xã Xuân Liên chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây. Một phong tục đã ăn sâu trong đời sống văn hoá nhằm thể hiện sự biết ơn của ngư dân dành cho Cá Ông, đồng thời là dịp để họ cầu mong, gửi gắm những hi vọng về một năm dong buồm ra khơi suôn sẻ, thuận lợi và bình an với những khoang thuyền đầy ắp lộc trời.

Theo sử sách, năm 1953, làng Cam Lâm tổ chức Lễ rước các Thánh vị Tôn thần (Thành Hoàng làng và Ngư ông). Mặc dù thời gian biến thiên, Lễ Cầu ngư dần mai một, nhưng vào ngày rằm, mồng một hằng tháng, ngư dân ở làng Cam Lâm vẫn dành niềm tin tâm linh, tín ngưỡng tuyệt đối cho Ngư Ông. Cho đến nay, làng Cam Lâm tiếp tục duy trì Lễ Cầu ngư nhưng mỗi năm một nghi thức khác nhau.

le hoi cau ngu lang cam lam la di san van hoa phi vat the quoc gia hinh 2

Lễ hội cầu ngư Làng Cam Lâm được tổ chức một cách bài bản, hấp dẫn, trở thành lễ hội mang đậm nét văn hoá tín ngưỡng, văn hoá tâm linh truyền thống ở vùng quê nơi đây.

Đền Đông Hải nằm ở thôn Lâm Hải Hoa, xã Xuân Liên (trước đây là làng Cam Lâm). Làng Cam Lâm do 3 ông Trần Canh, Lê Công Toản và Nguyễn Như Tiến (có sách ghi là cụ Nguyễn Nhật Tân) xin bãi cát hoang ven biển rồi chiêu tập dân lập ấp. Từ mảnh đất cằn nay trở thành vùng đánh cá sầm uất.

Nghề đánh cá biển gắn với tập tục lâu đời của miền quê biển. Một buổi sáng, dân Cam Lâm thấy trên bãi cát làng có bộ xương cá voi trôi dạt vào. Vì cá voi được coi là cá thần (ngư thần), thường giúp ngư dân khi gặp nạn. Đã có nhiều chuyện kể lại khá ly kỳ. Như cá voi giúp nâng thuyền và đẩy vào gần bờ cứu người gặp nạn; người bị trôi ngoài biển thì cá voi nâng người và chở vào gần bờ, rồi lựa sóng để thả thuyền, thả người để sóng xô lên bãi cát... Những nghĩa cử ấy được con người ví cá voi như một vị thần, dân ở vùng này gọi là thần Đông Hải.

le hoi cau ngu lang cam lam la di san van hoa phi vat the quoc gia hinh 3

Nghi lễ chạy thuyền trong lễ hội cầu ngư.

Xương cá voi khi dạt vào bờ, được bà con tổ chức lễ tang chôn cất chu đáo như người. Ngư dân còn lập bàn thờ; lúc đầu là một gian thờ sơ sài, nhưng khi cuộc sống của người dân biển sung túc hơn, họ xây dựng hẳn một đền thờ rất nghiêm cẩn. Đền thờ này về sau được một triều Vua phong sắc hiệu thần Đông Hải là: “Đương giới quản hải đạo ngư ông lịch nậm linh ứng uông nhuận tùng ba lịch triều phong tặng hàm hoàng quang đại thượng đẳng tối linh thần”. Đền nằm hướng đông bắc, trên diện tích gần 2000m2, cấu trúc hình chữ đinh (giống chữ T) trông rất uy nghi, trầm mặc.

Chính giữa ngôi đền là mộ cá voi được ốp đá hoa cương màu đen (hai bên ngoài thượng điện có 17 mộ cá voi chôn sau). Phía trong là hương án xây, trên đặt bộ 3 long ngai bài vị bằng gỗ sơn son thếp vàng cùng bát hương và các đồ thờ thông dụng khác. Đền Đông Hải, xã Xuân Liên có 4 đạo sắc phong, năm 2017 được xếp hạng Di tích Lịch sử - Văn hoá cấp tỉnh.

le hoi cau ngu lang cam lam la di san van hoa phi vat the quoc gia hinh 4

Đông đảo người dân hào hứng tham gia lễ hội.

