Theo dõi báo trên:
Đối với người Việt Nam, nghi lễ cúng Rằm tháng Giêng (hay Tết Nguyên tiêu, Tết Thượng nguyên) là rất quan trọng bởi từ cổ chí kim đã có câu truyền tai nhau: "Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng". Tết Nguyên tiêu có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. “Nguyên” là đầu, “tiêu” là đêm. Bởi vậy, đây là dịp để chúng ta tỏ tấm lòng thành của mình đến với tổ tiên, ông bà và những vị thần tâm linh, với ý nghĩa to lớn như thế. Do vậy, việc cúng Rằm tháng Giêng là rất quan trọng. Hay người Việt chúng ta thường quan niệm Rằm tháng Giêng là ăn Tết lại một lần nữa nên theo truyền thống hàng năm người dân trên cả nước thường làm cỗ rất to.
Nói về nguồn gốc của Tết Nguyên tiêu, TS Đinh Đức Tiến, Khoa Lịch sử, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cho biết: "Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ một truyền thuyết ở Trung Quốc. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều phiên bản lời thoại khác nhau đã ra đời. Theo nhiều tài liệu, Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ thời Tây Hán ở Trung Quốc. Khi đó, người dân thường tổ chức lễ rước đèn rất long trọng. Câu chuyện bắt đầu khi các cung nữ thường xuyên nhớ nhà nhưng không thể rời khỏi kinh thành.
Mâm lễ cúng Rằm tháng Giêng đầy đủ các món ăn mang đậm nét văn hóa của người Việt Nam. Ảnh: bnews
Lúc này, Đông Phương Sóc - vị đại thần được Hán Vũ Đế sủng ái đã cảm thông cho nỗi nhớ nhà của các cung nữ. Ông tâu với nhà vua rằng vào ngày Rằm tháng Giêng, nhà vua và gia quyến nên vào cung trú ẩn. Đồng thời treo đèn lồng ngoài sân mô phỏng đám cháy rừng để đánh lừa Hỏa thần. Hoàng đế Đế đồng ý và kể từ đó vào ngày Rằm tháng Giêng hàng năm, cả nước treo đèn lồng. Nhờ đó, các cung nữ có thể gặp được người thân của mình.
Sau đó, ngày lễ cúng Rằm tháng Giêng hay Tết Nguyên tiêu đã được lưu truyền hàng trăm năm và lan rộng sang Việt Nam. Tuy nhiên, Tết Nguyên đán ở Việt Nam đã được biến đổi để phù hợp với văn hóa của chúng ta".
Một ý kiến khác cho rằng, ngày Rằm tháng Giêng bắt nguồn từ các hoạt động của Phật giáo. Vào ngày này, các nhà sư tập trung rất đông để nghe Đức Phật thuyết pháp. Do đó, những người theo đạo Phật dùng ngày này để tưởng nhớ Đức Phật.
Năm nay, ngày Rằm tháng Giêng (15/1 Âm lịch) vào ngày Chủ nhật ngày 5/2 Dương lịch. Đây cũng đúng vào ngày nghỉ cuối tuần, cho nên, nhiều gia đình có thời gian chuẩn bị chu đáo, đầy đủ cho mâm lễ cúng.
Trong ngày Rằm tháng Giêng, việc cúng bái chủ yếu được tổ chức tại chùa, vì ngày Tết Nguyên tiêu cũng là ngày vía của Đức Phật. Vào ngày này hàng năm, người dân Việt Nam thường đi lễ chùa để cầu bình an quanh năm cho bản thân và gia đình. Hoặc có những gia đình người Việt quây quần ở nhà tộc trưởng hoặc nhà thờ họ.
Ngày Rằm tháng Giêng hàng năm mang một ý nghĩa rất quan trọng trong phong tục, tập quán của người Việt Nam. Tuy nhiên, mâm cỗ trong ngày Tết Nguyên tiêu cũng mang ý nghĩa về tài lộc cho gia chủ. Chia sẻ về ý nghĩa mâm cúng Rằm tháng Giêng, nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết cho biết: "Tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình hoặc phong tục, tập quán ở từng địa phương mà mâm cúng Rằm tháng Giêng cũng được chuẩn bị khác nhau. Tựu chung lại, mâm lễ cúng to hay nhỏ cũng không quan trọng bằng sự thành tâm của gia chủ".
