Theo dõi báo trên:
Đền Bạch Mã được lập để thờ danh tướng Phan Đà - người thôn Chi Linh, xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương từng giúp Bình Định Vương Lê Lợi trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Ông hy sinh khi mới 24 tuổi trong một trận đánh ác liệt. Đánh giá công lao của ông, sau này khi lên ngôi vua Lê Thái Tổ (Lê Lợi) đã truy phong cho ông là “Đô Thiên Đại Đế Bạch Mã Thượng Đẳng Phúc Thần” cho lập đền thờ và liệt vào hàng “Điển lễ Quốc tế”, nghĩa là tế lễ theo nghi thức nhà nước do quan triều đình làm chủ tế. Về sau, các triều đại phong kiến đã tiếp tục sắc phong hơn 100 đạo sắc và gia phong là Thượng Thượng Thượng Đẳng tối linh tôn thần.
Đền Bạch Mã được xây dựng vào thế kỷ XV để thờ tướng Phan Đà
Đền gồm có tam quan, nghi môn, tả hữu vu, hạ, trung, thượng điện với kiến trúc độc đáo, điêu khắc tinh xảo, là một trong 4 ngôi đền đẹp, linh thiêng bậc nhất xứ Nghệ "Nhất Cờn, nhì Quả, tam Bạch Mã, tứ Chiêu Trưng".
Đền Bạch Mã cũng là nơi ghi dấu ấn nhiều sự kiện lịch sử quan trọng gắn với các sự kiện chinh phục phương Nam của nhiều triều đại phong kiến, nhiều bậc vua chúa đã từng đến dâng hương và lưu trú tại đền.
Có câu chuyện kể rằng trong một lần chinh phạt phương Nam khi vào đến Nghệ An đêm nằm mơ vua Lê Thánh Tông thấy có một võ tướng cưỡi một con ngựa trắng đến phủ phục dưới chân vua và nói: nhà thần ở gần sông, cảnh vật hữu tình, dân gian thuần hậu mời thánh thượng ghé qua. Tỉnh dậy vua cho gọi các quan văn võ cùng đi và gọi thêm các quan tại địa phương đến hỏi thì được biết thần đền Bạch Mã đến báo mộng và vua đã đến ngủ lại đền. Sau khi chinh chiến phương Nam thắng lợi trên đường trở về đức vua quay lại đền bái tạ và cho nâng cấp tu bổ lại đền...
Trong cao trào cách mạng 1930 - 1931, Đền Bạch Mã được sử dụng để tổ chức các hoạt động bí mật của tổ chức Nông hội xã Võ Liệt. Năm 1945, nhân dân tổng Võ Liệt đã tập trung tại đền trước lúc đến huyện đường lật đổ chính quyền thực dân phong kiến và rất nhiều sự kiện quan trọng khác.
Lễ nghi, khánh tiết tại Đền được đầu tư mua sắm mới nhiều
Với những giá trị như vậy, ngày 24/3/1994 Bộ Văn hóa Thông tin đã có Quyết định xếp hạng Đền Bạch Mã là “Di tích lịch sử văn hóa - Kiến trúc nghệ thuật” cấp quốc gia. Từ khi được xếp hạng di tích cấp quốc gia, Đền Bạch Mã thường xuyên được sự quan tâm của UBND tỉnh, Sở Văn hóa Thông tin, Ban Quản lý di tích và danh thắng hỗ trợ kinh phí để tu sửa, tôn tạo, khôi phục lễ hội nhằm bảo vệ và phát huy tốt giá trị của di tích.
Theo thông lệ xưa, Lễ hội Đền Bạch Mã thường tổ chức vào ngày 13 tháng Sáu âm lịch. Những năm 1945 - 1994, do điều kiện lịch sử, lễ hội được địa phương tổ chức tế lễ đơn giản.
Sau khi đền được xếp hạng di tích quốc gia năm 1994, nhân dân xã Võ Liệt đã khôi phục lại lễ hội với đầy đủ các nghi lễ như trước đây và được tổ chức vào ngày 9, 10 tháng 2 âm lịch hàng năm.
Với những giá trị tiêu biểu, Lễ hội Đền Bạch Mã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2969/QĐ-BVHTTDL ngày 27/8/2019.
