Ngày 15/11/2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì, điều hành Hội nghị Cấp cao trực tuyến ASEAN-Liên hợp quốc lần thứ 11, với sự tham dự của Lãnh đạo các nước ASEAN, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres và Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi.

Tại Hội nghị, các bên tái khẳng định tầm quan trọng của tinh thần trách nhiệm quốc gia trong xây dựng hòa bình, duy trì ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn trong khu vực, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang tiếp tục là nguy cơ lớn, đe dọa trực tiếp đến đời sống kinh tế-xã hội các nước. Hai bên khẳng định chia sẻ tầm nhìn và cam kết vì những mục tiêu chung là đề cao luật pháp quốc tế, thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và xây dựng trật tự khu vực và quốc tế dựa trên luật lệ.

Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh mục tiêu phấn đấu xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn, sẵn sàng thúc đẩy đối thoại và xây dựng lòng tin, thực hiện ngoại giao phòng ngừa trong khu vực, trên các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).

Trên cơ sở đó, các nhà lãnh đạo kêu gọi thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, khuôn khổ cho mọi hoạt động trên biển.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định ASEAN luôn là đối tác quan trọng và tin cậy của Liên hợp quốc trong bảo đảm hoà bình và an ninh quốc tế.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trong bối cảnh đầy khó khăn, thách thức hiện nay, ASEAN và Liên hợp quốc cần tiếp tục hợp tác chặt chẽ thúc đẩy các giá trị hướng tới hoà bình, tăng cường đối thoại và hợp tác, định hình một trật tự khu vực và toàn cầu hoạt động dựa trên luật lệ, xây dựng các chuẩn mực ứng xử giữa các quốc gia được điều chỉnh bởi luật pháp quốc tế.

Về tình hình Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định quan điểm của Việt Nam phù hợp với lập trường nguyên tắc của ASEAN đã được khẳng định tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 tháng 6/2020, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53 tháng 9/2020 cũng như tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 lần này, nhằm xây dựng Biển Đông thành vùng biển của hòa bình, ổn định và hợp tác.

Thay mặt ASEAN, Thủ tướng nêu rõ cần tránh các hành động gia tăng căng thẳng, không quân sự hoá, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hoà bình phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982; cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và tiếp tục các nỗ lực đạt COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982.

Kết thúc Hội nghị, các Lãnh đạo ASEAN và Tổng Thư ký Liên hợp quốc ghi nhận việc hai bên thông qua Kế hoạch hành động ASEAN-Liên hợp quốc giai đoạn 2021-2025. Đồng thời, Chủ tịch Hội nghị sẽ ra Tuyên bố Chủ tịch phản ánh các kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN - Liên hợp quốc lần thứ 11.

Thế Vũ