Tại hội thảo, đánh giá về tác động của đại dịch đến các nền kinh tế trên thế giới và Việt Nam, bà Dorsati Madani, chuyên gia kinh tế cao cấp, Ngân hàng Thế giới cho biết, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng toàn cầu, trong đó có Việt Nam.

Đại dịch đã làm tổn hại về con người ở mức cao và đang gia tăng trên thế giới và Việt Nam, đồng thời ảnh hưởng đến những tiến triển đáng kể đạt được về giảm nghèo cùng cực trên thế giới từ thập kỷ 1990, trong đó ảnh hưởng nhiều nhất đến các hộ gia đình thu nhập thấp, người lao động ở khu vực phi chính thức và nữ giới.

Tác động của đại dịch lên nền kinh tế làm cho nguồn thu giảm mạnh do đóng cửa hoạt động kinh tế, miễn giảm, khấu trừ thuế để hỗ trợ doanh nghiệp; tình hình tài chính của DNNN trở nên xấu đi; chi tiêu tăng, trong đó chi thường xuyên tăng, do thực hiện các gói hỗ trợ. Tại một số quốc gia, chi đầu tư được dùng để hỗ trợ tổng cầu và nợ tăng mạnh ở nhiều quốc gia.

Khuyến nghị giải pháp cho Việt Nam, đối với các biện pháp và chính sách thu, bà Dorsati Madani cho rằng, trong ngắn hạn cần tăng cường quản lý rủi ro tuân thủ và tăng cường quản lý doanh nghiệp nộp thuế lớn.

Trong trung hạn, để để hỗ trợ Chiến lược phát triển KT-XH, cần mở rộng cơ sở thu từ thuế qua áp dụng thuế môi trường (thuế các-bon), thuế kinh tế số và thuế tài sản, đồng thời đẩy mạnh số hóa để mở rộng ra khu vực kinh tế phi chính thức.

Đối với các chính sách chi tiêu – quản lý đầu tư công, theo bà Dorsati Madani, trong ngắn hạn, chi tiêu nhiều hơn nhưng phải tốt hơn. Cụ thể, quản lý đầu tư công phải nâng cao linh hoạt về sử dụng vốn; hài hòa quy trình phê duyệt hành chính để đẩy nhanh công tác lập kế hoạch, phân bổ (điều chuyển) ngân sách, quy trình đấu thầu và giải ngân. Các đơn vị chi tiêu cũng phải dự báo tốt hơn kế hoạch triển khai dự án để giải ngân vốn sát với kế hoạch.

Trong trung và dài hạn, bên cạnh việc phải chi tiêu tốt hơn, bà Dorsati Madani cũng nhấn mạnh, cần phải đầu tư vào các công trình đem lại hiệu quả, đặc biệt vào công nghệ xanh và bền vững để tạo nền tảng cho chuyển đổi kinh tế trong thời gian tới.

Cùng với đó, thể chế hóa sự linh hoạt trong quản lý đầu tư công bằng cách áp dụng kế hoạch đầu tư trung hạn cuốn chiếu nhằm nhanh chóng phân bổ và điều chuyển cho các dự án sẵn sàng triển khai.

Được biết, việc thực hiện các khuyến nghị của báo cáo đã giúp hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thực hiện huy động, phân bổ, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, đảm bảo an sinh xã hội, đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, lãng phí,...

Việc này đồng thời cũng giúp Việt Nam áp dụng các thông lệ quốc tế tốt về quản lý chi tiêu công; tăng cường công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình gắn với tăng cường tự chủ của các địa phương và các đơn vị sử dụng ngân sách...

Dương Lâm