6 tháng đầu năm 2023, Việt Nam đón gần 70 triệu lượt khách, trong đó có 5,6 triệu lượt khách quốc tế và gần 64 triệu lượt khách nội địa. Tổng thu từ du lịch ước đạt 343.100 tỷ đồng, tăng 1,45% so cùng kỳ 2019 là 338.200 tỷ đồng. Những thông tin này cho thấy, ngành du lịch phục hồi rất mạnh mẽ, thậm chí tổng thu còn vượt năm 2019, là thời điểm du lịch làm ăn phát đạt trước dịch COVID-19. Ngành du lịch Việt Nam cạnh tranh với các nước trong khu vực rất gay gắt, vượt lên được các nước đòi hỏi nỗ lực rất lớn.

Tháo điểm nghẽn visa, cơ hội vàng để bứt phá

Được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn, du lịch nước nhà thời gian qua đã nhận nhiều sự quan tâm của Chính phủ. Nghị quyết số 82/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững vừa ban hành ngày 18/5, thì tới 24/6 Quốc hội đồng ý kéo dài thời hạn thị thực (visa) điện tử từ 30 ngày lên 90 ngày cho khách quốc tế đến Việt Nam, với giá trị nhập cảnh nhiều lần; nâng thời hạn tạm trú tại cửa khẩu cho người nhập cảnh theo diện đơn phương miễn thị thực từ 15 ngày lên 45 ngày…

Đặt mục tiêu đón 8 triệu khách quốc tế trong năm 2023, tuy nhiên chỉ trong 6 tháng đầu năm du lịch Việt Nam đã đi được gần 3/4 chặng đường. Với việc nới lỏng trong chính sách visa (sẽ có hiệu lực từ ngày 15/8), cánh cửa du lịch Việt đang rộng mở, hứa hẹn một mùa vàng bội thu. Dự báo của các công ty lữ hành, sau những tháng cao điểm của mùa du lịch hè, từ tháng 8 năm nay cho đến tháng 4 năm sau sẽ là thời điểm “vàng” đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam.

Sau một thời gian “đóng băng” rồi phục hồi, có thể thấy, chưa khi nào du lịch Việt Nam lại “rộn ràng” như thời điểm hiện tại. Nhằm đón đầu dòng khách quốc tế, mới đây hàng loạt các sự kiện quảng bá du lịch tại các địa phương đã được triển khai như du lịch xanh, du lịch biển đảo, du lịch golf, du lịch nghỉ dưỡng… với nhiều chương trình, sản phẩm du lịch nổi bật.

Có thể kể đến như chương trình “Hồ và suối đẹp” tại Bình Thuận; các hoạt động ngoài trời hấp dẫn tại TP.HCM; tham quan bằng du thuyền ở Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh); du lịch xanh ở cao nguyên Mộc Châu (Sơn La); vẻ đẹp độc đáo của Bàu Trắng (Bình Thuận); Gia Lai - Hòn ngọc của Tây Nguyên...

Không những mang đến cho du khách quốc tế trải nghiệm mới hấp dẫn, ngành “công nghiệp không khói” của Việt Nam còn liên tiếp “ghi điểm” với hàng loạt những đánh giá “có cánh” của các tạp chí du lịch uy tín quốc tế. Đơn cử như, chuyên trang du lịch The Travel của Canada xếp Việt Nam đứng thứ 7 trong 10 quốc gia lý tưởng hàng đầu có giá cả phải chăng để làm việc từ xa trên toàn thế giới; Tạp chí du lịch Wanderlust của Anh đã đưa 3 di sản của Việt Nam là Vịnh Hạ Long, Phố cổ Hội An và Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng vào Top các Di sản ấn tượng nhất Đông Nam Á - tuyến đường sắt Thống Nhất (đường sắt Bắc Nam) dẫn đầu danh sách 9 hành trình du lịch bằng tàu ngoạn mục nhất thế giới do chuyên trang du lịch quốc tế nổi tiếng Lonely Planet bình chọn... Đặc biệt, mới đây công cụ tìm kiếm du lịch Explore Worldwide (Anh) cũng đưa ra phân tích dữ liệu tăng trưởng từ Google, thống kê những điểm đến thịnh hành nhất cho khách đi du lịch một mình và Hà Nội đứng đầu danh sách này, bên cạnh TP.HCM xếp vị trí thứ 6.