Trang trọng, linh thiêng lễ rước thần tại lễ hội
Tại buổi lễ, đồng chí Nông Quốc Thành - Phó Cục trưởng Cục Di sản, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã trao quyết định chứng nhận Lễ hội Đền Bạch Mã là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Sau 2 năm do điều kiện dịch bệnh phức tạp, Lễ hội đền Bạch Mã được tổ chức rút gọn. Năm nay, trong không khí cả nước đang phục hồi các hoạt động kinh tế, xã hội, Lễ hội Đền Bạch Mã lại được tổ chức với nhiều hoạt động phong phú.
Phần lễ trang nghiêm, linh thiêng với lễ khai quang, lễ rước thần, lễ dâng hương, lễ đại tế, lễ tạ…Phần hội sôi động, hấp dẫn, ngoài các giải đấu thể thao, hội thi vật cù, các trò chơi dân gian đập niêu, kéo co, còn có hội thơ, hội thi thanh niên thanh lịch… Tại lễ hội còn có không gian triển lãm hình ảnh của bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh, gian trưng bày giới thiệu các nông sản, đặc sản của Thanh Chương.
Sôi nổi các hoạt động thi đấu trong ngày khai hội
Việc tổ chức Lễ hội đền Bạch Mã hàng năm là dịp để các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ ôn lại truyền thống đánh giặc ngoại xâm của cha ông, tưởng nhớ và tôn vinh danh tướng Phan Đà đã hy sinh vì quê hương, đất nước, đồng thời thể hiện cách ứng xử, nếp sống, phong tục tập quán của địa phương, tăng cường tinh thần đoàn kết cộng đồng.
Thích
(CLO) Công an tỉnh Thanh Hóa vừa phát đi cảnh báo cảnh giác với thủ đoạn mua bán người trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ giải trí.
(CLO) Gần đây, Bộ Tài chính nhận được thông tin phản ánh trang facebook có tên “Tiếp nhận Xử lý Thu hồi và Hoàn Trả Vốn Treo” sử dụng hình ảnh và thông tin của Bộ Tài chính, tự nhận là đại diện Bộ Tài chính “thu hồi tiền” cho các nạn nhân bị lừa đảo qua mạng.
(CLO) Đây là giải thưởng thường niên do Tạp chí Heritage của Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) tổ chức, với sự đồng hành của Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam.
(CLO) Tạp chí Heritage của Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) vừa chính thức công bố Giải thưởng Nhiếp ảnh Heritage - Hành trình Di sản 2025. Đây là một trong những giải thưởng nhiếp ảnh uy tín, có chất lượng chuyên môn cao, thu hút sự tham gia của đông đảo nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp và không chuyên.
(CLO) Mặt sân vận động Quốc gia Mỹ Đình xuống cấp đã trở thành nguyên nhân khiến Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) chịu tổn thất nặng nề về lực lượng trong trận thua 0-2 trước Thể Công Viettel ở tứ kết Cúp Quốc gia 2024/2025 vào tối 30/3.
(CLO) Đồng bào các dân tộc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam cùng cất lên lời ca tiếng hát, tự hào là con cháu Rồng Tiên.
(CLO) Ngày 31/3, Báo Hànộimới đã tổ chức Hội nghị cán bộ, viên chức, người lao động (CBVCNLĐ) năm 2025. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh Báo Hànộimới đang thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo hướng nâng cao hiệu lực, hiệu quả theo chỉ đạo của Trung ương và thành phố.
(CLO) Ngày 31/3, Đài Phát thanh - Truyền hình (PTTH) Đà Nẵng long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 50 năm ngày phát sóng chương trình đầu tiên (31/3/1975 - 31/3/2025). Sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của cơ quan truyền thông hàng đầu thành phố.
(CLO) Bộ Xây dựng vừa ban hành Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
(CLO) Ngày 31/3, cơ quan chức năng đang điều tra, làm rõ vụ tai nạn giữa xe bồn và xe máy trên Quốc lộ 13, phường Hiệp Bình Chánh, TP Thủ Đức, TP HCM khiến 2 người nguy kịch phải vào viện.
(CLO) Chiều 31/3, Kim Soo Hyun và công ty quản lý tổ chức họp báo đính chính các thông tin liên quan đến ồn ào thời gian qua. Anh khóc và cúi đầu xin lỗi người hâm mộ.