"Mâm cúng Rằm tháng Giêng không nhất thiết phải mâm cao cỗ đầy, mà gia chủ nên bày biện lễ sao cho phù hợp. Đối với gia đình ít người thì không nên làm quá nhiều món ăn, làm đủ dùng tránh trường hợp thừa thãi, lãng phí. Thậm chí, gia chủ có thể cúng một đĩa xôi gấc, bánh chưng cùng với một khoanh giò trên ban thờ gia tiên", nghệ nhân ẩm thực Phạm Thị Ánh Tuyết nói.
Tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình hoặc phong tục, tập quán ở từng địa phương mà mâm cúng Rằm tháng Giêng cũng được chuẩn bị khác nhau
Ngoài thức ăn, mâm cúng Rằm tháng Giêng không thể thiếu các đồ lễ như: hương, hoa tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu…
Hoa cúc là một trong những đồ cúng không thể thiếu trong mâm lễ cúng ngày Rằm tháng Giêng hàng năm.
Hồng Xiêm trong mâm lễ cúng Rằm tháng Giêng mang ý nghĩa quan trọng, mang lại may mắn, tài lộc cho gia chủ trong một năm mới.
Còn đối với những gia đình có kinh tế khá giả hoặc "đông con đông cháu", mâm lễ cúng Rằm tháng Giêng cần chuẩn bị đầy đủ hơn. Theo truyền thống người Việt, nhiều hộ gia đình thường chuẩn bị 2 mâm cỗ bao gồm: mâm cỗ chay cúng Phật và mâm cỗ mặn cúng gia tiên.
Cụ thể, mâm cỗ chay cúng Phật bao gồm: hoa quả, chè xôi, các món đậu, bánh trôi nước… Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay là sự hiện diện của bánh trôi nước (chè trôi nước). Ý nghĩa của việc ăn bánh trôi ngày Tết Nguyên tiêu là mong muốn mọi việc quanh năm được hanh thông, trôi chảy.
Đối với mâm lễ mặn cúng Rằm tháng Giêng truyền thống không thể thiếu đĩa thịt gà, xôi gấc, bánh trưng. Bởi theo quan niệm dân gian, gà là vật cúng tế linh thiêng nhất, còn xôi gấc có màu đỏ, được cho là sẽ mang đến may mắn trong năm mới. Bên cạnh đó, gia chủ có thể chuẩn bị thêm các món: canh măng, bóng bì, canh miếng, canh mọc, giò chả, nem…
Tuy nhiên, những món ăn trên mâm cúng Rằm tháng Giêng còn phụ thuộc vào văn hóa từng vùng miền. Nếu như khu vực miền Bắc có chân giò hầm măng khô, canh bóng thả, nem rán thì đối với miền Trung thường cúng thịt lợn, giò chả, giá chua. Miền Nam thì khác hoàn toàn, gia chủ thường cùng Rằm tháng Giêng với canh khổ qua, thịt kho tàu, giò chả và gỏi tôm thịt...
Ngoài thức ăn, mâm cúng Rằm tháng Giêng không thể thiếu các đồ lễ như: hương, hoa tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu…
Trong tâm thức của người Việt, ngày Rằm tháng Giêng cũng quan trọng không kém Tết Nguyên đán. Những giá trị tinh thần, nhân văn mà ngày Rằm tháng Giêng mang lại sẽ trở thành hành trang để mỗi người tự tin bước sang một năm mới với tâm thế lạc quan, tin tưởng vào những điều tốt đẹp nhất.