Ông Hoàng Nhân Chính - Trưởng Ban Thư ký Hội đồng Tư vấn du lịch Việt Nam nhận định, việc Quốc hội thông qua những chính sách thuận lợi hơn về thị thực, nhiều khả năng là ngành du lịch Việt Nam sẽ đón được khoảng 12 triệu lượt khách quốc tế, tức gấp rưỡi so với kế hoạch đã đặt ra trong năm nay. Khi áp dụng chính sách miễn thị thực có thể thu hút được thêm từ 5 - 25% số lượng khách du lịch quốc tế đến trong năm.

Thời cơ “vàng” mở thị trường khách

Lãnh đạo Cục Du lịch đánh giá chưa bao giờ, cái tên Việt Nam đến gần với du khách thế giới như bây giờ. Gần như tuần nào chúng ta cũng có 1 điểm đến, 1 khách sạn, 1 công trình, 1 doanh nghiệp hoặc 1 món ăn nằm trong top đầu các danh sách tầm châu lục và thế giới, do các hãng thông tấn uy tín quốc tế bình chọn. Chúng ta đang là điểm đến được 2 thị trường lớn nhất thế giới là Ấn Độ và Trung Quốc ưa chuộng. Người dân các nước thị trường xa như châu Âu, Mỹ sau khi đến Việt Nam đều giữ được ấn tượng tốt và bỏ phiếu cho chúng ta trong các cuộc bình chọn. 

“Chính sách visa đã được mở, đây là cú hích rất mạnh đối với ngành du lịch khi mùa cao điểm du lịch quốc tế cuối năm sắp đến. Mục tiêu đón 8 triệu khách trong năm nay hoàn toàn có khả năng vượt nhờ vào động lực tăng trưởng ở mùa cao điểm khách quốc tế và những chính sách thuận lợi mới được thông qua. Chúng tôi kỳ vọng cùng với các quy định xuất nhập cảnh, danh sách các nước được miễn thị thực cũng sẽ sớm được mở rộng. Ngành du lịch giai đoạn tới sẽ tiếp tục tăng cường liên kết, xây dựng các chương trình quảng bá, hình thành thêm nhiều sản phẩm độc đáo, hấp dẫn. Du lịch Việt Nam giai đoạn tới chắc chắn sẽ bật dậy rất nhanh”, lãnh đạo Cục Du lịch tự tin khẳng định.

Được ví như 1 trong 2 cánh của chiếc máy bay, ngành hàng không cũng háo hức không kém khi du lịch tháo được nút thắt visa để cùng cất cánh. Đại diện Hãng hàng không Vietravel Airlines đánh giá Việt Nam đang đứng trước thời cơ vàng để mở rộng thị trường khách với đối tượng đa dạng. Mới đây, danh sách Michelin Hà Nội và TP.HCM đã được công bố, đánh dấu mốc lịch sử Việt Nam chính thức sở hữu cuốn “kinh thánh” của ẩm thực tinh hoa thế giới. Nhiều khách nước ngoài sẽ biết đến Việt Nam, muốn đến Việt Nam, không còn chỉ vì thiên nhiên, văn hóa mà còn để trải nghiệm nền ẩm thực đã được ghi danh vào tinh hoa ẩm thực thế giới. 

“Việc nới gia hạn thị thực, tăng thời gian lưu trú của du khách là bước chuyển đổi rất lớn thể hiện quyết tâm thực hiện chủ trương đột phá du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn theo Nghị quyết của Bộ Chính trị. Trên đà này, nếu danh sách các nước được miễn visa nhanh chóng mở rộng thì sẽ tạo thêm cơ hội rất lớn thúc đẩy khách quốc tế đến Việt Nam ngay từ quý 3 năm nay. Càng nhiều khách quốc tế tới Việt Nam, du lịch càng sớm phục hồi toàn diện thì hàng không càng phát triển” - đại diện Vietravel Airlines nhấn mạnh.

