Chuyến thăm của ông Pompeo tới Indonesia - chưa đầy một tuần trước cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ, là một phần của chuyến công du tới 5 năm châu Á.

Chuyến thăm của ông đến New Delhi hôm thứ Ba đã mang lại một thỏa thuận quân sự quan trọng về trao đổi thông tin tình báo không gian địa lý quan trọng. Và ở Male, ông hứa sẽ mở đại sứ quán Mỹ đầu tiên ở Maldives kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1966. Món quà của Pompeo cho Jakarta là một lời hứa về mối quan hệ kinh tế bền chặt hơn.

"Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Retno Marsudi và tôi chia sẻ tầm quan trọng của các giá trị được chia sẻ ở trung tâm của mối quan hệ của chúng ta và ở trung tâm của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và mở, và điều này bắt đầu từ mối quan hệ kinh tế của chúng ta", Pompeo nói trong một cuộc họp báo chung với người đồng cấp Indonesia.

Ngoại trưởng Mỹ nói thêm rằng cả hai quốc gia "nên hoạt động thương mại nhiều hơn với nhau, nên có nhiều đầu tư từ Hoa Kỳ vào đây hơn" và rằng ông ấy sẽ "làm hết sức mình để thực hiện điều đó".

Bất chấp các cuộc đối đầu trên biển, Jakarta có mối quan hệ ngoại giao và kinh tế hiệu quả với Trung Quốc.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã rót vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trị giá 3,5 tỷ USD vào Indonesia trong 9 tháng đầu năm nay, nguồn vốn cao thứ hai sau Singapore, và các công ty Trung Quốc tham gia vào các lĩnh vực chiến lược quan trọng như chế biến niken. Bắc Kinh cũng đã hứa cung cấp cho Indonesia hơn 30 triệu liều vắc xin COVID-19.

Mặt khác, Hoa Kỳ chỉ đóng góp 480 triệu USD vốn FDI từ tháng 1 đến tháng 9, nguồn lớn thứ 8.

Về Biển Đông, ông Pompeo cho biết Indonesia đang "làm gương với hành động kiên quyết để bảo vệ chủ quyền hàng hải của mình" xung quanh quần đảo Natuna, một quần đảo nhỏ nằm ở vị trí biệt lập trên Biển Đông. Yêu sách lãnh thổ của Indonesia ở vùng nước không trực tiếp xung đột với Trung Quốc, nhưng vùng đặc quyền kinh tế xung quanh quần đảo Natuna của Indonesia chồng lấn với "đường chín đoạn" của Bắc Kinh.

Ngoại trưởng Mỹ gọi tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông là "trái pháp luật" và nói thêm rằng Hoa Kỳ sẽ tìm cách hợp tác "theo những cách mới" để bảo vệ khu vực hải quân quan trọng về mặt chiến lược.

Ngoại trưởng Marsudi, người đồng cấp với cam kết trung lập trong chính sách đối ngoại của Indonesia, đã không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng nói rằng Biển Đông "nên được duy trì như một vùng biển hòa bình và ổn định".

Bà cũng kêu gọi các doanh nghiệp Mỹ "đầu tư nhiều hơn vào Indonesia, bao gồm cả các dự án ở các đảo bên ngoài của Indonesia, chẳng hạn như ở quần đảo Natuna".

Hồi đầu năm, Tổng thống Indonesia Joko Widodo cũng đã kêu gọi Nhật Bản đầu tư nhiều hơn vào Natuna, khi ông gặp ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi.

Ông Pompeo gặp Tổng thống Widodo vào cuối ngày. Tổng thống Widodo "nói rằng để duy trì mối quan hệ đối tác này giữa Indonesia và Hoa Kỳ, cần có những nỗ lực nghiêm túc, hiểu biết lẫn nhau và nỗ lực hiện thực hóa hợp tác cụ thể, bao gồm cả hợp tác kinh tế", theo chia sẻ của ngoại trưởng Marsudi.