(NB&CL) NATO kỷ niệm 74 năm thành lập (4/4/1949-4/4/2023) với dấu ấn lịch sử khi đón nhận Phần Lan trở thành thành viên thứ 31. Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg nhận định việc kết nạp Phần Lan sẽ giúp NATO “mạnh mẽ và an toàn hơn”. Nhưng ở tuổi 74, sự đổi thay của NATO có lẽ không dừng lại ở đó.
Dấu mốc Phần Lan
Trong thông báo được đưa ra trước sự kiện Phần Lan chính thức gia nhập khối, đúng vào ngày kỷ niệm NATO tròn 74 năm thành lập, NATO nêu rõ: “Trong 74 năm qua, Liên minh vẫn kiên định với quyết tâm bảo vệ công dân của mình, bảo vệ từng tấc đất lãnh thổ của các thành viên và bảo vệ nền tự do và dân chủ. Ngày 4/4/2023 đặc biệt mang tính lịch sử, với việc Phần Lan trở thành thành viên thứ 31 của Liên minh”.
Cùng chung góc nhìn, Thủ tướng Anh Rishi Sunak trong bài viết trên Twitter cũng nhấn mạnh: “Phần Lan, chào mừng đến với NATO. Đây là một ngày lịch sử đối với các bạn và đối với liên minh của chúng ta. Đó là một bước giúp mỗi nước trong chúng ta an toàn hơn”.
Trước đó, trong một phát biểu, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg từng khẳng định việc Phần Lan gia nhập sẽ tăng cường cả khả năng phòng thủ của NATO và an ninh của Phần Lan. Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng viết trên Twitter rằng với sự gia nhập của Phần Lan, NATO đã có được một “người bạn mạnh mẽ”.
Về phía Phần Lan, Tổng thống Sauli Niinisto của nước này trong một tuyên bố đã khẳng định: “Phần Lan ngày nay đã trở thành thành viên của liên minh quân sự NATO. Kỷ nguyên không liên kết quân sự trong lịch sử của chúng ta đã kết thúc. Một kỷ nguyên mới bắt đầu. Mỗi quốc gia tối đa hóa an ninh của chính mình. Phần Lan cũng vậy. Đồng thời, tư cách thành viên NATO củng cố vị thế quốc tế của chúng ta và tạo cơ hội linh hoạt. Là một đối tác, từ lâu chúng ta đã tích cực tham gia các hoạt động của NATO. Trong tương lai, Phần Lan sẽ đóng góp vào khả năng phòng thủ và răn đe tập thể của NATO”.
Ông Sauli Niinisto trong một tuyên bố khác cũng không quên khẳng định: “Tư cách thành viên của Phần Lan không nhằm chống lại bất kỳ ai. Điều này cũng không thay đổi nền tảng hoặc mục tiêu của chính sách đối ngoại và an ninh của Phần Lan”.
Quá trình trở thành thành viên của Phần Lan được xem là ngắn nhất trong lịch sử NATO khi Phần Lan cùng với Thụy Điển nộp đơn xin nhập NATO vào tháng 5/2022. Một tháng sau, đơn của 2 quốc gia Bắc Âu này đã được chấp thuận tại Hội nghị thượng đỉnh khối này. Dù vậy, quá trình phê chuẩn tư cách thành viên của Phần Lan với việc cần được sự chấp thuận của toàn bộ 30 thành viên hiện tại trong NATO cũng đã diễn ra với không ít trắc trở, trong đó, rào cản được xem là lớn nhất là sự phản đối của Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary - hai thành viên NATO.
Đặc biệt là sự phản đối của Thổ Nhĩ Kỳ với lý do Phần Lan và Thụy Điển chưa đáp ứng được yêu cầu của họ là dẫn độ thành phần khủng bố chống nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ đang hoạt động tại lãnh thổ hai nước này đến Thổ Nhĩ Kỳ để xét xử.
Tuy nhiên, đến đầu tháng 3/2023, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan xác nhận sẽ ủng hộ Phần Lan gia nhập NATO sau khi nhận thấy quốc gia Bắc Âu đã có nhiều bước tiến thực chất trong cam kết an ninh với Ankara và đến ngày 30/3/2023, Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành nước cuối cùng trong số 30 thành viên NATO chấp thuận Phần Lan gia nhập liên minh quân sự này.
Quá khứ hoàng kim và tương lai nhiều thách thức
74 năm trước, tháng 1 năm 1949, trong bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ, Tổng thống Mỹ Harry S. Truman kêu gọi cần có một liên minh phòng thủ giữa các quốc gia Bắc Đại Tây Dương và Mỹ. Tháng 4/1949, đại diện của Bỉ, Canada, Đan Mạch, Pháp, Anh, Iceland, Italy, Luxembourg, Hà Lan, Na Uy, Bồ Đào Nha, và Mỹ ký hiệp ước NATO.
