Chính quyền quân sự Myanmar đã vấp phải sự lên án rộng rãi ở nước ngoài vì đã lật đổ một chính phủ dân cử trong một cuộc đảo chính hơn một năm trước. Các đảng viên đối lập và các nhà hoạt động dân chủ sau đó thường xuyên bị đàn áp.

Kyaw Min Yu, một nhà hoạt động dân chủ kỳ cựu và Phyo Zeyar Thaw, một nhà lập pháp của đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD) cầm quyền trước đây, đã bị tòa án quân sự kết án tử hình vào tháng 1 vì tội phản quốc và khủng bố - theo một tuyên bố vào thời điểm đó.

Liên Hợp Quốc cho biết họ "vô cùng lo lắng" trước thông báo hôm thứ Sáu, với việc phát ngôn viên Stephane Dujarric mô tả là một sự vi phạm nhân quyền.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres kêu gọi bãi bỏ các cáo buộc "đối với những người bị bắt vì các cáo buộc liên quan đến việc thực hiện các quyền và tự do cơ bản của họ, đồng thời trả tự do ngay lập tức cho tất cả các tù nhân chính trị ở Myanmar", Dujarric cho hay.

Không rõ Kyaw Min Yu và Phyo Zeyar Thaw có phủ nhận cáo buộc chống lại họ hay không. Tuyên bố của quân đội Myanmar không đề cập đến lời bào chữa của họ. Một người phát ngôn của quân đội cho biết đơn kháng cáo của họ đối với các bản án đã bị bác bỏ. 

"Trước đây, những người bị kết án tử hình có thể kháng cáo và nếu không có quyết định, bản án tử hình của họ sẽ không được thi hành. Tại thời điểm này, kháng cáo đó đã bị bác bỏ nên bản án tử hình sẽ được thực hiện", người phát ngôn của chính phủ Zaw Min Tun nói. Ông không cho biết khi nào các vụ hành quyết sẽ diễn ra.

Các thẩm phán ở Myanmar có quyền tuyên án tử hình đối với những tội phạm nghiêm trọng bao gồm giết người, nhưng không ai bị tử hình trong nhiều thập kỷ.

Quân đội Myanmar lên nắm quyền sau khi cáo buộc về gian lận trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11 năm 2020 mà đảng NLD của bà Aung San Suu Kyi giành chiến thắng. 

Mai Vân (theo Reuters)