Giới chuyên gia nhận định, với những tín hiệu tích cực hiện nay, mục tiêu đón 8 triệu lượt khách quốc tế hoàn toàn trong tầm tay, thậm chí có thể vượt. Tuy nhiên, bên cạnh những kỳ vọng, du lịch Việt Nam cũng đối diện với không ít rào cản, thách thức. Bởi các chính sách visa không phải là điều kiện cốt lõi, mà chỉ là một trong những yếu tố thu hút du khách. Để thu hút khách du lịch quốc tế và giữ chân du khách lưu trú dài ngày tại Việt Nam, đồng thời kích thích họ chi tiêu nhiều hơn, điều quan trọng vẫn là nâng cao chất lượng điểm đến, dịch vụ, hạ tầng…

CEO Lux Group Phạm Hà nhận định, ngoài việc nới lỏng chính sách visa của Việt Nam, cũng cần cải thiện hình ảnh thương hiệu du lịch quốc gia và tạo mới thông điệp rõ ràng cho từng thị trường mục tiêu và từng phân khúc. Điều này đòi hỏi sự chuyên môn và chuyên nghiệp, với các đội ngũ chuyên trách và năng lực giao tiếp trong ngôn ngữ của khách hàng, đồng thời đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực.

Còn theo Viện trưởng Phát triển du lịch châu Á Phạm Hải Quỳnh, chúng ta đã có những cơ chế mở cho việc đón khách và thực hiện mục tiêu nhưng cần phải triển khai mở rộng hơn nữa trong vấn đề tạo điều kiện cho khách đến Việt Nam một cách đơn giản nhất. Khi khách đã tới Việt Nam mà vẫn gặp phải nhiều thủ tục khai báo, mất nhiều quy trình gây phiền hà thì du khách sẽ nản. Ông Quỳnh cũng cho rằng, các nước khác tạo điều kiện tốt nhất để khách du lịch mang tiền đến chi tiêu, mang tiền đến đầu tư thì chúng ta hiện tại lại mới chỉ “mở hé cửa”.

“Tôi nghĩ rằng cần đồng bộ giữa các bộ, ban, ngành để có một tiếng nói chung vừa đảm bảo an ninh nhưng thu hút khách tốt nhất. Tạo điều kiện tốt nhất để thu hút du khách và đơn giản hóa mọi vấn đề kiểm soát để tăng hiệu quả khách đến cũng như đạt được mục tiêu đề ra” - ông Quỳnh nói.

Thực tế cho thấy, du lịch Việt Nam trong năm 2023 hoàn toàn có khả năng hoàn thành mục đón được 8 triệu, thậm chí là 10 triệu đến 12 triệu khách quốc tế. Nhưng để du lịch Việt Nam xứng đáng là điểm đến hàng đầu Đông Nam Á, ngành du lịch vẫn cần phải tiếp tục làm mới mình.

Du lịch Việt phải biết kể câu chuyện của mình

Bước vào chặng đường bứt tốc phục hồi, kinh tế xanh được Chính phủ, Quốc hội hậu thuẫn khi ban hành các Nghị quyết, chính sách cởi mở. Các địa phương “hot” đã nhanh chóng tìm cho mình lối đi riêng. Điển hình như Đà Nẵng, tiếp nối Lễ hội pháo hoa quốc tế 2023, địa phương công bố Lễ hội tận hưởng mùa hè 2023 - “Wow Đà Nẵng” với nhiều hoạt động mới lạ và ấn tượng.

Mới đây, Khánh Hòa tổ chức sự kiện Festival biển 2023 với hơn 60 hoạt động, sự kiện văn hóa - nghệ thuật nhằm quảng bá du lịch. Độc đáo nhất là phần trình diễn ánh sáng kết hợp 1.653 drone (phương tiện bay không người lái) trong đêm khai mạc, giúp du khách hiểu hơn về Nha Trang - Khánh Hòa qua ngôn ngữ ánh sáng. Tháng 6 vừa qua, Thừa Thiên - Huế tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 30 năm Quần thể Di tích Cố đô Huế và 20 năm Nhã nhạc - Âm nhạc Cung đình Việt Nam được UNESCO vinh danh là Di sản thế giới, thu hút sự quan tâm của người dân trong nước và khách quốc tế.