Theo ông Đinh Trọng Liến, Trưởng ban làng Cam Lâm cho biết: Lễ Cầu ngư làng Cam Lâm có từ hàng trăm năm nay, tục thờ thần Cá Ông của người dân biển nơi đây cũng gắn liền với thờ Thành hoàng làng. Ban ngày làm phần tế lễ, sau phần tế lễ là tổ chức các trò chơi dân gian truyền thống, các trò thể thao; ban đêm tổ chức hát xướng rất vui và kéo dài hằng đêm. Ở Cam Lâm có Câu lạc bộ Trò Kiều từ rất lâu, những năm gần đây còn phát triển các loại hình nghệ thuật dân gian khác như Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh. Lễ hội Cầu ngư được tổ chức tại Đền Đông Hải (ngôi đền có lăng của các Ngư thần).

Trong ngày diễn ra phần lễ của Lễ hội Cầu ngư, ngư dân sẽ tổ chức một cách trang nghiêm, cung kính với đầy đủ các nghi thức truyền thống, nghinh thần, rước sắc, đọc văn tế,… Lễ rước sắc chính là phần mở đầu của Lễ hội Cầu ngư (bắt đầu từ lăng Ông, tức là đền Đông Hải).

Sau phần này, ngư dân sẽ tiếp tục thực hiện những lễ nghinh thuỷ, lễ rước hồn Thần Đông Hải. Trong buổi lễ, các thành viên trong Ban tế lễ được Ban tổ chức phân công cúng lễ theo phong tục cổ truyền tại Thượng điện, Trung điện và Hạ điện. Vật phẩm dâng cúng bao gồm các loại đặc sản của địa phương và hương, hoa. Sau khi dâng lễ vật, chủ tế sẽ đọc chúc văn và văn tế.

le hoi cau ngu lang cam lam la di san van hoa phi vat the quoc gia hinh 5

Đền Đông Hải (đền Cá Ông) nằm ở thôn Lâm Hải Hoa là nơi thờ vị Đông Hải Đại Vương còn gọi là thần ngư.

Trước và sau khi kết thúc nghi lễ cầu cúng, phần hội trong Lễ hội Cầu ngư sẽ được bắt đầu với một loạt những trò chơi dân gian, diễn xướng dân gian như Trò Kiều và dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh.

Ngoài ra, mọi người còn tổ chức các hoạt động thể thao sôi nổi như đua thuyền, đi cà kheo, kéo co, đấu võ cổ truyền,... Tất cả hoạt động này tạo nên bầu không khí lễ hội vừa trang nghiêm nhưng cũng rất sôi động và thú vị.

Trần Phong

Tin mới

Hoài Linh tái xuất màn ảnh rộng năm 2025 với 'Làm giàu với ma 2'

Hoài Linh tái xuất màn ảnh rộng năm 2025 với 'Làm giàu với ma 2'

(CLO) Nghệ sĩ Hoài Linh sẽ tái xuất trong năm 2025 với "Làm giàu với ma 2" . Anh tiếp tục đồng hành cùng Tuấn Trần, Diệp Bảo Ngọc sau doanh thu 128 tỷ đồng của phần đầu.

Giải trí
Cát Bà - Viên ngọc du lịch Việt Nam được báo chí quốc tế ca ngợi

Cát Bà - Viên ngọc du lịch Việt Nam được báo chí quốc tế ca ngợi

(CLO) Mới đây, tờ Travel Off Path (Mỹ) đã dành nhiều lời tán dương cho Cát Bà, mô tả hòn đảo là "thiên đường chưa được khai phá" và "viên ngọc độc nhất và chưa bị đô thị hóa của Việt Nam".