Nhiều thập kỷ qua, đặc biệt là thời kỳ chiến tranh lạnh, NATO được xem là khối quân sự - chính trị lớn nhất thế giới, có thể điều động rất nhiều vũ khí hiện đại mà ít liên minh nào có được. Vị thế của NATO, như lời đương kim Tổng Thư ký Jens Stoltenberg, là việc bằng cách bảo tồn hòa bình và ổn định ở châu Âu, NATO cung cấp nền tảng cho sự thịnh vượng ở cả hai bờ Đại Tây Dương; Liên minh giúp truyền bá các giá trị dân chủ nhằm mang lại lợi ích cho thế giới nói chung…
Tuy nhiên, khoảng hơn một thập kỷ trở lại đây, sự rạn nứt trong mối quan hệ giữa các thành viên chủ chốt, sự thay đổi trên bản đồ chính trị - an ninh quốc phòng thế giới, những xung đột khó hàn gắn về quyền lực, lợi ích và tiền bạc đã đẩy NATO vào những bất đồng dai dẳng.
Nhiều quốc gia giờ đây chỉ coi NATO là một con “hổ giấy” với sức mạnh “chỉ trên giấy tờ”. Còn nhớ, hồi kỷ niệm NATO 70 tuổi, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thậm chí đã tuyên bố NATO đang “chết não”.
Còn giáo sư Michael Clarke, nhà phân tích quốc phòng nổi tiếng của Anh từng cho rằng: “NATO quả thật là liên minh vĩ đại nhất mà thế giới từng chứng kiến. Nhưng ngày nay, với khoảng 30 thành viên, sức mạnh của NATO chưa bằng một nửa thời điểm chỉ có một nửa số thành viên ngày nay”.
Bản thân Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg, trong khuôn khổ hội nghị NATO hồi năm ngoái từng thừa nhận Liên minh đang phải đối mặt với “cuộc khủng hoảng an ninh nghiêm trọng nhất kể từ sau Thế chiến II”. Tổng thư ký Stoltenberg cũng nhấn mạnh cần đưa ra một Khái niệm chiến lược mới cho liên minh, nhằm đối phó với các mối đe dọa an ninh toàn cầu.
Để giải quyết phần nào những thách thức ấy, NATO nhấn mạnh 3 nhiệm vụ cốt lõi: vừa răn đe phòng thủ, vừa phòng ngừa giải quyết khủng hoảng và phòng vệ tập thể. “Chúng tôi sẽ tăng cường khả năng phòng thủ, tăng cường các nhóm chiến đấu ở phần phía Đông lên đến cấp lữ đoàn. Chúng tôi sẽ chuyển đổi lực lượng phản ứng của NATO và tăng số lượng lực lượng sẵn sàng chiến đấu cao lên trên 300.000 binh sĩ. Đây sẽ là đợt thay đổi lớn nhất về khả năng phòng thủ và răn đe tập thể của NATO kể từ sau Chiến tranh Lạnh” - Tổng Thư ký NATO khẳng định.
Hội nghị thượng đỉnh NATO dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 7/2023 tới tại Vilnius (Litva) được cho là sẽ bàn thảo về việc NATO sẽ phải tiến hành cải tổ về nhiều mặt: từ ngân sách hàng năm cho đến triển khai quân đội hay công nghiệp quốc phòng trên khắp châu Âu. Bên cạnh đó, yêu cầu quan trọng không kém còn là câu chuyện dàn xếp các bất đồng để cải tổ phương thức tự phòng vệ trong bối cảnh an ninh mới….
Để lấy lại hào quang vốn có, NATO đang mang trong mình nhiều tham vọng, nhưng từ tham vọng đến hiện thực sẽ là khoảng cách khá dài, đòi hỏi Liên minh này phải vượt qua được nhiều rào cản, trong đó một yếu tố cực quan trọng là vấn đề ngân sách. Sau rất nhiều tranh cãi trong nội bộ khối, ngày 14/12/2022, các quốc gia thành viên NATO mới đạt được thoả thuận tăng hơn 25% ngân sách của liên minh quân sự này trong năm 2023.
(CLO) Những ngày này, một số vườn bưởi ở phường Phúc Diễn (quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) bắt đầu bước vào mùa thu hoạch, hàng nghìn quả bưởi ngả vàng ươm tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, là điểm check-in lý tưởng thu hút số đông người dân Thủ đô và du khách.
(CLO) Kylian Mbappe ghi bàn mở tỷ số, góp công lớn vào chiến thắng 3-0 cho Real Madrid ngay trên sân của Leganes, thuộc vòng 14 La Liga. Los Blancos chỉ còn kém đội đầu bảng Barca 4 điểm và còn 1 trận chưa đá.