Hà Nội chọn con đường phát triển du lịch bằng mục tiêu trở thành “Thành phố sự kiện”. Cách làm này giúp cả cộng đồng doanh nghiệp và cộng đồng dân cư đều được hưởng lợi. Với doanh nghiệp quy mô lớn và năng lực cao có thể “bao sân” cho toàn bộ sự kiện, còn các doanh nghiệp nhỏ, lẻ có thể cung cấp dịch vụ từng phần như vận chuyển, khách sạn, ăn uống, hội họp, tham quan...

Năm 2022, việc Thủ đô được World Travel Awards (WTA) bình chọn là Điểm đến du lịch thành phố hàng đầu thế giới năm 2022 (World’s Leading City Break Destination 2022) đã giúp trái tim của cả nước dần trở thành điểm đến hấp dẫn, an toàn, thân thiện của du khách trong và ngoài nước.

Nhằm quảng bá hình ảnh điểm đến “An toàn-Thân thiện - Chất lượng - Hấp dẫn” tới khách du lịch, từ tháng 3/2023, Sở Du lịch Hà Nội phối hợp các đơn vị liên quan tổ chức chương trình “Du lịch Hà Nội chào 2023 - Get on Hà Nội 2023” với chủ đề “Hà Nội - Đến để yêu” khởi động chuỗi 50 sự kiện sẽ kéo dài suốt năm.

Song, làm thế nào để “Thành phố sự kiện” Hà Nội thực sự chất lượng, trở thành điểm đến của thế giới lại cần có chiến lược, kế hoạch cụ thể, rõ ràng. Với một không gian lớn, không ngừng được mở rộng như thời gian qua, Hà Nội cần phải được quy hoạch không gian - thời gian, cách vận hành, quản lý các lễ hội, sự kiện hợp lý.

Nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng việc cùng lúc tổ chức nhiều lễ hội cũng là bất lợi. Theo ông, Hà Nội hiện có không gian lớn, có cả văn hóa xứ Đoài sáp nhập thì khối lượng công việc rất lớn. Do đó cần người có chuyên môn tham gia vào quy hoạch và vận hành, quản lý hợp lý. Muốn trở thành điểm dừng chân của các sự kiện quy mô lớn trong nước và quốc tế, du lịch Thủ đô cũng cần sẵn sàng một hệ sinh thái các sản phẩm đồng hành cho du khách trải nghiệm.

Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang cho biết Du lịch Thủ đô xác định tập trung cho một số nhóm sản phẩm tạo điểm nhấn riêng biệt, trong đó tiếp tục ưu tiên phát triển và làm mới các sản phẩm du lịch văn hóa, ưu tiên phát triển các dịch vụ gia tăng trải nghiệm như tuyến du lịch đường sông kết nối các điểm đến làng nghề, di tích văn hóa; mở rộng tuyến xe buýt 2 tầng kết nối khu vực nội thành với các điểm đến khu vực ngoại thành.

Theo kế hoạch, Sở Du lịch Hà Nội sẽ thúc đẩy phát triển du lịch golf kết hợp du lịch MICE, bằng cách phối hợp với Hiệp hội Du lịch golf, các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch xây dựng và phát triển 1-2 sản phẩm tour, tuyến du lịch golf hoàn chỉnh, chuyên nghiệp, giá cả cạnh tranh; phát triển các sản phẩm du lịch thể thao gắn với các giá trị tài nguyên tự nhiên như: du lịch leo núi, đạp xe đạp tại khu vực Sóc Sơn, Ba Vì; sản phẩm du lịch thể thao mạo hiểm đu dây (Zipline), bay khinh khí cầu hay bắn cung tại Long Biên, Ba Vì, Sóc Sơn…

Mỗi địa phương đều có sáng kiến, sáng tạo, tổ chức được nhiều sự kiện, đưa ra được nhiều sản phẩm du lịch độc đáo, thì mới có được sự bừng sáng một hình ảnh Việt Nam hấp dẫn trên bản đồ du lịch thế giới.

Khánh An