| Một số lưu ý vào ngày Rằm tháng Giêng (hay Tết Nguyên tiêu): Trong ngày này, bạn nên làm việc thiện để tìm thấy sự bình yên trong tâm hồn. Khi đó bạn sẽ cảm thấy cuộc sống nhẹ nhàng và ý nghĩa hơn. Làm việc thiện không nhất thiết phải là việc gì to tát, bạn có thể quyên góp tiền, thăm hỏi những người gặp khó khăn hoặc đơn giản là giúp đỡ những người xung quanh. Vào ngày Rằm tháng Giêng, người dân thường phóng sinh cá chép, cá cảnh, chim trời,… Bạn nên chọn nơi vắng vẻ, không có thợ săn để đảm bảo những con vật này có thể sống khi phóng sinh. Đặc biệt, dâng lễ là một nghi thức rất quan trọng, vì vậy bạn cũng cần phải lưu ý khi dâng lễ. Khi dâng lễ nên ăn mặc gọn gàng, chỉnh tề để thể hiện sự thành kính, không được ăn mặc luộm thuộm, phản cảm, quần đùi áo cộc. Song song với việc thắp hương ở nhà, chúng ta có thể tìm đến những nơi linh thiêng, bình an như đền, chùa,… để tìm điểm tựa trong tâm hồn và gửi gắm những mong ước cho một năm mới suôn sẻ, làm ăn phát đạt, dồi dào sức khỏe. |
Thích
(CLO) Sáng ngày 5/4, tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, Hội thảo quốc tế về “Hoàn thiện thể chế nhằm hiện thực hóa nguyên tắc “Lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ” trong lĩnh vực đầu tư” đã khai mạc.
(CLO) Ngày 5/4, theo Sở Tài chính Hải Dương, tỉnh này đã tạm dừng chi 113,3 tỷ đồng mua sắm tài sản, trang thiết bị làm việc, nhằm tiết kiệm, chống lãng phí trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính,
(CLO) Bằng những kinh nghiệm nhiều năm "tác chiến", những cơ duyên được học hỏi từ các chuyên gia trên thế giới cùng thực tiễn đào tạo các phóng viên ảnh, nhà báo Nguyễn Tiến Anh Tuấn - Phó Ban Thư ký toà soạn, Trưởng khối nội dung Media - Báo Dân trí- đã đưa ra nhiều quan điểm, nhiều câu chuyện thực tế hữu ích xung quanh chủ đề này trong bài viết gửi báo Nhà báo và Công luận.
(CLO) Nga đặt mục tiêu giữ vững vị trí thứ hai thế giới về khai thác vàng, với sản lượng từng đạt 332 tấn năm 2021.
(CLO) Năm 2025, Bộ Xây dựng đã bố trí 69,187 tỉ đồng trong kế hoạch bảo trì hệ thống Quốc lộ năm 2025 cho tuyến Quốc lộ 3C để thực hiện việc duy tu, bảo dưỡng để bảo đảm an toàn giao thông trên tuyến.
(CLO) Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp thuế nhập khẩu trên diện rộng, thị trường chứng khoán toàn cầu đã lao dốc trong hai ngày liên tiếp.
(CLO) UBND thành phố Hà Nội vừa cho phép Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển Ngôi sao Châu Á chuyển mục đích sử dụng 4.932m2 đất tại xã Tân Lập, huyện Đan Phượng để thực hiện dự án Khu nhà ở xã hội Tân Lập.
(CLO) Với quỹ đất phụ cận 18.450 ha dọc tuyến Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, Hà Nội tìm hướng khai thác hiệu quả 8.725,5 ha tiềm năng. Các chuyên gia nhấn mạnh, việc này cần đảm bảo lợi ích kinh tế tối ưu, tuân thủ pháp lý, không tổn hại môi trường và đời sống dân cư, đồng thời đòi hỏi quản lý nguồn thu minh bạch, giám sát chặt chẽ để tránh thất thoát.
(CLO) Sáng ngày 5/4, tại Trung tâm Phát triển và quảng bá sách văn học Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, đã diễn ra buổi lễ ra mắt trang trọng các tác phẩm mới, đánh dấu những đóng góp đầy tâm huyết cho văn đàn Việt Nam của hai tác giả Thuận Hữu và Phan Đức Nhạn.
(CLO) Ngày cuối tuần, rất đông người dân được các cán bộ, chiến sĩ Công an TP HCM hỗ trợ làm căn cước, tài khoản định danh điện tử tại nhà ga Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên). Mọi công tác diễn ra nhanh chóng, chỉ mất khoảng 5-7 phút.
(CLO) CTCP Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành (TTF) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024 với lợi nhuận sau thuế chỉ còn hơn 6 tỷ đồng, giảm tới 51% so với báo cáo tự lập. Dù không còn lỗ như năm 2023, doanh nghiệp vẫn đối mặt với khoản lỗ lũy kế khổng lồ hơn 3.240 tỷ đồng.