(CLO) Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng vừa tiến hành tống đạt các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Ngọc Phương Thảo (33 tuổi) thường trú tại phường 4, TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng để điều tra về hành vi "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Do đang nuôi con nhỏ nên Thảo được áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú.
(CLO) Cơ quan giám sát chống tham nhũng đã phát hiện nhiều điểm bất thường trong quá trình xây dựng tòa nhà chọc trời ở Bangkok, nơi đã bị sập trong trận động đất vào tuần trước khiến ít nhất 11 người thiệt mạng.
(CLO) Hàng triệu USD viện trợ, cùng hàng trăm nhân viên cứu hộ, chó nghiệp vụ và nhân viên y tế, đã bắt đầu đến Myanmar sau trận động đất kinh hoàng hôm 28/3 khiến khoảng 2.000 người thiệt mạng.
(CLO) Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đang chỉ đạo các cơ quan chức năng tìm hiểu về việc streamer, nhạc sĩ ViruSs mở các phiên livestream đối chất về mối quan hệ tình cảm với nhiều cô gái.
(CLO) Ngày 31/3, lực lượng chức năng quận 8, TP HCM đang khám nghiệm hiện trường, điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ xe tải lật trên dốc cầu chữ Y, đoạn quận 8, TP HCM.
(CLO) Tạp chí Heritage của Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) vừa chính thức công bố Giải thưởng Nhiếp ảnh Heritage - Hành trình Di sản 2025. Đây là một trong những giải thưởng nhiếp ảnh uy tín, có chất lượng chuyên môn cao, thu hút sự tham gia của đông đảo nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp và không chuyên.
(CLO) Đồng bào các dân tộc tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam cùng cất lên lời ca tiếng hát, tự hào là con cháu Rồng Tiên.
(CLO) Ngày 31/3, tại Bảo tàng Hùng Vương (thành phố Việt Trì), Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ đã tổ chức chiếu thử nghiệm bộ phim tài liệu “Thời đại Hùng Vương”, được sản xuất với công nghệ full HD, sử dụng kỹ xảo 3D phục vụ khách tham quan.
(CLO) Ngày 31/3, tại Bảo tàng Hùng Vương, thành phố Việt Trì, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ và tỉnh Vĩnh Phúc đã tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Văn hóa Hùng Vương trong dòng chảy văn minh sông Hồng”. Đây là một trong số các chuỗi hoạt động của Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ 2025.
(CLO) Lễ hội trầm hương lần đầu tổ chức sẽ là một điểm nhấn quan trọng thu hút du khách tại Festival biển Nha Trang 2025 diễn ra vào ngày 10/4 tới.
(CLO) Mới đây, chuyên trang ẩm thực nổi tiếng Taste Atlas đã công bố danh sách 100 món rau ngon nhất thế giới, trong đó, rau muống xào tỏi của Việt Nam vinh dự xếp hạng thứ 24 với số điểm 4,3/5 sao.
(CLO) Chiều 30/3 tại Quần đảo Cát Bà - Di sản thiên nhiên thế giới, huyện Cát Hải tổ chức Khai mạc du lịch Cát Bà năm 2025 và Giải Marathon Cát Bà Amatina 2025 - Heritage Road (Sải bước trên miền di sản).
(CLO) Ngày 30/3, UBND TP.HCM tổ chức lễ công bố quyết định đưa Nghệ thuật Lân Sư Rồng của người Hoa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đồng thời xếp hạng thêm bảy di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố.
(CLO) Sáng ngày 30/3, Lễ hội truyền thống điện Huệ Nam (tên dân gian là điện Hòn Chén) được tổ chức tại địa điểm chính là điện Huệ Nam tọa lạc tại làng Hải Cát, phường Long Hồ, thành phố Huế.
(CLO) Từ ngày 29-31/3 (tức ngày 1-3/3 âm lịch), tại xã Quảng Đông (huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình) đã diễn ra lễ hội Hoành Sơn Thánh Mẫu năm 2025. Sự kiện thu hút hàng nghìn lượt khách tham gia, góp phần tôn vinh giá trị văn hóa tâm linh truyền thống.