(CLO) Mẫu xe Nissan Almera 2024 dự kiến ra mắt thị trường Việt Nam ngày 28/11 với loạt nâng cấp như gói hỗ trợ lái ADAS, kiểm soát hành trình và sạc không dây.
(CLO) Đại diện Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TPHCM cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay đã thay thế 3.425 cây xanh có tình trạng hư hại, khiếm khuyết
(CLO) Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định về mức hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; tỷ lệ phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, tỷ lệ đối ứng vốn hỗ trợ từ ngân sách địa phương giai đoạn 2023-2025.
(CLO) Trạm Cảnh sát giao thông cửa ô Hòa Hiệp (Phòng CSGT Công an TP Đà Nẵng) cho biết đơn vị lập biên bản xử phạt 2 tài xế, chủ xe đầu kéo chở hàng siêu trường không phép và không đúng giấy phép lưu thông trên Quốc lộ 1A qua địa phận TP Đà Nẵng.
(CLO) Lũ trên các sông lên nhanh, để đảm bảo an toàn cho học sinh và giáo viên, Sở GD&ĐT tỉnh Thừa Thiên Huế đã quyết định cho học sinh toàn tỉnh nghỉ học ngày hôm nay (25/11).
(CLO) Ban Quản lý dự án (BQLDA) chuyên ngành dân dụng và công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thông báo mở thầu hai gói thầu xây lắp các tuyến thoát nước trên địa bàn Thị xã Phú Mỹ.
(CLO) Cảnh sát Thái Lan đang điều tra một tu viện Phật giáo tại tỉnh Phichit sau khi phát hiện 41 thi thể được cho là sử dụng trong các hoạt động thiền định, theo thông tin công bố ngày 24/11.
(CLO) Hiện nay, tình trạng mất cân đối cung - cầu của thị trường BĐS vẫn đang diễn ra tại nhiều đô thị lớn, với nhu cầu sở hữu nhà ở của người dân ngày một tăng. Trong khi đó các sản phẩm phù hợp, đáp ứng được cho nhu cầu này là nhà ở vừa túi tiền vẫn đang bị các công ty địa ốc "bỏ rơi".
(NB&CL) “Đại dịch trong bóng tối” là cách mà Liên Hợp Quốc gọi tên vấn nạn bạo lực bùng lên khủng khiếp đối với phụ nữ hồi tháng 11/2021 bởi sự giãn cách và cách ly xã hội trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đang hồi ác liệt. Nhưng đến nay, sau 3 năm, trong khi đại dịch Covid-19 đã hạ nhiệt thì vấn nạn bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái không những không thuyên giảm mà có phần còn diễn tiến ngày càng đáng quan ngại, nhức nhối.
(CLO) Trong nỗ lực gia tăng sức mạnh quân sự, Ukraine muốn gia nhập nhóm các quốc gia có khả năng sản xuất tên lửa đạn đạo. Nhưng quá nhiều yếu tố đang làm khó đối với chương trình tên lửa của Kiev.
(CLO) Các nhà lãnh đạo Trung Quốc tin rằng họ phải là một siêu cường công nghệ để "nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và ứng phó với các rủi ro bên ngoài".
(CLO) Trung Quốc đã phô trương công nghệ quân sự tiên tiến bằng cách trình làng một loạt thiết bị quân sự hiện đại tại triển lãm hàng không lớn nhất đất nước.
(CLO) Một ngày sau khi có thông tin Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép, Ukraine đã bắn tên lửa tầm xa ATACMS vào khu vực Bryansk, nằm cách 379 km về phía tây nam Moscow.
(CLO) Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Brazil đã ra tuyên bố của các nhà lãnh đạo vào thứ Hai (18/11), kêu gọi "hành động" giải quyết nhiều cuộc khủng hoảng mà toàn cầu đang phải đối mặt, như xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu và các vấn đề lớn khác.
(CLO) Theo số liệu thống kê chính thức của Chính phủ Indonesia, gần 10 triệu người đã rời khỏi tầng lớp trung lưu của nước này kể từ năm 2019 cho đến nay.
(CLO) Trong nhiều năm, con người đã suy ngẫm về viễn cảnh tận thế của thế giới, gồm cả các nhà tiên tri, nhà khoa học vĩ đại cho đến các tổ chức nghiên cứu vũ trụ như NASA. Và không thể không lo lắng khi những nguy cơ mà họ đưa ra đều đang dần hiện hữu.
(CLO) Phó Tổng thống đắc cử JD Vance được coi là ứng cử viên sáng giá nhất để kế nhiệm ông Donald Trump với tư cách là ứng cử viên của Đảng Cộng hòa vào năm 2028.
(CLO) Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhiều lần cam kết sẵn sàng đàm phán với Nga nhằm hạ nhiệt những căng thẳng giữa hai quốc gia. Vậy quan hệ Nga - Mỹ sẽ có những thay đổi đáng kể dưới thời ông Trump tới đây?