Phát biểu tại Philadelphia, Tổng thống Biden từ Đảng Dân chủ đã thách thức các đối thủ Đảng Cộng hòa về vấn đề tài chính, nhấn mạnh kế hoạch cắt giảm thâm hụt gần 3 nghìn tỷ USD trong 10 năm bằng cách tăng thuế đối với những người kiếm được hơn 400.000 USD một năm.

Nhìn chung, ngân sách sẽ tăng chi tiêu liên bang trong 12 hai tháng bắt đầu từ tháng 10 tới lên 6,8 nghìn tỷ đô la, từ mức 6,2 nghìn tỷ đô la dự kiến sẽ được chi tiêu trong năm tài chính hiện tại.

“Đã quá lâu rồi, những người lao động chèn ép, nền kinh tế đã bỏ họ lại phía sau - những người lao động như bạn - trong khi những người ở trên đỉnh cao tránh khỏi mọi thứ”, ông Biden nói với giới công nhân Pennsylvania, một nhóm mà ông cũng nhắm tới trong chiến dịch tranh cử năm 2020 của mình.

Đề xuất ngân sách của ông Biden vấp phải sự phản đối gay gắt từ các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa, đảng đã quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11. Phần lớn chương trình nghị sự của ông sẽ được cơ quan của Quốc hội Mỹ này thông qua.

Tuy nhiên, kế hoạch này là một tuyên bố chính trị thách thức trực tiếp lời đe dọa của Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy nhằm ngăn chặn việc tăng giới hạn 31,4 nghìn tỷ đô la đối với khoản vay liên bang. McCarthy và các Đảng viên Cộng hòa khác hôm thứ Năm đã mô tả kế hoạch ngân sách của Biden là "liều lĩnh".

Nhà Trắng cho biết Tổng thống Biden tìm cách tăng cho chi tiêu cao hơn và thu hẹp thâm hụt bằng cách áp thuế tối thiểu 25% đối với các tỷ phú và tăng gần gấp đôi thuế lãi vốn lên 20%. Ông cũng muốn tăng gấp 4 lần thuế mua lại cổ phiếu, có khả năng gây chiến với một số nhà đầu tư trong chiến dịch tái tranh cử sắp tới.

Bên cạnh thông điệp chính trị, ngân sách của ông Biden cho thấy rõ một điều - dân số Mỹ đang già đi đồng nghĩa với việc chi tiêu bắt buộc cho các chương trình xã hội sẽ là lực cản trong dài hạn.

Ngân sách Mỹ dự kiến thâm hụt hơn 1 nghìn tỷ đô la mỗi năm trong 10 năm tới, ngay cả khi ông Biden nhận được yêu cầu về thuế cao hơn và các biện pháp cắt giảm chi phí.

Tổng nợ của Mỹ sẽ tăng lên gần 110% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hàng năm vào năm 2033, một con số sánh ngang với mức cao nhất trong thời kỳ tổng động viên của đất nước cho Thế chiến II.

Tỷ lệ thất nghiệp Mỹ dự báo sẽ tăng lên tới 4,6% vào năm 2024 khi Cục Dự trữ Liên bang thiết kế giảm tốc độ để chống lạm phát và dự đoán rằng nỗ lực đó sẽ thành công trong việc giảm giá tiêu dùng gần 2/3 so với mức hiện tại vào năm tới.

Bùi Huy (theo Reuters, AP, AFP)