Mức lương chênh lệch là động lực

Khi Mana Hayashi chuyển đến Úc vào tháng 10 năm ngoái, cô biết đó sẽ là một cuộc phiêu lưu. Nhưng điều làm cô gái Nhật Bản này ngạc nhiên là sau đó, có biết mình có thể kiếm được bao nhiêu tiền.

Hayashi, 26 tuổi, đã giành được hợp đồng làm việc bán thời gian tại một quán bar Nhật Bản, một nhà hàng sushi và một quán cà phê, và chẳng bao lâu sau, cô kiếm được khoảng 2.800 USD mỗi tháng - gấp đôi số tiền lương khi còn là chuyên gia dinh dưỡng tại một bệnh viện ở Nhật Bản.

Hayashi nói: “Theo kinh nghiệm của tôi, tôi cảm thấy rằng lương cho những người lao động cơ bản ở Nhật Bản rất thấp”. Cô đã làm việc ở bệnh viện khoảng hai năm nhưng không được tăng lương đáng kể, điều này là bình thường ở một đất nước mà tiền lương gần như không thay đổi trong suốt ba thập kỷ.

Nhật Bản từ lâu đã thu hút người lao động từ các quốc gia đang phát triển với mong muốn được nhận lương cao hơn. Nhưng điều đáng ngạc nhiên là sự sụt giảm của đồng yên xuống mức thấp nhất trong ba thập kỷ và tình trạng kinh tế trì trệ đồng nghĩa với việc ngày càng có nhiều người Nhật Bản trẻ tuổi cảm thấy có lợi khi đi theo hướng ngược lại.

Ngay cả sau khi tăng như kế hoạch vào tháng 10, mức lương tối thiểu ở Tokyo sẽ chỉ tương đương 7,65 USD/giờ làm việc, so với 15 USD ở New York. Thu nhập trung bình của hộ gia đình ở Nhật Bản vào năm 2021, năm gần đây nhất có dữ liệu, tương đương khoảng 29.000 USD theo tỷ giá hối đoái hiện tại, so với 70.784 USD ở Mỹ vào năm đó, theo thống kê của chính phủ ở hai nước.

Một hộ gia đình người Mỹ gốc Á điển hình tại Mỹ kiếm được hơn 100.000 USD - nhiều hơn gấp ba lần số tiền mà một gia đình Nhật Bản điển hình kiếm được.

Với lạm phát ở mức khoảng 3%, tiền lương của Nhật Bản được điều chỉnh theo mức tăng giá đã giảm so với cùng kỳ trong 15 tháng liên tiếp tính đến tháng 6. Tại Mỹ, mức lương trung bình theo giờ được điều chỉnh theo lạm phát đã tăng 1,1% trong tháng 7 so với một năm trước đó.

Làn sóng “chảy ngược”

Không có gì ngạc nhiên khi ngày càng có nhiều người Nhật trẻ hỏi liệu họ có thể kiếm tiền khi ra nước ngoài làm việc hay không?

Re-abroad, một công ty ở Tokyo chuyên hỗ trợ mọi người học tập và làm việc ở nước ngoài, cho biết số lượng yêu cầu tư vấn trong tháng 7 đã tăng hơn gấp ba lần so với một năm trước.

Theo dữ liệu của Chính phủ Úc, số người Nhật đến Úc bằng visa làm việc trong kỳ nghỉ, cấp giấy phép làm việc tạm thời cho những người trẻ tuổi, đã tăng gần gấp ba lên 14.398 trong vòng một năm kết thúc vào ngày 30/6.

Trang web tìm kiếm việc làm Indeed cho biết họ thấy ngày càng nhiều người Nhật tìm kiếm việc làm ở nước ngoài. Yusuke Aoki, nhà kinh tế tại Indeed, cho biết xu hướng này có thể kéo dài vì các công ty Nhật Bản vốn thường thích tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp, ngày nay đã cởi mở hơn với những người nhảy việc. Điều đó có nghĩa là giới trẻ Nhật Bản cảm thấy thoải mái hơn khi ra nước ngoài trong vài năm.

Sự trì trệ về tiền lương cũng là một vấn đề đối với Nhật Bản trong việc thu hút lao động. Với dân số ngày càng giảm, Tokyo muốn có thêm lao động từ những nơi như Đông Nam Á và Nam Á, tuy nhiên nước này đang mất đi khả năng cạnh tranh với các quốc gia như Hàn Quốc, quốc gia cũng đang tìm kiếm lao động nước ngoài.

Hayashi, một công nhân Nhật Bản ở Melbourne, cho biết cô từng mơ ước được sống ở nước ngoài nhưng cảm thấy mình không có đủ tiền. Sau khi nghe một người bạn nói rằng cô có thể kiếm được nhiều tiền hơn ở Úc, cô quyết định dấn thân.

Hayashi nói với báo Wall Street Journal: “Sau chưa đầy một năm, tài khoản ngân hàng của tôi ở Úc bắt đầu vượt quá tài khoản ngân hàng Nhật Bản của tôi”. Cô cho biết cô đang tiết kiệm gần một nửa thu nhập của mình để có thể đến Úc học ngành chăm sóc trẻ em và có thể ở lại đó nếu có được thị thực dài hạn.

Gần đây Hayashi đã cắt giảm hai công việc bán thời gian để tập trung hơn vào việc học, nhưng cô cho biết cô vẫn kiếm được nhiều tiền hơn so với khi ở Nhật Bản.

Makoto Nachi, 24 tuổi, kiếm được việc làm sau khi tốt nghiệp đại học là bán cầu dao và bộ chuyển đổi tại một công ty điện tử Nhật Bản. Năm ngoái anh quyết định chuyển đến Úc, một phần vì anh luôn muốn thử sống ở nước ngoài và vì anh nghe nói mình có thể kiếm được nhiều tiền.

Với công việc tại một nhà hàng teriyaki, anh cho biết anh đã tăng gấp đôi thu nhập và tiết kiệm được hơn 10.000 USD khi visa Úc hết hạn.

Trong thời đại làm việc từ xa, một lựa chọn khác cho một số người là kiếm đô la khi vẫn ở Nhật Bản. Aiko Haruka, một phụ nữ 42 tuổi ở Osaka đã nghỉ việc tại chi nhánh ngân hàng nước ngoài Nhật Bản vì muốn ở nhà thường xuyên hơn với hai cô con gái nhỏ.

Trao đổi với phóng viên Wall Street Journal, cô cho biết mình đã nhận được hợp đồng làm việc cho các công ty công nghệ Mỹ, bao gồm trợ giúp về công cụ tìm kiếm và nhận dạng giọng nói.

Nhờ mức lương bằng đô la Mỹ, cô đã kiếm được nhiều hơn số tiền kiếm được khi làm công việc văn phòng toàn thời gian ở một công ty Nhật Bản. “Tôi chỉ có thể cho rằng nền kinh tế Nhật Bản sẽ suy yếu. Tôi muốn đa dạng hóa rủi ro bằng cách kiếm các loại tiền tệ khác nhau”, Aiko Haruka nói.

Quang Anh