Ngành công nghiệp hoạt hình của châu Phi và những người hâm mộ đã rất háo hức mong đợi sự ra mắt của Supa Team 4 - một loạt phim Netflix kể về bốn cô gái tuổi teen trở thành siêu anh hùng bí mật để giải cứu thế giới tại thành phố tương lai Lusaka.

"Cuối cùng, chúng tôi cũng có thứ của riêng mình, thứ gì đó trên Netflix, đây là sản phẩm đầu tiên của Zambia", Thandiwe Zulu-Vundamina, một người phụ trách công ty truyền thông Zambia, nói với đài DW của Đức. "Đó là một điều đặc biệt đối với người Zambia. Không chỉ những đứa trẻ mà mọi người Zambia, bởi vì đó là một phần của chúng tôi và chúng tôi tự hào", cô nói thêm.

Supa Team 4 là phim hoạt hình Netflix đầu tiên được viết và sản xuất ở châu Phi. Công ty đứng sau Supa Team 4 là xưởng phim hoạt hình Nam Phi Triggerfish, hãng đã tạo dựng được tên tuổi khi sản xuất nhiều bộ phim hoạt hình đoạt giải thưởng và hợp tác với Disney Plus, Netflix và BBC. Đây được cho là xưởng phim hoạt hình thành công nhất của châu Phi.

Trong một email, Giám đốc điều hành của Triggerfish, Stuart Forrest chia sẻ rằng, "Chúng tôi hy vọng Supa Team 4 sẽ có tác dụng cho Châu Phi (và thế giới), để thấy sự phong phú thú vị của việc kể những câu chuyện dựa trên một nền văn hóa châu Phi cụ thể, trong trường hợp này, một nền văn hóa Zambia với sự ủng hộ của người châu Phi".

Một tháng có hai lần đầu tiên

Trong tháng 7/2023, ngành công nghiệp phim hoạt hình của châu Phi không chỉ có sự xuất hiện của Supa Team 4 trên Netflix. Vào ngày 5/7, Disney Plus đã phát hành tuyển tập hoạt hình Kizazi Moto: Generation Fire, cũng là phim đầu tiên được viết và sản xuất ở châu Phi, và một lần nữa bởi xưởng phim hoạt hình Triggerfish.

Hai loạt phim hoạt hình này "giống như một bước cần thiết trong tiến trình, đối với đất nước chúng ta, lục địa của chúng ta", nhà làm phim hoạt hình Nam Phi Kabelo Maaka nói với DW.

Và mặc dù hai chương trình được sản xuất bởi cùng một xưởng sản xuất, nhưng chúng lại đi theo những cách khác nhau. Là một bộ phim hoạt hình dài tập, Kizazi Moto kết hợp giữa các phong cách, ngôn ngữ, thời đại và câu chuyện khác nhau từ tập này sang tập khác. Về cơ bản, đây là một sản phẩm đậm chất châu Phi với một số nhà văn và nhà sản xuất từ nhiều quốc gia giới thiệu những câu chuyện đa dạng - từ một câu chuyện về lứa tuổi mới lớn rất khác thường đến một vũ trụ song song trong tương lai, chưa từng bị thuộc địa hóa ở Zimbabwe. Trong khi đó, Supa Team 4 lấy bối cảnh ở một địa điểm và thời gian - Lusaka trong tương lai, thủ đô của Zambia.

Chỉ riêng hai loạt phim này đã chứng minh cách người châu Phi muốn chia sẻ câu chuyện của họ thông qua hoạt hình. Những người kể chuyện (đạo diễn, nhà sản xuất phim hoạt hình châu Phi) bị thúc đẩy bởi mong muốn được nhìn thấy bản thân, trải nghiệm và thực tế của họ được phản ánh, như Malenga Mulendema, người sáng tạo Supa Team 4 đã nói.

Điều gì làm cho một câu chuyện xác thực?

Hầu hết người châu Phi lớn lên hiếm khi nhìn thấy bản thân và những trải nghiệm của họ được thể hiện trong hoạt hình. Vì vậy, một thế hệ những người kể chuyện hiện đang cố gắng thay đổi điều đó. Và đối với họ, sự thể hiện không chỉ dừng lại ở những nhân vật da đen và nâu thắt bím tóc hoặc thắt bím. Đó còn là về ngôn ngữ, với trọng âm và phương ngữ đóng vai trò chính trong công việc của họ.

