Không quy định giới hạn các vấn đề, nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường

Trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết: Việc ban hành Nghị quyết là cấp bách và cần thiết, nhằm kịp thời triển khai thi hành Nghị quyết số 71/2022/QH15 của Quốc hội. Trong đó, có giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn việc tổ chức kỳ họp bất thường và hình thức họp trực tuyến, kết hợp giữa họp trực tiếp và trực tuyến; hướng dẫn hồ sơ về người được giới thiệu, tự ứng cử vào các chức danh để Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn; thể lệ bỏ phiếu, mẫu phiếu biểu quyết, biên bản kiểm phiếu, biên bản kết quả biểu quyết bằng bỏ phiếu kín, biên bản niêm phong phiếu biểu quyết…

Về kỳ họp bất thường: Dự thảo Nghị quyết quy định chi tiết khoản 3 Điều 1 của Nội quy về kỳ họp bất thường theo hướng quy định cụ thể về cách thức xử lý yêu cầu tổ chức kỳ họp bất thường của các chủ thể có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Về tổ chức kỳ họp Quốc hội theo hình thức họp trực tuyến hoặc kết hợp giữa họp trực tiếp và họp trực tuyến: Dự thảo Nghị quyết (Điều 6) quy định, nguyên tắc tổ chức kỳ họp theo hình thức họp trực tuyến tại kỳ họp, trong đó quy định cụ thể hình thức họp trực tuyến được thực hiện qua hệ thống hội nghị truyền hình giữa điểm cầu chính tại Hà Nội và điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác. Ngoài ra, dự thảo Nghị quyết có một điều riêng quy định về điều kiện bảo đảm cho kỳ họp tổ chức theo hình thức trực tuyến.

Về hồ sơ nhân sự và thể lệ bỏ phiếu kín: Dự thảo Nghị quyết quy định cụ thể về hồ sơ nhân sự do cơ quan hoặc người có thẩm quyền giới thiệu để Quốc hội bầu, phê chuẩn các chức danh trong bộ máy nhà nước, tài liệu khác trong hồ sơ trình Quốc hội cho thôi làm nhiệm vụ đại biểu Quốc hội, bãi nhiệm đại biểu Quốc hội; miễn nhiệm, bãi nhiệm, phê chuẩn đề nghị miễn nhiệm, cách chức người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn…

Về hiệu lực thi hành: Để đảm bảo đồng bộ, đề nghị quy định Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 15/3/2023, cùng thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết số 71/2022/QH15 ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội.

Cũng tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đã trình bày Báo cáo ý kiến về dự thảo Nghị quyết hướng dẫn thi hành một số điều của Nội quy kỳ họp Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, dự thảo Nghị quyết đã được Ban soạn thảo chuẩn bị thận trọng, kỹ lưỡng, bám sát yêu cầu, nội dung các quy định có liên quan của Nội quy kỳ họp Quốc hội.

Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản thống nhất với tên gọi, phạm vi điều chỉnh và nội dung của dự thảo Nghị quyết; đồng thời, xin có thêm một số ý kiến cụ thể để hoàn chỉnh văn bản trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua.

Trong đó, về nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành dự thảo Nghị quyết không quy định giới hạn các vấn đề, nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường để bảo đảm phù hợp với quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Quốc hội và Nội quy kỳ họp Quốc hội. Theo đó, “trong trường hợp Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hoặc ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Quốc hội yêu cầu thì Quốc hội họp bất thường để thảo luận và quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn, trừ nội dung định kỳ trình Quốc hội theo quy định của pháp luật”; đồng thời, tạo sự linh hoạt, chủ động cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong công tác chỉ đạo, điều hành.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị cần hướng dẫn cụ thể hơn về tiêu chí xác định nội dung trình Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp bất thường để phù hợp với mục đích, yêu cầu tổ chức kỳ họp bất thường là chỉ xử lý những vấn đề lớn, quan trọng, cấp bách và thời gian tổ chức kỳ họp bất thường thường rất ngắn.

Quy định mở rộng người được mời tham dự, dự thính

Liên quan đến người được mời tham dự, dự thính tại kỳ họp Quốc hội tổ chức theo hình thức họp trực tuyến (Điều 8), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành với quy định của dự thảo Nghị quyết về người được mời tham dự, dự thính tại kỳ họp Quốc hội được tổ chức theo hình thức họp trực tuyến và cho rằng, việc mở rộng quy định cho phép “Đại diện một số cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan báo chí của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có thể được mời dự thính các phiên họp công khai của Quốc hội tại điểm cầu ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đó” như tại khoản 2 Điều 8 là phù hợp với thực tiễn thực hiện thời gian qua và với quy định tại khoản 4 Điều 5 của Nội quy kỳ họp Quốc hội.

Về hồ sơ trình Quốc hội quyết định về nhân sự (Điều 11), Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị nghiên cứu bổ sung hướng dẫn cụ thể về hồ sơ đối với người ứng cử do đại biểu Quốc hội giới thiệu thêm hoặc tự ứng cử vào các chức danh để Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn quy định tại khoản 2 Điều 30 của Nội quy kỳ họp Quốc hội.

Đề cập về thể lệ bỏ phiếu kín và mẫu phiếu biểu quyết về nhân sự (Điều 12), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, việc chỉ quy định 2 trường hợp biểu quyết “Tán thành” và “Không tán thành” như trong dự thảo Nghị quyết là thống nhất với Quy chế bầu cử trong Đảng và phù hợp với thực tiễn thực hiện biểu quyết về nhân sự tại Quốc hội.

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, vào ngày 15/3, Nghị quyết số 71/2022 của Quốc hội ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội sẽ chính thức hiệu lực. Vì vậy, việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết hướng dẫn thi hành một số điều của Nội quy kỳ họp Quốc hội không thể chậm trễ hơn.

Sau khi thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết thông qua nghị quyết với 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành. Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Thường trực Ủy ban Pháp luật chủ trì rà soát, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo nghị quyết trên, gửi lại xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội bằng văn bản để đảm bảo chặt chẽ, thống nhất và trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.