Nền kinh tế Nga đã suy giảm đáng kể trong quý thứ hai do cú sốc từ các lệnh trừng phạt đối với cuộc tấn công Ukraine của Điện Kremlin đã làm gián đoạn thương mại và thúc đẩy nhu cầu trong nước, với khả năng suy thoái kinh tế tồi tệ nhất có thể xảy ra vào đầu năm tới.

Tổng sản phẩm quốc nội của Nga đã giảm 4% hàng năm trong quý thứ ba, phù hợp với ước tính của ngân hàng trung ương nhưng tốt hơn nhiều so với mọi dự báo trong một cuộc khảo sát của Bloomberg dành cho các nhà phân tích. Sự sụt giảm này theo sau mức giảm 4% trong ba tháng trước đó - lần suy giảm GDP đầu tiên của Nga trong hơn một năm qua.

Trong một tuyên bố vào hôm thứ 4, dịch vụ thống kê - còn được gọi là Rosstat, đã trích dẫn sự sụt giảm mạnh trong thương mại bán buôn và bán lẻ cùng với sự sụt giảm trong các ngành công nghiệp bao gồm cả sản xuất của Nga.

Sự gia tăng chi tiêu của chính phủ và khả năng chuyển hướng xuất khẩu của Nga sang các quốc gia thân thiện đã giúp bù đắp thiệt hại do các lệnh trừng phạt gây ra, với việc xây dựng là ngành trong số ít lĩnh vực cho thấy sự mở rộng trong quý trước một phần nhờ vào chương trình thế chấp được trợ cấp của nhà nước.

Những kỳ vọng đối với nền kinh tế Nga đã chuyển từ tình trạng gần như sụp đổ ngay sau cuộc xâm lược Ukraine sang một cuộc suy thoái nông hơn và sẽ kéo dài sau năm 2022. Phía trước là sự suy thoái có thể khiến Nga tụt giảm sâu nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu cách đây hơn một thập kỷ trước.

Một cuộc thăm dò khác của Bloomberg đã dự đoán GDP Nga sẽ giảm mạnh hơn trong quý này trước khi suy thoái kinh tế lên đến đỉnh điểm với mức giảm hơn 8% trong ba tháng đầu năm 2023. Chỉ hai tháng trước, mức GDP thấp đã được dự đoán trong năm nay.

Các nhà kinh tế của Morgan Stanley bao gồm Alina Slyusarchuk cho biết: “Chúng tôi nhận thấy cú sốc từ phía cung kéo dài và việc Nga buộc phải chuyển đổi cơ cấu sang nền kinh tế công nghệ thấp dẫn đến suy thoái kéo dài và tiềm năng tăng trưởng thấp hơn”.

Cuộc khảo sát cho thấy nền kinh tế có thể không đạt được mức tăng trưởng cho đến quý 3 năm 2023.

Các nhà kinh tế tại Bloomberg dự đoán GDP của Nga sẽ giảm 3,5% vào năm 2022 và 2% vào năm 2023, với việc chính phủ có thể quay trở lại một số biện pháp hỗ trợ mà họ đã sử dụng để thúc đẩy nhu cầu và xây dựng.

Những hạn chế sắp xảy ra đối với việc vận chuyển dầu mỏ sẽ thử thách khả năng phục hồi của Nga, với việc xuất khẩu khí đốt sang châu Âu đã giảm mạnh trong bối cảnh nguồn cung bị gián đoạn và nhu cầu của người tiêu dùng trên thị trường cùng suy giảm trước áp lực ngày càng tăng từ việc Nga triệu tập quân dự bị tham chiến ở Ukraine.

Sản lượng dầu và khí đốt của Nga bắt đầu giảm vào tháng 9, tạo ra lực cản đối với sản lượng công nghiệp và dẫn đến sự sụt giảm tồi tệ hơn dự kiến. Triển vọng thậm chí còn trở nên tồi tệ hơn, với nhà sản xuất khí đốt nhà nước Nga Gazprom PJSC báo cáo xuất khẩu hàng ngày của họ hiện đang kéo dài mức thấp nhất trong nhiều năm.

Phát biểu trước các nhà lập pháp hôm thứ 3, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina cảnh báo tình trạng kinh tế của đất nước có thể xấu đi.

Bà nói: “Chúng ta thực sự cần nhìn nhận tình hình một cách tỉnh táo và mở rộng tầm mắt. Mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn, chúng tôi hiểu điều đó.”

Huy Hoàng (Theo Bloomberg)