Trong thời gian gần đây, tại Bình Dương xuất hiện các đối tượng lập trang Facebook giả mạo cơ quan BHXH tỉnh Bình Dương để tổ chức thu mua sổ BHXH của NLĐ nhằm trục lợi.

Ngay sau khi phát hiện sự việc, BHXH Việt Nam đã gửi thông tin về các trang Facebook lập ra với mục đích mua, thu gom sổ BHXH của NLĐ để trục lợi tới Bộ Công an (Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao) để đề nghị xử lý, ngăn chặn các hoạt động này trên môi trường mạng; BHXH tỉnh Bình Dương đã có công văn gửi Công an tỉnh Bình Dương (Phòng PA06) báo cáo về tình hình trên và đề nghị ngành Công an phối hợp vào cuộc để điều tra xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, trong ngày 08/4/2020, BHXH Việt Nam đã kịp thời gửi thông tin báo chí về việc cảnh báo tình trạng mạo danh tài khoản Facebook mang tên cơ quan BHXH để thu gom sổ BHXH của NLĐ nhằm trục lợi đợt dịch Covid-19 tới đông đảo các cơ quan báo chí Trung ương, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình tại Công văn số 2858/VPCP-NC ngày 12/4/2020 về việc thông tin báo chí phản ánh việc nhiều đối tượng thu gom, mua bán sổ BHXH nhằm trục lợi, ngày 13/4/2020, ban hành Công văn số 1164/BHXH-CSXH về việc thực hiện Công văn số 2858/VPVP-NC về việc ngăn chặn trục lợi hưởng BHXH; Công văn số 1165/BHXH-ST về việc lạm dụng chính sách BHXH của NLĐ gửi Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội.

BHXH Việt Nam thông tin chi tiết về 02 văn bản nêu trên, cụ thể như sau:

I. Tại Công văn số 1164/BHXH-CSXH, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH tỉnh, thành phố thực hiện ngay một số nội dung sau:

1. Khẩn trương rà soát, nắm tình hình thu gom, mua bán sổ BHXH tại địa bàn quản lý theo phản ánh của báo chí.

2. Thực hiện đúng quy định của chính sách pháp luật về BHXH, các quy trình nghiệp vụ và chỉ đạo của BHXH Việt Nam, trọng tâm thực hiện chặt chẽ các nội dung sau đây:

- Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần của người lao động, phải kiểm soát các thông tin tại Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB), đối chiếu dữ liệu trên Hệ thống với thông tin trên sổ BHXH và Đơn đề nghị, đảm bảo các thông tin của người hưởng phải thống nhất; kiểm tra tính pháp lý của Giấy ủy quyền hoặc Hợp đồng ủy quyền.

Khi xem xét giải quyết phải kiểm tra, đối chiếu đảm bảo đủ điều kiện giải quyết hưởng BHXH một lần theo quy định tại Điều 60 Luật BHXH, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội và Điều 4 Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29/12/2017 của Bộ Y tế.

Khi trả kết quả giải quyết hưởng BHXH một lần phải kiểm tra, đối chiếu kỹ giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả; đảm bảo trả hồ sơ, trả tiền đúng cho người lao động hoặc người được ủy quyền hợp pháp.

- Tiến hành thẩm tra, thống kê những trường hợp một người được ủy quyền nhận BHXH một lần cho từ hai người trở lên, kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua bán sổ BHXH.

3. Chủ động phối hợp với các cơ quan, ban, ngành tại địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về BHXH để nâng cao nhận thức của người lao động về quyền lợi hưởng chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước; đồng thời cảnh báo đến người dân, người lao động để không bị lôi kéo xúi giục bán sổ BHXH và kịp thời phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm.

4. Báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền của địa phương phối hợp với BHXH tỉnh có biện pháp ngăn chặn kịp thời tình trạng thu gom, mua bán sổ BHXH nhằm trục lợi; điều tra, kết luận xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm điển hình.

