Tổng số tiết kiệm kinh phí, vốn nhà nước năm 2023 là 83 nghìn tỷ đồng

Chiều 20/5, trước Quốc hội, thừa Uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ, ông Hồ Đức Phớc - Bộ trưởng Bộ Tài chính đã báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) trong năm 2023.

Đến cuối năm 2023 quy mô nợ công/GDP ước khoảng 37%, nợ Chính phủ/GDP ước khoảng 34% và nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ/Thu NSNN khoảng 19%, trong phạm vi Quốc hội cho phép. Ước vay, trả nợ Chính phủ bảo lãnh năm 2023 trong hạn mức được duyệt, tổng dư nợ bảo lãnh đến ngày 31/12/2023 ước khoảng 279.719 tỷ đồng, tương đương khoảng 2,7% GDP, giảm 18.243 tỷ đồng so với năm 2022.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, năm 2023, thu ngân sách Nhà nước năm 2023 thực hiện đạt 1.754,1 nghìn tỷ đồng, tăng 133,4 nghìn tỷ đồng (tăng 8,2% so dự toán). Thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất gần 194 nghìn tỷ đồng.

Chi ngân sách Nhà nước năm 2023 ước đạt 2.109,9 nghìn tỷ đồng, bằng 101,6% dự toán, tăng gần 74 nghìn tỷ đồng.

Công tác điều hành chi ngân sách Nhà nước được thực hiện chủ động, chặt chẽ theo dự toán, đảm bảo đúng chính sách, chế độ, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, cắt giảm những nhiệm vụ chi chưa cần thiết, chậm triển khai. Tổng số tiết kiệm kinh phí, vốn nhà nước năm 2023 theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương là 83 nghìn tỷ đồng. 

Kiến nghị thu hồi 188,6 nghìn tỷ đồng và 166 ha đất sau thanh tra

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng cho biết, trong tổ chức bộ máy, quản lý, sử dụng lao động và thời gian lao động trong khu vực nhà nước, Chính phủ đã ban hành 27 Nghị định về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; các bộ, ngành đã giảm 17 tổng cục và tương đương; giảm 10 Cục và 144 Vụ/Ban thuộc tổng cục và thuộc bộ; giảm 108 phòng trong Vụ/Ban thuộc bộ, ngành; giảm 22 đơn vị sự nghiệp công lập.

Các địa phương giảm 13 sở và tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp tỉnh; 2.572 tổ chức phòng thuộc cơ quan chuyên môn UBND cấp tỉnh, cấp huyện. Tính đến hết năm 2023 đã giảm 7.867 đơn vị sự nghiệp công lập (năm 2023 giảm 236 đơn vị), còn 46.385 đơn vị sự nghiệp công lập. Số đối tượng tinh giản biên chế năm 2023 là 7.151 người. 

Đáng chú ý, về công tác thanh tra góp phần THTK, CLP, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, năm 2023, ngành Thanh tra đã triển khai 7.689 cuộc thanh tra hành chính và 193.774 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành (đã lồng ghép nội dung thanh tra THTK, CLP vào nội dung thanh tra trách nhiệm, thanh tra hành chính); phát hiện vi phạm về kinh tế 257,7 nghìn tỷ đồng, 616 ha đất; kiến nghị thu hồi 188,6 nghìn tỷ đồng và 166 ha đất.

Về nhiệm vụ, giải pháp THTK, CLP năm 2024, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ: Năm 2024 là năm thứ 4 thực hiện Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025 và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chương trình tổng thể về THTK, CLP của Chính phủ năm 2024, với 9 nhiệm vụ trọng tâm và 5 nhóm giải pháp để thực hiện.

Trong đó, đáng chú ý, sẽ đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra việc xây dựng và thực hiện Chương trình THTK, CLP; thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật trong các lĩnh vực theo Luật THTK, CLP và pháp luật chuyên ngành, trong đó tập trung lĩnh vực trọng điểm như đất đai, đầu tư công, xây dựng, tài chính công, tài nguyên, khoáng sản.

Thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về xử lý vi phạm đối với người đứng đầu cơ quan, đơn vị và các cá nhân để xảy ra lãng phí...

Tình hình nợ thuế có xu hướng tăng và ngày càng cao

Thẩm tra Kết quả THTK, CLP năm 2023, ông Lê Quang Mạnh - Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính - Ngân sách (TCNS) cho biết, Ủy ban TCNS cơ bản tán thành với Báo cáo của Chính phủ. Báo cáo đã thể hiện khái quát, toàn diện các nội dung theo quy định của Luật THTK, CLP; các phụ lục thống kê khá đầy đủ, chi tiết.

Đồng thời, nhận thức, trách nhiệm về THTK, CLP được cải thiện, công tác hoàn thiện thể chế, ban hành chương trình THTK, CLP tích cực, chủ động, thể hiện tính kế thừa và phát triển. 

Năm 2023, THTK, CLP trong sử dụng Ngân sách nhà nước, ưu tiên nguồn lực cho các nhiệm vụ đầu tư phát triển, kết cấu hạ tầng chiến lược, quan trọng quốc gia.

Cùng với đó, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong chấp hành pháp luật về tài chính, ngân sách; bội chi NSNN tiếp tục được kiểm soát. Nguyên tắc công khai, minh bạch và yêu cầu thực hiện tiết kiệm triệt để, chống lãng phí được quán triệt và thực hiện từ khâu lập dự toán đến phân bổ, quản lý, sử dụng NSNN. Kết quả tiết kiệm theo Báo cáo của Chính phủ là 83.087 tỷ đồng, cao hơn so với năm 2022 (đạt 53.887 tỷ đồng).

Ông Lê Quang Mạnh cũng cho biết, công tác điều hành của Chính phủ, công tác triển khai và sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của cơ quan quản lý thuế, UBND các cấp với cơ quan chức năng trong việc xử lý nợ đọng tiền thuế đã tiếp tục được cải thiện. Tuy nhiên, tình hình nợ thuế có xu hướng tăng và ngày càng cao, tác động bất lợi đến việc xử lý thu hồi nợ thuế, đến ngày 31/12/2023, số nợ thuế là 163.591 tỷ đồng, tăng 10,7% so với  31/12/2022.

Về xử lý các dự án không hiệu quả, lãng phí, Chủ nhiệm Uỷ ban TCNS cho biết, việc xử lý các dự án, cụm dự án theo Nghị quyết số 74/2022/QH15 chưa đạt yêu cầu. Mới có phương án xử lý đối với 17/51 dự án, cụm dự án sử dụng vốn đầu tư công và vốn nhà nước khác không hiệu quả hoặc lãng phí; 11/13 dự án, chuỗi dự án trọng điểm trong lĩnh vực điện, than, dầu khí chậm tiến độ; 14/19 dự án chậm triển khai, có khó khăn vướng mắc để đất đai hoang hóa, lãng phí; 501/880 dự án, công trình không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng.

Thời gian tới, Ủy ban TCNS đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo triển khai một số nhiệm vụ. Trong đó, cần tăng cường các biện pháp tổ chức thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW, Nghị quyết số 74/2022/QH15 và Chương trình THTK, CLP năm 2024; tập trung giải quyết kiến nghị của cử tri về siết chặt kỷ luật, kỷ cương, nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cấp uỷ, chính quyền, cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện các chủ trương của Đảng, pháp luật của nhà nước về THTK, CLP...