Vào tháng 2 vừa qua, hàng nghìn người đã được thả ra từ các trung tâm lừa đảo hoạt động bất hợp pháp dọc biên giới Myanmar và Thái Lan. Những người này nằm trong số khoảng 7.000 người được giải thoát khỏi các tổ hợp gian lận do băng nhóm tội phạm điều hành, nơi nhiều người tự nguyện hoặc bị ép phải làm việc cho tổ chức lừa đảo.

Ngành công nghiệp lừa đảo này đã hoạt động mạnh mẽ trong nhiều năm, đặc biệt dọc biên giới miền núi Myanmar, thu về hàng tỷ USD mỗi năm thông qua các vụ lừa đảo trực tuyến và rửa tiền. Chính quyền Trung Quốc và Thái Lan đã chính thức phát động một chiến dịch trấn áp vào tháng 2, nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng ngành công nghiệp này sẽ chỉ ngày càng phát triển mạnh mẽ.

"Hàng tỷ đô la đang được đầu tư vào những loại hình kinh doanh này", Kannavee Suebsang, nhà lập pháp Thái Lan, cho biết. "Họ (các tổ chức lừa đảo) sẽ không dừng lại".

Theo ước tính, hơn 100.000 người hiện vẫn mắc kẹt trong các trung tâm lừa đảo, và hàng tỷ USD vẫn tiếp tục được đầu tư vào các hoạt động bất hợp pháp này. Các nhóm tội phạm nhanh chóng thích ứng với công nghệ mới, sử dụng tiền điện tử và trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao hiệu quả và tốc độ của các vụ lừa đảo.

Một trong những tổ hợp lớn nhất nằm ở Myawaddy, khu vực biên giới Myanmar, nơi các tổ chức tội phạm điều hành các trung tâm lừa đảo như KK Park. Nơi đây được bảo vệ nghiêm ngặt, với các tòa nhà cao tầng và tháp viễn thông.

Bề ngoài nhìn như một khu thương mại hợp pháp, nhưng bên trong là một cảnh tượng khác biệt: hàng chục người bị nhốt, ép buộc làm việc 17 giờ mỗi ngày, thường xuyên bị hành hạ nếu không đạt chỉ tiêu.

Đặc biệt, các nhóm tội phạm ngày càng sử dụng công nghệ deepfake để tạo ra nhân vật giả mạo nhằm lừa đảo người dân. Các tổ chức này đã trở nên tinh vi hơn, có khả năng triển khai phần mềm độc hại, tạo ra các vụ lừa đảo tinh vi và khéo léo hơn.

Các chuyên gia tội phạm tại Liên hợp quốc nhận định rằng mạng lừa đảo ở khu vực này đã phát triển thành một mối đe dọa tinh vi, có thể lan rộng ra nhiều khu vực khác, bao gồm châu Phi, Nam Á và các quốc gia Vịnh Ba Tư. Tình trạng tham nhũng và vô luật pháp ở Myanmar càng tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động bất hợp pháp này.

Các nhóm vũ trang kiểm soát Myawaddy, bao gồm Lực lượng Biên phòng Karen và Quân đội Nhân dân Karen Dân chủ (DKBA), đã đồng ý giúp đỡ trong việc giải cứu các nạn nhân khỏi các trung tâm lừa đảo sau khi chịu sức ép từ chính quyền Trung Quốc và Thái Lan. Tuy nhiên, các nhóm vũ trang này cũng bị cáo buộc tham gia vào các hoạt động lừa đảo và hưởng lợi từ chúng.

Bộ Thông tin Myanmar đã cam kết điều tra các vụ lừa đảo trực tuyến, nhưng các chuyên gia cho rằng để giải quyết tận gốc vấn đề này, cần có sự hợp tác toàn cầu. Dù các cuộc đàn áp hiện tại đã cứu một số nạn nhân, nhưng số lượng người bị mắc kẹt và tình trạng buôn người vẫn chưa giảm.

Câu chuyện của Chelsea, một phụ nữ có chồng bị bắt và buộc phải làm việc cho các tổ chức lừa đảo, phản ánh mức độ khủng khiếp của tình trạng. Cô cho biết chồng mình bị ép làm việc suốt ngày đêm và bị đe dọa nếu không tuân lệnh. Sau nhiều tháng chờ đợi, cuối cùng, cô nhận được tin tốt khi chồng mình được thả, song anh vẫn còn phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc trở về nhà.

Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu tình hình không được kiểm soát, ngành công nghiệp lừa đảo này sẽ tiếp tục mở rộng và trở thành một mối đe dọa toàn cầu.

Ngọc Ánh (theo CNN, Bangkok Post)