Kabelo Maaka, Người sáng lập và Giám đốc Sáng tạo của Cabblow Studios, giải thích: "Cách chúng tôi tạo âm thanh cũng ảnh hưởng đến cách hoạt hình tự thực hiện, chẳng hạn như cách các nhân vật di chuyển".

Trong các tập của Kizazi Moto, các nhân vật thay đổi liên tục giữa tiếng Anh và các ngôn ngữ khác, bao gồm cả tiếng Zulu và tiếng Yoruba. Họ nói như người châu Phi - chuyển đổi giữa các ngôn ngữ và sử dụng tiếng lóng mà chỉ những người kể chuyện trên lục địa mới có thể nắm bắt được.

Bất chấp tiếng vang, Supa Team 4 vẫn phải nhận chỉ trích vì giọng của một số người Zambia. Họ cảm thấy các điểm nhấn không chân thực sau khi xem đoạn giới thiệu vài tuần trước. Thandiwe Zulu-Vundamina nói với DW: “Có một giọng châu Phi nhất định được sử dụng ở Hollywood, nhưng chúng tôi không phát âm như vậy”.

Cô giải thích rằng, chỉ có một trong những diễn viên lồng tiếng chính trong Supa Team 4 là người Zambia, đồng thời chỉ vào nữ diễn viên Zowa Ngwira, người được biết đến với vai diễn trong bộ phim truyền hình dài tập Mpali. "Chúng tôi mong đợi nhiều hơn về giọng Zambia, chứ không phải giọng châu Phi của Hollywood", Zulu-Vundamina giải thích.

Mặc dù có một số thất vọng với lựa chọn đó, nhưng hầu hết người Zambia, bao gồm cả Zulu-Vundamina, rất vui khi thấy một câu chuyện được kể bởi một trong những người đồng hương của họ trên nền tảng toàn cầu. Nhưng cuộc thảo luận về những gì là đích thực và thực sự của người châu Phi thường đối đầu với những người sáng tạo và hãng phim.

Nosipho Maketo-van den Bragt, Giám đốc điều hành và người sáng lập Chocolate Tribe cho biết: “Đó là một mối quan hệ cộng sinh và nó không ngừng cố gắng cân bằng cả địa phương và quốc tế từ góc độ kể chuyện, cũng như từ góc độ kinh tế hoặc tài chính”.

Thúc đẩy hoạt hình thông qua hợp tác

Chocolate Tribe là một xưởng phim hoạt hình và hiệu ứng hình ảnh của Nam Phi đã làm việc với các thương hiệu toàn cầu, bao gồm Netflix và Disney Plus. Cùng với Triggerfish, họ tạo ra một khoản doanh thu đáng kể từ các khách hàng bên ngoài châu Phi. Thế giới hậu đại dịch cũng là một lợi ích đối với họ vì nó đã thay đổi cách mọi người làm việc.

Nosipho Maketo-van den Bragt giải thích: “Bạn có thể có các nghệ sĩ khác nhau ở những nơi khác nhau trên thế giới làm việc cùng nhau, hợp tác và cùng nhau nghĩ ra những câu chuyện độc đáo”.

Hợp tác là chìa khóa ở châu Phi. Và nó đang giúp ngành công nghiệp hoạt hình của châu lục đối phó với những thách thức, bao gồm giáo dục, tiếp cận phần mềm và thiết bị.

Các cá nhân trong câu chuyện này đang đào tạo những người khác và cố gắng nâng cao nhận thức về ngành công nghiệp phim hoạt hình cho các tài năng và cộng tác viên tiềm năng, cả trong và ngoài nước. Kabelo Maaka tổ chức một podcast nhằm mục đích thông báo cho người nghe về việc điều hành một doanh nghiệp hoạt hình và cả Triggerfish và Chocolate Tribe đều cung cấp các cơ hội thực tập và đào tạo.

Trên thực tế, Supa Team 4 đã được chọn trong phòng thí nghiệm câu chuyện Triggerfish cách đây 5 năm. Và bây giờ nó đang được phát hành dưới dạng bản gốc của Netflix. Vì vậy, Supa Team 4 rất có thể là khởi đầu của những gì sắp tới từ ngành công nghiệp hoạt hình của châu Phi.

Nguyễn Hoàng (Theo DW)