Sỏi mật - thủ phạm nguy hiểm

Mới đây, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiếp nhận trường hợp người bệnh N.A.S.(30 tuổi, Điện Biên), nhập viện ngày 24/5 trong tình trạng đau hạ sườn phải, vàng da 2 tuần, sốt cao, rét run. Các bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị dấu hiệu bệnh lý sỏi mật gây tắc mật do sỏi ống mật chủ, gan phải.

Ngày 26/5, bệnh nhân được các bác sĩ phẫu thuật bằng phương pháp mổ nội soi ổ bụng lấy sỏi đường mật. Sau mổ, anh S. tiến triển tốt, có thể ăn uống, vận động được bình thường. Người bệnh được xuất viện sau 7 ngày.

Sau phẫu thuật lấy sỏi mật, nhiều người nghĩ rằng mình đã hoàn toàn khỏi bệnh. Tuy nhiên, khoảng 50% người bệnh sỏi mật bị sót hoặc tái phát sau phẫu thuật 3-5 năm. Căn bệnh này là do vi khuẩn đường ruột gây nên và tái đi tái lại nhiều lần.

Anh S. là trường hợp sỏi mật được phát hiện kịp thời và can thiệp lần đầu tiên tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Nhờ vậy, các bác sĩ có thể sử dụng phương pháp mổ nội soi ổ bụng lấy sỏi đường mật.

Đây là phương pháp tiên tiến, ít xâm lấn, người bệnh sau mổ chỉ có 4 lỗ trocars trên bụng từ 5-10 mm. Đặc biệt, người bệnh được giảm đau đớn, có thể hồi phục từ 4-7 ngày.

Từ ngày thứ 2 sau mổ, bệnh nhân có thể ăn uống, đi lại bình thường, hạn chế tắc ruột. 

Nguyên nhân hình thành sỏi mật

Theo các bác sĩ, sỏi mật được hình thành do sự mất cân bằng các thành phần có trong dịch mật, với nhiều nguyên nhân khác nhau. Đó có thể là sự mất cân bằng do sản xuất, vận chuyển dịch mật trong gan - nơi tiết ra dịch mật, ứ trệ dịch mật kéo dài, viêm đường mật và nhiễm khuẩn dịch mật.

Ngoài ra, yếu tố cơ địa cũng là một trong những nguyên nhân gây sỏi mật rất khó tác động. Các yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển sỏi mật bao gồm:

Chức năng gan suy giảm (gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan, tăng men gan...) làm giảm chất chất lượng dịch mật

Thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu.

Chế độ ăn uống ít calo, nhiều chất béo bão hòa, ít chất xơ và rau xanh.

Lối sống ít vận động khiến dịch mật bị ứ trệ tạo điều kiện thuận lợi cho cholesterol kết tủa.

Sử dụng thuốc tránh thai dài ngày, làm tăng hormon estrogen từ đó  làm tăng đào thải cholesterol trong mật.

Sử dụng thuốc hạ cholesterol (hạ mỡ máu) làm tăng đào thải cholesterol trong dịch mật. 

Biến chứng do sỏi mật

Sỏi có thể gây tắc nghẽn dịch mật thành từng đợt, nếu kéo dài sẽ dẫn đến viêm đường mật, viêm túi mật cấp hoặc mạn tính, viêm tụy cấp, nặng hơn nữa là sốc do nhiễm trùng đường mật, hoại tử túi mật, viêm phúc mạc, nhiễm khuẩn huyết… Nếu không xử lý cấp cứu nhanh chóng, kịp thời, thậm chí có thể gây tử vong.

Sỏi gan có thể gây ứ mật trong gan, gây áp xe gan, xơ gan và cuối cùng dẫn đến suy gan làm giảm khả năng chuyển hóa trong cơ thể.

Để nâng cao hiệu quả điều trị sỏi mật, cải thiện nhanh triệu chứng, ngăn sỏi gây biến chứng, cần lưu ý một số điều sau:

Tuân thủ đúng theo chế độ ăn bệnh sỏi mật: nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế các thức ăn nhiều mỡ, giàu cholesterol;

Tăng cường luyện tập, vận động thể chất.

Hạn chế dùng các loại thuốc nội tiết, thuốc hạ mỡ máu…

Giữ vệ sinh: thực hiện ăn uống vệ sinh, ăn chín, uống sôi

Tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần; rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; không nên ăn thức ăn đường phố; trẻ em hạn chế ăn quà vặt cổng trường.