Du lịch
Chính quyền Mỹ xem xét cắt giảm hàng tỷ USD tài trợ cho Đại học Harvard

Chính quyền Mỹ xem xét cắt giảm hàng tỷ USD tài trợ cho Đại học Harvard

(CLO) Sau Đại học Columbia và Đại học Pennsylvania, đến lượt Đại học Harvard là mục tiêu mới nhất trong chiến dịch rà soát các trường đại học danh tiếng của Mỹ.

Thế giới 24h
CLB Thanh Hóa thua kiện HLV Svetislav, chờ FIFA gỡ lệnh cấm chuyển nhượng

CLB Thanh Hóa thua kiện HLV Svetislav, chờ FIFA gỡ lệnh cấm chuyển nhượng

(CLO) Sau khi hoàn tất việc thanh toán ba tháng lương cho cựu HLV Svetislav Tanasijevic, CLB Đông Á Thanh Hóa đang chờ FIFA xác nhận để được gỡ bỏ án cấm chuyển nhượng kéo dài ba kỳ.

Thể thao
AI giúp mỏ than Trung Quốc tạo ra siêu lợi nhuận

AI giúp mỏ than Trung Quốc tạo ra siêu lợi nhuận

(CLO) Tại cao nguyên hoàng thổ ở tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, mỏ than Dahaize đang thay đổi ngành khai thác than truyền thống nhờ vào cuộc cách mạng tự động hóa mạnh mẽ.

Thế giới 24h
Thiết bị mới giúp người bị đột quỵ phục hồi khả năng giao tiếp

Thiết bị mới giúp người bị đột quỵ phục hồi khả năng giao tiếp

(CLO) Các nhà khoa học vừa phát triển một thiết bị có khả năng chuyển đổi suy nghĩ thành lời nói theo thời gian thực, bước tiến quan trọng trong nghiên cứu giao diện não - máy tính.

Thế giới 24h
Lượng khí đốt xuất khẩu của Nga sang châu Âu qua TurkStream tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 1-3

Lượng khí đốt xuất khẩu của Nga sang châu Âu qua TurkStream tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 1-3

(CLO) Xuất khẩu khí đốt Nga sang châu Âu qua TurkStream đạt 4,51 tỷ m³ quý I, tăng 16%, dù tháng 3 chạm đáy thấp nhất 9 tháng.

Thị trường - Doanh nghiệp
SpaceX lần đầu tiên đưa phi hành đoàn bay quanh hai cực Trái đất

SpaceX lần đầu tiên đưa phi hành đoàn bay quanh hai cực Trái đất

(CLO) Ngày 31/3, SpaceX đã thực hiện sứ mệnh Fram2, đưa một tỷ phú tiền điện tử cùng ba nhà thám hiểm vào quỹ đạo quanh Bắc Cực và Nam Cực – một hành trình chưa từng có trong lịch sử du hành vũ trụ.

Thế giới 24h
Đẩy nhanh tiến độ thực hiện hệ thống trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam

Đẩy nhanh tiến độ thực hiện hệ thống trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam

(CLO) Hiện các đơn vị liên quan đang phối hợp thực hiện 21 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông để đưa vào khai thác đồng bộ, phục vụ nhu cầu đi lại của người dân.

Giao thông
3 tháng đầu năm, Bộ Xây dựng giải ngân hơn 8.300 tỷ đồng

3 tháng đầu năm, Bộ Xây dựng giải ngân hơn 8.300 tỷ đồng

(CLO) Số liệu từ Vụ Kế hoạch - Tài chính, tới ngày 31/3, Bộ Xây dựng ước giải ngân hơn 8.300 tỷ đồng (đạt gần 10% kế hoạch) cơ bản đạt mức tỷ lệ giải ngân bình quân chung cả nước.

