Ngành xuất bản Việt Nam đang ở trong một giai đoạn phát triển rất mạnh mẽ. Đặc biệt, trong vài năm gần đây, với nhận thức về tầm quan trọng của phát triển văn hóa đọc, rất nhiều hoạt động đã diễn ra trên quy mô cả nước trong đó có sự bùng nổ của các Hội sách. 

Tuy nhiên, trong bức tranh đó, các nhà sản xuất sách nhận thấy vẫn chưa có dấu ấn rõ nét của các tri thức nền tảng – vốn đóng vai trò rường cột cho sự phát triển của bất cứ quốc gia nào. Chính vì thế, Lễ hội Tri thức nền tảng được tổ chức với mong muốn sẽ trở thành không gian nơi các đơn vị theo đuổi những dòng sách nền tảng có thể quy tụ, tương tác, trao đổi và thúc đẩy lẫn nhau.

Nhằm giúp độc giả của các dòng sách này có một hội sách của riêng mình, nơi mọi người có thể tìm được những cuốn sách có hàm lượng tri thức cao mà mình yêu thích, những cuốn sách ít xuất hiện rộng rãi trên thị trường, thậm chí những cuốn sách quý đã từng xuất bản từ lâu, Lễ hội Tri thức nền tảng cũng mong muốn xây dựng được một không gian giản dị của tri thức, với âm nhạc cổ điển, với hội họa, khoa học, lịch sử…

Xa hơn thế, đơn vị tổ chức còn mong muốn rồi đây Lễ hội Tri thức nền tảng sẽ là nơi sẽ giới thiệu đến độc giả không chỉ những cuốn sách đã phát hành, mà còn là các chương trình, các dự đồ xuất bản trong tương lai…

Bà Trần Thị Hoài Phương, Giám đốc công ty CP sách Omega Việt Nam phát biểu tại lễ khai mạc: “Sau thời gian chúng tôi ấp ủ về một hội sách như thế này, thì nay sự kiện cũng đã thành hình. Vào cuối mùa đông năm 2022, đội ngũ Omega ngồi với nhau trên phố sách và đã hỏi nhau câu hỏi: bạn thích hội sách như thế nào? muốn hội sách ra sao? Và đó là thời điểm một ý niệm về một lễ hội sách đặc thù bắt đầu manh nha. Chúng tôi đã trao đổi, chia sẻ với nhau và hỏi ý kiến các độc giả, tham khảo ý kiến của các anh chị đồng nghiệp trong các đơn vị xuất bản. 

Tuy nhiên, ở Việt Nam, giữa bức tranh sôi động chung của ngành xuất bản hiện nay, thì những dòng sách Kinh điển, Khoa học, Mĩ thuật, Âm nhạc, Lịch sử, Văn hóa… dường như vẫn trong tình trạng nhỏ bé, phân tán và manh mún. Các đơn vị theo đuổi dòng sách này vẫn âm thầm và đơn độc trong hành trình khó nhọc của mình. Là đơn vị xuất bản chuyên tâm vào các dòng sách tri thức nền tảng, chúng tôi muốn là một trong những đơn vị có những bước tham gia và đóng góp mạnh mẽ hơn để thúc đẩy sự phát triển của các mảng sách này ở Việt Nam”.

Theo chia sẻ của bà Phương, sau quá trình nghiên cứu những mô hình hội sách có lịch sử rất lâu đời cùng với quy mô và danh tiếng hàng đầu thế giới như Hội sách Frankfurt, Công ty CP Sách Omega Việt Nam thấy một điểm nổi trội ở Hội sách của họ chính là “hàn thử biểu” của các xu hướng nghiên cứu, học thuật, xu hướng tri thức mang tính nền tảng của các vùng đất, các quốc gia, ở các giai đoạn phát triển khác nhau. Ở những hội sách đó, có thể thấy diện mạo tinh thần và các động lực phát triển của một nền văn hóa.

Tham gia Lễ hội tri thức nền tảng, ông Phạm Minh Phúc, Giám đốc Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, cũng có những chia sẻ về những hạn chế và khó khăn của dòng sách tri thức nền tảng, nhưng đánh giá cao tiềm năng của hội sách.

“Nhà xuất bản Khoa học xã hội chúng tôi chuyên về sách khoa học. Theo quy chế của Viện Hàn Lâm, các loại sách đạt loại khá trở lên mới được xuất bản. Các nghiên cứu rất kỳ công, các đề tài cấp Bộ có rất nhiều nhà khoa học tham gia, chính vì thế sách của Viện Hàn Lâm rất kén độc giả và hẹp. Lễ hội Tri thức nền tảng là cơ hội để chúng tôi có thể giao lưu với các nhà xuất bản, đơn vị làm sách. Hy vọng sau này các đơn vị có thể cộng tác với nhau trong câu chuyện xuất bản để giúp đỡ nhau lan tỏa trí thức đến độc giả, trở thành nguồn lực phục vụ phát triển đất nước”, ông Phúc cho biết. 

Tại lễ khai mạc, đơn vị tổ chức Lễ hội Tri thức nền tảng mong muốn cộng đồng những độc giả của tri thức nền tảng sẽ lớn mạnh hơn, và Lễ hội Tri thức nền tảng, với sự nỗ lực của những người trong ngành, sẽ trở thành “hàn thử biểu” phản ánh được đường hướng của tri thức và học thuật nước nhà.

Hình ảnh tại lễ khai mạc lễ hội Tri thức Nền tảng với chủ đề “Tri thức nền tảng kiến tạo quốc gia như thế nào?"

Tin và ảnh: Trung Nguyễn - Thu Trang