II. Tại Công văn số 1165/BHXH-ST gửi Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội, BHXH Việt Nam kiến nghị nội dung như sau:

Theo quy định của pháp luật hiện hành, sổ BHXH được cấp và giao cho từng NLĐ giữ để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH và là cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH, BH thất nghiệp. Việc mua bán, chuyển nhượng hoặc cầm cố, thế chấp sổ BHXH là các hành vi vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, thời gian qua, tại một số tỉnh, thành phố có tình trạng đối tượng mạo danh cơ quan BHXH lập ra các trang Facebook, công khai số điện thoại để rao thu mua, thanh lý sổ BHXH trước thời hạn của NLĐ nhằm trục lợi.

Thời gian qua, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng, công an, lao động, công đoàn… cơ quan báo chí tại địa phương tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền đến đông đảo NLĐ và nhân dân về các quy định của pháp luật về BHXH; khuyến cáo NLĐ không thực hiện mua bán sổ BHXH, ký hợp đồng ủy quyền giải quyết hưởng chế độ BHXH một lần, hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người khác nếu không có lý do chính đáng; phối hợp với cơ quan công an điều tra hành vi mạo danh tài khoản Facebook mang tên cơ quan BHXH của các đối tượng xấu để xử lý theo quy định của pháp luật BHXH hiện hành.

Để quản lý chặt chẽ việc quản lý sổ BHXH khi giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, ngăn chặn tình trạng trên, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội thống nhất cho phép cơ quan BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của NLĐ ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH một lần, trừ trường hợp NLĐ bị ốm đau, tai nạn lao động không thể đến cơ quan BHXH (có Giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền) để tránh lạm dụng và việc mua bán lửa đảo đang diễn ra hằng ngày.

Đặc biệt, theo đề nghị của BHXH Việt Nam, ngay trong chiều ngày 9/4/2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (A05) đã thực hiện xử lý và gỡ bỏ hoàn toàn trang Facebook mạo danh BHXH tỉnh Bình Dương và các trang Facebook tổ chức thu mua sổ BHXH khác.

Đến chiều ngày 13/4/2020, A05 đã phối hợp với Công an TP.Hồ Chí Minh và Công an tỉnh Bình Dương triệu tập 02 đối tượng Ngô Thị Thúy Kiều và chồng là Lê Quốc Việt (sinh năm 1990, quê Bình Định), ngụ tại quận 12, TP.HCM để làm rõ hành vi mạo danh cơ quan BHXH tỉnh Bình Dương, thu mua sổ BHXH để trục lợi bất chính. 

Trong quá trình xác minh, A05 xác định vợ chồng Kiều - Việt đã lập trang Facebook giả mạo BHXH tỉnh Bình Dương để thu mua sổ BHXH của NLĐ mất việc do dịch bệnh. Ngoài trang "Bảo hiểm xã hội tỉnh Bình Dương", vợ chồng này còn lập hàng loạt tài khoản khác để giao dịch như: "Thu mua bảo hiểm xã hội giá cao", "Thu mua bảo hiểm xã hội"… Ngoài ra, cơ quan công an đã thu được hàng chục sổ BHXH của công nhân và nhiều tài liệu liên quan khác. Bộ Công an đang chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và công an địa phương điều tra làm rõ những người có hành vi tương tự.

Theo A05, Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương và Bộ, ngành liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo người dân và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi mua gom sổ BHXH, siết chặt quy trình chi trả để ngăn chặn các đối tượng trục lợi, đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của NLĐ, cũng như uy tín của Ngành BHXH.

Thiếu tướng Lê Minh Hạnh - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an khuyến cáo, NLĐ phải hiểu rõ giá trị của cuốn sổ BHXH đối với mỗi cá nhân, mỗi NLĐ; các hành vi mua bán sổ BHXH đều là các hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật.

BHXH Việt Nam trân trọng cảm ơn các cơ quan thông tấn, báo chí đã kịp thời đưa tin cảnh báo, góp phần ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật BHXH. BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về tình hình, kết quả xử lý vụ việc.

PV