Giao thông
Thắng kịch tính Fulham, Arsenal rút ngắn khoảng cách với Liverpool

Thắng kịch tính Fulham, Arsenal rút ngắn khoảng cách với Liverpool

(CLO) Rạng sáng 2/4 (giờ Việt Nam), Bukayo Saka thi đấu xuất sắc với bàn thắng quan trọng góp phần giúp Arsenal giành chiến thắng với tỷ số 2-1 trước Fulham. Thắng lợi này giúp Arsenal có được 61 điểm, rút ngắn khoảng cách với đội đầu bảng Liverpool xuống còn 9 điểm, nhưng đã thi đấu nhiều hơn một trận.

Thể thao
Kẻ gian lợi dụng việc chùa Vẽ bị cháy để lừa đảo

Kẻ gian lợi dụng việc chùa Vẽ bị cháy để lừa đảo

(CLO) Trang Facebook “13 Hạnh Đầu Đà” kêu gọi phát tâm tu sửa, xây dựng lại chùa Vẽ là hành vi lừa đảo, nhằm chiếm đoạt tiền của phật tử và người dân.

Đời sống văn hóa
Điều tra vụ phá hoại bia cổ trấn yểm gần chùa Cầu Hội An

Điều tra vụ phá hoại bia cổ trấn yểm gần chùa Cầu Hội An

(CLO) Công an đã tiếp nhận điều tra vụ việc tấm bia cổ trấn yểm dưới gốc cây đa gần chùa Cầu ở TP Hội An bị phá hoại.

Đời sống văn hóa
Đặc sắc đêm khai hội chùa Thầy năm 2025

Đặc sắc đêm khai hội chùa Thầy năm 2025

(CLO) Tối 01/04/2025, UBND huyện Quốc Oai long trọng tổ chức Lễ khai hội chùa Thầy - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và khai mạc Tuần văn hóa, du lịch, xúc tiến thương mại năm 2025 thu hút số đông người dân cùng du khách thập phương về tham dự.

Đời sống văn hóa
Cơ chế đặc thù 'gỡ vướng' cho các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra tại TPHCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa

Cơ chế đặc thù 'gỡ vướng' cho các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra tại TPHCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa

(CLO) Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 76/2025/NĐ-CP ngày 01/4/2025 quy định chi tiết Nghị quyết số 170/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa.

Tin tức
Xây dựng lộ trình thu phí ô tô vào khu vực trung tâm Hà Nội trong giờ cao điểm

Xây dựng lộ trình thu phí ô tô vào khu vực trung tâm Hà Nội trong giờ cao điểm

(CLO) Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu UBND thành phố Hà Nội xây dựng lộ trình giảm dần xe máy trong nội đô, thu phí ô tô vào khu vực trung tâm trong giờ cao điểm để hạn chế số lượng xe cá nhân trên một số tuyến đường.

Tin tức
Bình Luận

Tin khác

Kẻ gian lợi dụng việc chùa Vẽ bị cháy để lừa đảo

Kẻ gian lợi dụng việc chùa Vẽ bị cháy để lừa đảo

(CLO) Trang Facebook “13 Hạnh Đầu Đà” kêu gọi phát tâm tu sửa, xây dựng lại chùa Vẽ là hành vi lừa đảo, nhằm chiếm đoạt tiền của phật tử và người dân.

Đời sống văn hóa
Điều tra vụ phá hoại bia cổ trấn yểm gần chùa Cầu Hội An

Điều tra vụ phá hoại bia cổ trấn yểm gần chùa Cầu Hội An

(CLO) Công an đã tiếp nhận điều tra vụ việc tấm bia cổ trấn yểm dưới gốc cây đa gần chùa Cầu ở TP Hội An bị phá hoại.

Đời sống văn hóa
Đặc sắc đêm khai hội chùa Thầy năm 2025

Đặc sắc đêm khai hội chùa Thầy năm 2025

(CLO) Tối 01/04/2025, UBND huyện Quốc Oai long trọng tổ chức Lễ khai hội chùa Thầy - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và khai mạc Tuần văn hóa, du lịch, xúc tiến thương mại năm 2025 thu hút số đông người dân cùng du khách thập phương về tham dự.

