Mặc dù nỗ lực toàn cầu nhằm loại bỏ dần sản xuất điện bằng than, Mỹ và các cường quốc châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ vẫn vắng mặt trong danh sách các quốc gia tham gia cam kết chính tại COP26.

Indonesia, Việt Nam, Hàn Quốc và Singapore nằm trong số 23 quốc gia tham gia nỗ lực với cam kết đầu tiên trong việc chuyển đổi khỏi than đá. Nhưng 4 trong số những nước tiêu thụ than lớn nhất thế giới thì không, khiến hiệu quả của khuôn khổ này bị nghi ngờ.

Trong nhóm 7 quốc gia công nghiệp phát triển, Anh, Pháp, Ý, Canada và hiện nay là Đức đều đặt mục tiêu chấm dứt sử dụng than vào năm 2030. Hiện cả Đức và Mỹ đều dựa vào than để cung cấp ít nhất 1/5 lượng điện của họ.

Nhật Bản, quốc gia sử dụng khoảng 30% điện năng từ than đá, có kế hoạch cắt giảm mức này xuống dưới 20% vào năm tài chính 2030, nhưng không có thời hạn để giảm hoàn toàn. Tiến độ vẫn còn chậm trong việc triển khai năng lượng tái tạo và khởi động lại các lò phản ứng hạt nhân đã bị gián đoạn sau thảm họa Fukushima Daiichi tháng 3 năm 2011.

Đưa Trung Quốc và Ấn Độ tham gia vào liên minh chống lại than đá sẽ là yếu tố quan trọng cho sự thành công của hội nghị thượng đỉnh khí hậu. Theo Global Energy Monitor, chỉ riêng Trung Quốc đã chiếm hơn một nửa công suất phát điện chạy bằng than khoảng 2.068 gigawatt trên thế giới.

Trong phát biểu cho hội nghị thượng đỉnh về khí hậu, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người không trực tiếp tham dự, nói rằng các quốc gia phát triển 'nên hỗ trợ để giúp các nước đang phát triển làm tốt hơn'.

Vào tháng 9, ông Tập đã cam kết chấm dứt xây dựng các nhà máy nhiệt điện than ở nước ngoài, nhưng nước này vẫn có nhiều kế hoạch xây dựng các cơ sở mới trong nước để phục vụ tăng trưởng kinh tế. Liệu quốc gia này có chuyển đổi hoàn toàn khỏi than đá hay không vẫn chưa rõ ràng.

Mai Vân (theo Nikkei)