(CLO) Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục đề cập đến thâm hụt thương mại hàng hóa, nhưng lại bỏ qua thặng dư khổng lồ từ ngành dịch vụ - gồm doanh thu từ phim ảnh, Google, Amazon hay Facebook - nơi Mỹ đang thắng đậm trên toàn cầu.
(CLO) Bộ Quốc phòng Mỹ đã xác nhận việc sa thải Tướng Không quân bốn sao Timothy Haugh, Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) và Chỉ huy Bộ Tư lệnh Không gian mạng Hoa Kỳ.
(CLO) GM từng bán dữ liệu lái xe cho hãng bảo hiểm, hé lộ nguy cơ quyền riêng tư bị xâm phạm ngay từ vô lăng.
(CLO) Cổ phiếu công nghệ lao dốc mạnh vào thứ Năm, trong đó Apple dẫn đầu khi chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng sau thông báo thuế quan đối ứng từ Tổng thống Donald Trump một ngày trước đó.
(CLO) Sở Xây dựng Hà Nội sẽ tổ chức lại giao thông để phục vụ phá dỡ tòa nhà Hàm cá mập và đảm bảo trật tự, chống ùn tắc tại khu vực quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục trong thời gian từ ngày 7 - 30/4.
(CLO) Sáng ngày 5/4, tại Trung tâm Phát triển và quảng bá sách văn học Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, đã diễn ra buổi lễ ra mắt trang trọng các tác phẩm mới, đánh dấu những đóng góp đầy tâm huyết cho văn đàn Việt Nam của hai tác giả Thuận Hữu và Phan Đức Nhạn.
(CLO) Không phải một phiên tòa, cũng không chỉ là một cú ngã. Đó là khoảnh khắc một biểu tượng cộng đồng từng rực sáng đã tắt lịm, để lại một khoảng trống trong niềm tin và một bài học đáng giá cho cả một thế hệ KOL đang rực lửa danh vọng.
(CLO) Ngày 4/4 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội thảo lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo Nghị định quy định về khuyến khích phát triển văn học Việt Nam.
(CLO) Đối thoại “Âm sắc” giữa nhạc sĩ Quốc Trung và hoạ sĩ Trịnh Tuân thuộc khuôn khổ triển lãm sơn mài “Như những lớp phù sa”.
(CLO) Festival Phở năm 2025 nhằm quảng bá hình ảnh Phở Hà Nội được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
(CLO) Một số hoạt động trong khuôn khổ Giỗ Tổ Hùng Vương sẽ tạm hoãn vào 2 ngày quốc tang nguyên Chủ tịch nước Lào Khamtay Siphandone.
(CLO) Toạ lạc tại phố Hàng Mắm (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), một quán cà phê tên Hidden Gem Coffee với không gian ấn tượng khi đồ vật bên trong đa phần là đồ cũ được tái chế, thu hút nhiều các bạn trẻ và du khách quốc tế tới tham quan, thưởng thức đồ uống. Đặc biệt, nơi đây còn được ví như "ốc đảo biệt lập giữa thủ đô".
(CLO) Logo có gam màu đỏ làm chủ đạo thể hiện nhiệt huyết cách mạng, lòng dũng cảm, kiên cường, tinh thần đoàn kết; màu xanh dương thể hiện cho hòa bình, hạnh phúc…
(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 75 năm Ngày sinh nhà văn Nguyễn Huy Thiệp (1950-2025), sáng 4/4 tại Hà Nội, không gian nghệ thuật mang tên ông (do gia đình vận hành) cùng Gallery 39 phối hợp tổ chức triển lãm mang tên “Gốm Thiệp”, nhằm giới thiệu đến công chúng Thủ đô hơn 200 tác phẩm tranh trên gốm, lấy cảm hứng từ con người và văn chương Nguyễn Huy Thiệp.
(CLO) Ngày 3/4 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) tổ chức Hội thảo quốc tế "Đẩy mạnh hội nhập quốc tế về văn hóa trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", nhằm xin ý kiến chuyên gia về Đề án "Quốc tế hóa văn hóa Việt Nam và Việt Nam hóa văn hóa quốc tế".