Đời sống văn hóa
Ninh Bình dự kiến tổ chức Tuần lễ “Sắc vàng Tam Cốc-Tràng An” năm 2025 trong 7 ngày

Ninh Bình dự kiến tổ chức Tuần lễ “Sắc vàng Tam Cốc-Tràng An” năm 2025 trong 7 ngày

(CLO) UBND tỉnh Ninh Bình vừa ban hành Kế hoạch số 70/KH-UBND, chính thức khởi động công tác chuẩn bị cho Tuần Du lịch Ninh Bình năm 2025 với chủ đề “Sắc vàng Tam Cốc - Tràng An”.

Đời sống văn hóa
Phù điêu Kala Núi Bà ở Phú Yên là bảo vật quốc gia

Phù điêu Kala Núi Bà ở Phú Yên là bảo vật quốc gia

(CLO) Kala Núi Bà có niên đại khoảng thế kỷ XIV, là di vật đạt đỉnh cao kỹ thuật tạo tác và nghệ thuật điêu khắc của văn hóa Chăm.

Đời sống văn hóa
Phú Thọ chiếu phim miễn phí dịp Giỗ Tổ Hùng Vương

Phú Thọ chiếu phim miễn phí dịp Giỗ Tổ Hùng Vương

(CLO) Đợt chiếu phim miễn phí dịp Giỗ Tổ Hùng Vương tổ chức tại rạp Hòa Phong, thành phố Việt Trì và nhiều nơi khác trong tỉnh Phú Thọ.

Đời sống văn hóa
Hàng ngàn du khách về dự Lễ hội Phủ Dầy năm Ất Tỵ 2025

Hàng ngàn du khách về dự Lễ hội Phủ Dầy năm Ất Tỵ 2025

(CLO) Tối 31/3 (mùng 3/3 âm lịch), tại Khu Di tích lịch sử văn hóa Phủ Dầy, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, Lễ hội Phủ Dầy năm Ất Tỵ 2025 chính thức khai mạc, thu hút hàng nghìn du khách và tín đồ thập phương về chiêm bái và tham gia các hoạt động văn hóa truyền thống.

Đời sống văn hóa
Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch giao Cục PTTH&TTĐT tìm hiểu về vụ ồn ào tình ái của ViruSs

Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch giao Cục PTTH&TTĐT tìm hiểu về vụ ồn ào tình ái của ViruSs

(CLO) Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Danh Hoàng Việt, Chánh văn phòng, người phát ngôn của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cho biết, phía Bộ giao cho Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử tìm hiểu, kiểm tra thông tin liên quan đến vụ việc ồn ào của streamer, nhạc sĩ ViruSs.

Đời sống văn hóa
Hành trình kết nối xanh: Lan tỏa thông điệp sống xanh trên VTV3

Hành trình kết nối xanh: Lan tỏa thông điệp sống xanh trên VTV3

(CLO) VTV3 sắp ra mắt chuỗi chương trình truyền hình thực tế "Hành Trình Kết Nối Xanh", gồm 60 tập, lan tỏa tinh thần sống xanh và kết nối con người với thiên nhiên.

Đời sống văn hóa
Phát động cuộc thi 'Nhiếp ảnh Heritage - Hành trình Di sản 2025'

Phát động cuộc thi 'Nhiếp ảnh Heritage - Hành trình Di sản 2025'

(CLO) Tạp chí Heritage của Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) vừa chính thức công bố Giải thưởng Nhiếp ảnh Heritage - Hành trình Di sản 2025. Đây là một trong những giải thưởng nhiếp ảnh uy tín, có chất lượng chuyên môn cao, thu hút sự tham gia của đông đảo nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp và không chuyên.

Đời sống văn hóa