Cuộc chiến ở Sudan khiến gần 2 triệu người phải rời bỏ nhà cửa kể từ tháng 4, chỉ là vụ mới nhất trong một danh sách dài các cuộc khủng hoảng dẫn đến con số kỷ lục trên.

“Đó là một bản cáo trạng đối với tình trạng thế giới của chúng ta”, Filippo Grandi, người đứng đầu cơ quan tị nạn của Liên hợp quốc nói với các phóng viên ở Geneva trước khi công bố Báo cáo Xu hướng Toàn cầu của UNHCR cho năm 2022 vào thứ Tư.

Chỉ riêng năm ngoái, thêm 19 triệu người đã buộc phải di dời, trong đó có hơn 11 triệu người chạy trốn khỏi cuộc xung đột Nga - Ukraine. Đó là cuộc di cư nhanh nhất và lớn nhất kể từ Thế chiến II.

Phần lớn những người di cư trên toàn cầu đã tìm nơi ẩn náu trong nội bộ quốc gia của họ. Theo báo cáo của UNHCR, 1/3 trong số họ - 35 triệu người - đã trốn sang các quốc gia khác, khiến họ trở thành người tị nạn.

Ông Grandi cho biết hầu hết những người tị nạn được các nước có thu nhập thấp đến trung bình ở châu Á và châu Phi tiếp nhận, chứ không phải các nước giàu có ở châu Âu hay Bắc Mỹ.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện có nhiều người tị nạn nhất với 3,8 triệu người, chủ yếu là người Syria chạy trốn nội chiến, tiếp theo là Iran với 3,4 triệu người tị nạn, chủ yếu là người Afghanistan. Nhưng cũng có 5,7 triệu người Ukraine tị nạn sống rải rác khắp các quốc gia ở châu Âu và xa hơn nữa.

Số người không quốc tịch cũng đã tăng lên 4,4 triệu người vào năm 2022, theo dữ liệu của UNHCR, nhưng con số này được cho là bị đánh giá thấp.

Về yêu cầu tị nạn, Mỹ là quốc gia nhận được nhiều đơn đăng ký mới nhất vào năm 2022 với 730.400 yêu cầu. Ông Grandi cho biết đây cũng là quốc gia có lượng hồ sơ tồn đọng lớn nhất trong hệ thống tị nạn của mình.

Mỹ, Tây Ban Nha và Canada gần đây đã công bố kế hoạch thành lập các trung tâm xử lý tị nạn ở Mỹ Latinh với mục tiêu giảm số lượng người đi về phía bắc đến biên giới Mexico - Mỹ.

Khi số lượng người xin tị nạn tăng lên, những thách thức mà họ phải đối mặt cũng tăng theo. “Chúng tôi thấy những phản hồi. Chúng tôi thấy các quy tắc nhập cư hoặc tiếp nhận người tị nạn ngày càng khó khăn hơn. Chúng tôi thấy ở nhiều quốc gia hình sự hóa người nhập cư và người tị nạn, đổ lỗi cho họ về mọi chuyện đã xảy ra”, Grandi nói.

Mai Vân (theo AP)