Vì vậy, khi tìm giải pháp hỗ trợ Ukraine, tại sao phương Tây lại miễn cưỡng áp dụng hàng loạt các biện pháp trừng phạt kinh tế với Nga sẵn có như đã từng làm với các quốc gia khác?

Câu trả lời rất đơn giản: Dầu mỏ và khí đốt tự nhiên.

Nga là nước xuất khẩu khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới và là một trong những nước xuất khẩu dầu lớn nhất. Một số chuyên gia cho rằng việc cắt giảm xuất khẩu có thể làm tăng giá các mặt hàng đó lên tới 50% theo một số ước tính, nhiều hơn nhiều so với mức tăng đột biến ở mức một con số khiêm tốn hơn nhiều trong tuần qua.

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Tổng sản phẩm quốc nội (GPD) của Nga chỉ đứng thứ 12 trên thế giới nhỏ hơn so với hai quốc gia có tỷ lệ dân số ở mức tương đối (khoảng 25% so với Ý và nhỏ hơn 20% so với Canada.

Ông Josh Lipsky, Giám đốc Trung tâm Địa kinh tế tại Hội đồng Đại Tây Dương, một tổ chức tư vấn quốc tế cho biết: "Đây không phải là Triều Tiên, cũng không phải là Venezuela, càng không phải là Iran. Vì năng lượng [Nga] xuất khẩu, nó quan trọng về mặt hệ thống và đặc biệt quan trọng đối với thị trường năng lượng thế giới".

Hàng loạt lệnh trừng phạt được công bố trong tuần này đối với Nga bao gồm các biện pháp khắc phục đối với ngành năng lượng của nước này. Ông Lipsky lập luận nếu phương Tây cấm Nga xuất khẩu năng lượng, điều đó sẽ làm tăng giá năng lượng theo hướng có lợi cho nền kinh tế Nga hơn là làm tổn hại.

Ông cho biết Nga sẽ tìm thấy những người mua khác cho năng lượng của mình, chẳng hạn như ở Trung Quốc, và họ sẽ có nhiều tiền hơn, chứ không phải ít hơn.

Ông này nói: “Lệnh cấm xuất khẩu năng lượng sẽ giống như một biện pháp cực đoan. Nhưng liệu nó có thực sự mang lại hiệu quả mong muốn không?".

Theo Gary Clyde Hufauer, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, một người ủng hộ các biện pháp “cứng rắn” đối với xuất khẩu năng lượng của Nga cho biết, hiện các nước châu Âu phụ thuộc nhiều hơn vào dầu mỏ và khí đốt tự nhiên của Nga.

Ông nói: “Châu Âu sẽ phải sử dụng đến các biện pháp kiểm soát và phân bổ giá cả. Điều đó sẽ rất bất lợi. Họ không sẵn sàng trả giá".

Nga cũng có nguồn cung cấp dồi dào các nguồn tài nguyên thiên nhiên khác, bao gồm gỗ xẻ và nhiều khoáng sản. Đây là nhà sản xuất titan lớn thứ hai, rất quan trọng cho sản xuất máy bay và Ukraine là nhà sản xuất kim loại lớn thứ năm. Giám đốc điều hành Dave Calhoun thừa nhận Boeing có thể gặp khó khăn nếu nguồn cung bị cắt đứt.

"Miễn là tình hình địa chính trị vẫn ổn định, không có vấn đề gì. Nếu không, chúng tôi được bảo vệ trong một thời gian khá dài, nhưng không phải là mãi mãi", ông nói vào thời điểm đó.

Nhưng Nga không phải là thị trường lớn cho hàng xuất khẩu của các nước phương Tây. Theo số liệu của Bộ Thương mại Mỹ năm ngoái, Mỹ chỉ xuất khẩu 6,4 tỷ USD hàng hóa sang Nga, điều này nghe có vẻ nhiều nhưng thực tế chưa đến 1/5 lượng hàng hóa xuất khẩu tới Bỉ. (So sánh, hàng hóa Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc năm ngoái đạt 151 tỷ USD.)

Ông Jason Furman, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế trong chính quyền Obama, chia sẻ rằng: “Nga là một nước không quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu ngoại trừ dầu khí. Về cơ bản Nga là một trạm xăng lớn".

Đó còn quốc gia đầu tiên đưa cả vệ tinh và con người vào không gian vũ trụ, một bước tiến vượt bậc của công nghệ đối với thế giới.

Ông Hufauer nhận định Nga vẫn là nước dẫn đầu về công nghệ quân sự và trí tuệ nhân tạo, chưa kể đến tiền điện tử. Nhưng họ bị phụ thuộc vào nhập khẩu đối với hầu hết các dạng công nghệ khác, hơn là sản xuất nội bộ. Các biện pháp trừng phạt áp đặt đối với xuất khẩu công nghệ sang Nga sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế nước này hơn bao giờ hết.

Câu hỏi lớn là các lệnh trừng phạt chống lại một quốc gia “bị cô lập” sẽ tiếp tục trong bao lâu?

Cả ông Lipsky và ông Hufauer đều tin rằng nó có thể sẽ được duy trì trong nhiều năm, mặc dù không nhất thiết các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Triều Tiên và Cuba trong nhiều thập kỷ vẫn được duy trì. Và các lệnh trừng phạt được thực thi càng lâu, thì nền kinh tế Nga càng bị thiệt hại hơn.

Lê Na (Theo CNN)